"Банк - гэта святое. Каб журналісты разумелі", - акцэнтаваў увагу Аляксандр Лукашэнка. Ён нагадаў гісторыю аб тым, як у блакадным Ленінградзе людзі хоць і галадалі, але, самі паміраючы, захавалі фонд аналагічнага банка генетычных рэсурсаў, не ўзяўшы адтуль ні аднаго зернетка.

"Каб разумелі, што гэта такое. Там людзі паміралі, але гэта сховішча захавалі", - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

Пасля развалу Савецкага Саюза ў Беларусі не толькі захавалі, але і развілі айчынную школу насенняводства. Стварылі і ўласны банк генетычных рэсурсаў, які цяпер высока каціруецца ў свеце і з`яўляецца ўнікальным на прасторы СНД. У гэтым банку знаходзіцца насенне фактычна ўсяго, што расце ў Беларусі, - не толькі сельгаскультуры, але нават пустазелле, лясныя пароды. Усё гэта патрэбна не цяпер, а захоўваецца для будучых пакаленняў, якім гэты генетычны матэрыял цалкам можа спатрэбіцца.

"Карацей, залаты запас у раслінаводстве", - адзначыў кіраўнік дзяржавы.

Як расказаў генеральны дырэктар НПЦ па земляробстве Фёдар Прывалаў, калі ў свеце такія банкі ствараліся сотнямі гадоў, то ў Беларусі гэта было зроблена за адносна кароткі час. Больш таго, работа айчынных вучоных атрымала найвышэйшыя ацэнкі на сусветным узроўні. Так, беларускі сорт пшаніцы "Капылянка" прызналі ўнікальным і заклалі ў планетарнае сховішча ў ільдах на востраве Шпіцберген, дзе збіраюць лепшыя ўзоры з усёй планеты. У гэтым выпадку беларускі сорт па хлебапякарнай якасці пакуль застаецца ўнікальным і непераўзыдзеным.

Аднак такія банкі генетычных рэсурсаў усё ж арыентаваны не толькі на будучыя пакаленні, але гэта таксама з`яўляецца асновай для селекцыйнай работы навукоўцаў цяперашняга пакалення.

У цэлым жа насеннем цэнтра НАН Беларусі засяваецца больш за 80 працэнтаў плошчаў у краіне. Усе зарэгістраваныя сарты цэнтра паспяхова канкурыруюць з лепшымі дасягненнямі замежнай селекцыі і маюць высокі ўзровень ураджайнасці і якасці прадукцыі: у збожжавых - больш за 100 ц/га, рапсу - 60, зернебабовых культур - да 50 ц/га. Апошнім часам ва ўмовах санкцый значна ўзрос попыт і з боку расійскіх партнёраў. У Расіі беларускім насеннем было засеяна прыкладна 3 млн га збожжавых і 2 млн га рапсу. Насенне пастаўляецца ў 37 рэгіёнаў Расіі.

16 жніўня 2022, Мінск
БЕЛТА