Każdy język mówiony charakteryzuje się specyficzną intonacją – melodią uzyskiwaną dzięki modulacji głosu w celu oddania charakteru danej wypowiedzi lub wyrażenia emocji. Inaczej mówią Włosi, a inaczej Chińczycy. Intonacja pozwala nam na rozpoznanie różnych rodzajów wypowiedzi, np. pytań lub rozkazów.

Teraz okazuje się, że intonację posiadają także języki migowe. W ich przypadku nie przejawia się ona jednak poprzez wykorzystanie dźwięku, lecz poprzez zastosowanie określonej ekspresji mimicznej i ułożenie głowy w odpowiedniej pozycji. W dodatku poszczególne języki migowe różnią się między sobą schematami intonacyjnymi. Zupełnie jak te mówione.

Naukowcy z Uniwersytetu Hajfy (Izrael) poprosili niesłyszące osoby posługujące się izraelskim językiem migowym lub amerykańskim językiem migowym o „wypowiedzenie” różnych zdań: pytań, rozkazów, zdań przypuszczających, zdań warunkowych i zdań wprowadzających.

Zaobserwowali, że poszczególne wyrażenia w każdym języku cechowały się specyficznym zestawem elementów obejmujących ekspresję twarzy i pozycję głowy migającego. Niektóre z nich prezentowały się tak samo w obu przypadkach, np. pytania typu tak/nie, którym towarzyszyło uniesienie brwi, rozszerzenie oczu i pochylenie głowy. Inne wyglądały zupełnie inaczej w zależności używanego języka, np. zdania wprowadzające, które u migających posługujących się amerykańskim językiem migowym wywoływały uniesienie brwi i odchylenie głowy, a u migających używających izraelskiego języka migowego powodowały zmrużenie oczu i pochylenie głowy w przód i w dół.

„Nasze odkrycie, że języki migowe też posiadają specyficzne schematy intonacyjne, jeszcze raz pokazuje, iż języki migowe dzielą wiele podstawowych właściwości z językami mówionymi. Okazuje się, że intonacja jest niezbędnym elementem każdego ludzkiego języka, włączając w to języki nieme” – mówi prof. Wendy Sandler, główna autorka badania.

Warszawa, 27 października 2014
PAP