Паводле слоў Васіля Гурскага, разглядаючы толькі з`явы надыходзячага голаду і інфляцыі, зразумець прычыны сусветнага эканамічнага крызісу нельга.

"І інфляцыя, і надыходзячы голад, і спад вытворчасці, і нават тыя падзеі, якія цяпер адбываюцца ва Украіне, - гэта ўсё знешнія праявы значна больш глыбінных працэсаў, якія ўжо даўно ідуць у сусветнай эканоміцы. Паняцце "крызіс" перакладаецца як "пералом" або "вострая фаза" процістаяння інтарэсаў. Цяпер мы сапраўды жывём у такі перыяд, калі знаходзіцца кампраміс сярод тых інтарэсаў, якія заўсёды супрацьстаяць адзін аднаму, напрыклад, індывідуальныя інтарэсы кожнай краіны, класа або нават чалавека. Але майстэрства супрацоўніцтва заключаецца ў тым, каб знаходзіць нейкі кампраміс паміж гэтымі інтарэсамі. Працуючы разам, людзі дасягаюць большага, у выніку чаго кожны атрымлівае больш. Аднак, калі супярэчнасць уваходзіць у вострую фазу канфлікту, узнікае тое, што цяпер адбываецца ў свеце", - канстатаваў эксперт.

Эканаміст лічыць, што цяперашні крызіс не з`яўляецца выключна эканамічным. Гэта глыбокі палітыка-эканамічны, сацыяльны, інфармацыйны і нават цывілізацыйны крызіс, таму што ідзе разбурэнне не толькі лагістычных ланцужкоў, ланцужкоў дабаўленай вартасці і адносін паміж краінамі, а адбываецца разбурэнне той мадэлі эканомікі, якая дамінавала ў свеце апошнія некалькі дзясяткаў гадоў - рыначнай эканомікі.

"Яна сама сябе паціху разбурала шляхам дамінавання карпарацый у свеце і манапалізацыі рынкаў. Тыя ўстоі і ідэі, якія дамінавалі ў галовах у прыхільнікаў ліберальна-рыначнай мадэлі (свабода вядзення гаспадарчай дзейнасці, недатыкальнасць прыватнай уласнасці і інш.), цяпер разбураюцца, прычым што характэрна, разбураюцца менавіта рукамі саміх гэтых краін, якія пазіцыянавалі сябе як рыначныя. - Злучаныя Штаты Амерыкі і краіны Еўрапейскага саюза. Яны цяпер паказалі адкрыта, ужо не тоячыся, чаго вартая вось гэта свабода дзейнасці суб`ектаў гаспадарання, - падкрэсліў Васіль Гурскі. - Непрыкрыта дыктуецца, з кім гандляваць, каму можна і нельга прадаваць, ад якіх акцый адмаўляцца. Гэта значыць Дзярждэп ЗША адкрыта дыктуе ўмовы не толькі сваім вытворцам, але і замежным, уводзячы праславутыя другасныя санкцыі".

Паводле слоў эксперта, калі раней адным з асноўных фактараў прыцягнення інвестыцый у Еўропу была недатыкальнасць прыватнай уласнасці (многія бізнесмены бачылі там нейкую ціхую гавань), то цяпер адбываецца варварства і грабеж, непрыкрытыя асаблівымі матывамі, - "гуляюцца" актывы, замарожваюцца рахункі. "Мы бачым, што ідэі рыначнай эканомікі разбураюцца і, на мой погляд, гэта глыбінны крызіс з больш доўгатэрміновымі наступствамі, чым разбурэнні тэхналагічных ланцужкоў, якія паступова ўжо аднаўляюцца. Эканоміка Беларусі і Расіі пераарыентуецца на ўсход, у Кітай, а Беларусь - на Расію. Некалькі гадоў - і лагістыка адновіцца. Заходнія кампаніі самі будуць зацікаўлены ў тым, каб аднавіць гэту лагістыку, паколькі яны страчваюць рынкі", - рэзюмаваў эканаміст.

22 чэрвеня 2022, Мінск
БЕЛТА