Badanie PISA (ang. The Programme for International Student Assessment – Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) realizowane jest co trzy lata przez międzynarodowe konsorcjum, zarządzane przez OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju). W badaniu tym sprawdzane są umiejętności czytania ze zrozumieniem, matematyki, oraz rozumowania w naukach przyrodniczych.

U uczniów poddanych badaniu sprawdzane jest przede wszystkim praktyczne wykorzystywanie wiedzy wyniesionej ze szkoły i umiejętność przełożenia jej na rozwiązywanie problemów w życiu prywatnym, społecznym czy zawodowym. Istotne są umiejętności analizowania, rozumowania i skutecznego komunikowania się, jak i identyfikowania, interpretowania i rozwiązywania spotykanych na co dzień problemów.

Warszawscy uczniowie ze swoimi wynikami zajmują czołowe miejsca w każdej z badanych dziedzin. W czytaniu ze zrozumieniem średnia z 3 ostatnich cykli badania PISA daje młodym warszawiakom pierwsze miejsce wśród uczniów krajów OECD i Unii Europejskiej z miast powyżej 1 miliona mieszkańców. Bliskie wynikom młodych Polaków uzyskali uczniowie z metropolii Japonii, Korei i Kanady. Statystycznie porównywalne wyniki zdobyli także 15-latkowie z Francji i Portugalii.

W matematyce młodych warszawiaków wyprzedzają Japończycy, ale wyniki Polski, Japonii i Korei są zbliżone. Niewiele różniące się rezultaty uzyskali też nastolatkowie z Kanady, Czech, Niemiec, Francji i Portugalii. W naukach przyrodniczych pierwsze miejsce również przypada nastoletnim mieszkańcom metropolii Japonii, ale warszawscy uczniowie zajęli miejsce tuż za nimi. Na dalszych miejscach, ale ze statystycznie porównywalnymi wynikami, znaleźli się młodzi mieszkańcy Australii, Kanady, Czech, Niemiec, Francji, Korei i Portugalii.

Polscy uczniowie uczestniczą w tym badaniu od początku jego istnienia, czyli od 2000 r. W każdej dotychczasowej edycji PISA bierze udział ok. 4-5 tys. polskich 15-latków ze stu kilkudziesięciu szkół. W pięciu edycjach badania wzięło udział ponad 900 warszawiaków, a tylko w ostatnich trzech - ponad 600 uczniów. Jak wskazano w komunikacie prasowym urzędu, jest to wystarczająca liczba uczniów, aby wnioskować o poziomie ich umiejętności i porównywać z wynikami uczniów z dużych miast w innych krajach. Opierając się łącznie o ostatnie 3 edycje badania PISA (2009, 2012, 2015) takie porównanie jest możliwe dla mieszkańców dużych miast z 26 krajów OECD i Unii Europejskiej.

autor: Dorota Stelmaszczyk
PAP, 25  września 2018