«Гэтую выставу мы падрыхтоўвалі доўга, падбіраючы напрамкі, якія можна было адлюстраваць у ёй. Нам хацелася паказаць адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне, прамысловасць, культуру. Мы вырашылі абапірацца на дзве базавыя пазіцыі. Па-першае, гэта наяўнасць толькі экспанатаў з музейных фондаў. Па-другое, гэта гісторыя Віцебска і рэгіёну ў кантэксце важных падзей, якія адбываліся ва ўсім Савецкім Саюзе. У нас была асаблівая гісторыя, таму што ў Віцебска была свая спецыфіка. З другой паловы XIX стагоддзя тут сфармавалася добрая база прамыслова-тэхнічных спецыялістаў, прампрадпрыемстваў, культурных устаноў. Ужо з 1920-х гадоў у горадзе актыўна развіваліся прамысловасць, арцельная вытворчасць. У Віцебску быў адкрыты другі ў краіне тэатр, працавалі кансерваторыя, некалькі спартыўных пляцовак, кінатэатраў. І ў даваенны перыяд цяперашні абласны цэнтр лічыўся прамысловай сталіцай, таму што вядучыя прадпрыемствы — "Сцяг індустрыялізацыі", "КІМ" — выраблялі да 70% усёй прадукцыі лёгкай прамысловасці», — распавяла куратар выставы і вядучы навуковы супрацоўнік музея Надзея Варламава.

Спецыяліст таксама адзначыла, што пасля Вялікай Айчыннай вайны амаль разбураныя прадпрыемствы Віцебска хутка перабудаваліся на новую вытворчасць. У пасляваенны час першым зарабіў цагляны завод, які забяспечваў будаўнічую галіну. У 1950-я гады будаўніцтва выйшла на новы ўзровень: узводзіліся цэлыя мікрараёны, а ў 1974 годзе тут была ўжо добрая гарадская інфраструктура. Іншыя прадпрыемствы таксама падключыліся да сацспаборніцтва, і Віцебск ударнымі тэмпамі аднаўляўся з разрухі.

На выставе «Эпоха вялікіх здзяйсненняў» прадстаўлены ўзоры многіх прадпрыемстваў таго часу. Гэта панчошна-шкарпэткавыя вырабы, модныя паліто, узоры хатняй тэхнікі, напрыклад, тэлевізары 1950-1960-х гадоў. У ліку апошніх ёсць адна з першых мадэляў «Гарызонту» і тэлевізар, які выпускаўся на «Віцязі». Вельмі цікава параўнаць гэтыя мадыфікацыі, якія некалькі дзясяткаў гадоў таму называліся «Скрынямі», з цяперашнімі ўзорамі з плоскім экранам.

Куток дзіцячага садка з простымі і мілымі цацкамі, школьны клас з карычневай сукенкай, дапоўненым белым фартухом, кніжныя паліцы, макеты аўтамабіляў, жылы пакой са знакамітым пярэстым дываном на сцяне, а таксама крэсла Пятра Машэрава, якое замест з узнагародамі і ўсякімі іншымі асабістымі рэчамі перадала ў фонд музея жонка беларускага палітычнага дзеяча. З фатаграфій на наведвальнікаў выставы глядзелі людзі той эпохі — дзеці, дарослыя, прадстаўнікі розных прафесій. Людзі, народжаныя ў СССР, з заміраннем сэрца глядзелі на сабраныя рэчы і выносіліся ў думках у часы юнацтва і дзяцінства. А моладзь скрупулёзна вывучала экспанаты, якія ніколі не бачыла і, магчыма, чула пра іх толькі з апавяданняў бабуль, дзядулеў і бацькоў.

Выставу можна наведаць да 1 ліпеня 2023 года.

Звязда, 30 снежня 2022