За 2011 год з мапы Беларусі зьнік цэлы горад — па колькасьці насельніцтва як Шклоў, Ашмяны ці Стоўпцы.
Такое параўнаньне на прэсавай канфэрэнцыі па дэмаграфічнай сытуацыі правяла намесьніца старшыні Белстату Алена Кухарэвіч. І хоць нарадзілася летась на 1200 дзетак больш, чым у 2010 годзе, і памерла на 2 тысячы менш, дэмаграфічная сытуацыя ў Беларусі застаецца нездавальняючай.
За 2011 год колькасьць насельніцтва Беларусі зьменшылася на 16 тысяч чалавек. Прычым памерла на 26 тысяч больш, чым нарадзілася, тлумачыць намесьніца старшыні Нацыянальнага статыстычнага камітэту Алена Кухарэвіч:
«У 2011 годзе нарадзілася 109 тысяч чалавек, памерла 135 тысяч. Натуральныя страты склалі 26 тысяч чалавек. Але ў апошнія гады назіраецца міграцыйны прыток. Міграцыйны прыток на 38% кампэнсаваў натуральныя страты насельніцтва».
І хоць палова жанчын летась нараджала другое, трэцяе ці нават чацьвёртае дзіця, цяперашні ўзровень нараджальнасьці недастатковы для простага аднаўленьня насельніцтва і на сёньня забясьпечвае замяшчэньне пакаленьняў толькі на 70%. Сярод прычын нізкага ўзроўню нараджальнасьці Алена Кухарэвіч назвала наступныя:
«Высокая ступень занятасьці жанчын на вытворчасьці і даволі высокі ўзровень іх адукацыі».
На думку спадарыні Ірыны, спэцыялісткі ў гендэрных праблемах, беларуская жанчына не сьпяшаецца нараджаць нават другое дзіця, таму што ня ўпэўненая ў сваім сацыяльным статусе і ў заўтрашнім дні:
«Цяпер існуе кантрактная сыстэма, і жанчына баіцца страціць працу. Бо страціць працу — гэта азначае пазбавіцца сродкаў да існаваньня. Хоць жанчына і больш адукаваная, прафэсійна падрыхтаваная, адказная. Да таго ж шмат хто з працадаўцаў вельмі нэгатыўна ставіцца да жанчын з маленькімі дзецьмі. Так склалася, што мы жывем у патрыярхальным грамадзтве. І хоць нам кажуць, што дзяржава шмат дапамагае, павялічваюцца памеры дапамогі, у нас няма, як, да прыкладу, у Расеі, „мацярынскага капіталу“, які дае жанчынам хоць нейкую ўпэўненасьць, што яны не застануцца бяз сродкаў да існаваньня».
У Беларусі, як і ўва ўсім сьвеце, ідзе ўрбанізацыя. Алена Кухарэвіч прывяла такія лічбы Белстату пра колькасьць гарадзкога насельніцтва.
«Колькасьць гарадзкога насельніцтва павялічылася на 53 тысячы чалавек і склала 7 мільёнаў 175 тысяч чалавек. Гэта тры чвэрці насельніцтва краіны».
Прычым 70% гарадзкога насельніцтва жыве ў даволі буйных гарадах. Да гарадоў са 100-тысячным насельніцтвам далучыўся сёлета Наваполацак.
Чвэрць ад колькасьці памерлых летась пайшлі з жыцьця ў працаздольным веку. Больш за палову са 135 тысяч памерлых летась сышлі ад хваробаў сэрца і кровазвароту, 13% — ад новаўтварэньняў. Алена Кухарэвіч прывяла такую статыстыку:
«10% памірае ад прычынаў, не зьвязаных з хваробамі — то бок траціна людзей працаздольнага ўзросту памірае ад зьнешніх прычын. У працаздольным узросьце летась памерла больш за 32 тысячы чалавек — гэта кожны чацьвёрты».
Беларусь выйшла ў лідэры па розьніцы ў працягласьці жыцьця мужчын і жанчын:
«У 2011 годзе розьніца склала 12 гадоў. Чаканая працягласьць жыцьця ў мужчын складае 64,7 года, у жанчын — 76,7. Калі параўноўваць з разьвітымі краінамі Эўропы, натуральная розьніца ў працягласьці жыцьця мужчын і жанчын — гэта розьніца ў 5 гадоў».
Эканаміст Міхал Залескі, які ня раз выступаў экспэртам у дасьледаваньнях Праграмы разьвіцьця ААН па дэмаграфічнай сытуацыі ў Беларусі, тлумачыць гэта такім чынам:
«Сярэдні беларускі „апалон“ мае ў структуры свайго харчаваньня ў дзень 13 цыгарэтаў клясы „Прыма“ плюс бутэльку напою (гэта не рэкляма прадукту) клясы „Крыжачок“, ну, што-небудзь такое „пладова-ягаднае“, градусаў 18–19. І так кожны дзень. Таму працягласьць жыцьця мужчын у нас на 12–15 гадоў меншая, чым жанчын».
І яшчэ адна лічба, якую прывёў Белстат. Калі ў 2011 годзе на 1 тысячу шлюбаў прыпадала 445 разводаў, то за 2 месяцы 2012 году — 739.
Іна Студзінская
Радыё Свабода, 18 красавіка 2912
За 2011 год колькасьць насельніцтва Беларусі зьменшылася на 16 тысяч чалавек. Прычым памерла на 26 тысяч больш, чым нарадзілася, тлумачыць намесьніца старшыні Нацыянальнага статыстычнага камітэту Алена Кухарэвіч:
«У 2011 годзе нарадзілася 109 тысяч чалавек, памерла 135 тысяч. Натуральныя страты склалі 26 тысяч чалавек. Але ў апошнія гады назіраецца міграцыйны прыток. Міграцыйны прыток на 38% кампэнсаваў натуральныя страты насельніцтва».
І хоць палова жанчын летась нараджала другое, трэцяе ці нават чацьвёртае дзіця, цяперашні ўзровень нараджальнасьці недастатковы для простага аднаўленьня насельніцтва і на сёньня забясьпечвае замяшчэньне пакаленьняў толькі на 70%. Сярод прычын нізкага ўзроўню нараджальнасьці Алена Кухарэвіч назвала наступныя:
«Высокая ступень занятасьці жанчын на вытворчасьці і даволі высокі ўзровень іх адукацыі».
На думку спадарыні Ірыны, спэцыялісткі ў гендэрных праблемах, беларуская жанчына не сьпяшаецца нараджаць нават другое дзіця, таму што ня ўпэўненая ў сваім сацыяльным статусе і ў заўтрашнім дні:
«Цяпер існуе кантрактная сыстэма, і жанчына баіцца страціць працу. Бо страціць працу — гэта азначае пазбавіцца сродкаў да існаваньня. Хоць жанчына і больш адукаваная, прафэсійна падрыхтаваная, адказная. Да таго ж шмат хто з працадаўцаў вельмі нэгатыўна ставіцца да жанчын з маленькімі дзецьмі. Так склалася, што мы жывем у патрыярхальным грамадзтве. І хоць нам кажуць, што дзяржава шмат дапамагае, павялічваюцца памеры дапамогі, у нас няма, як, да прыкладу, у Расеі, „мацярынскага капіталу“, які дае жанчынам хоць нейкую ўпэўненасьць, што яны не застануцца бяз сродкаў да існаваньня».
У Беларусі, як і ўва ўсім сьвеце, ідзе ўрбанізацыя. Алена Кухарэвіч прывяла такія лічбы Белстату пра колькасьць гарадзкога насельніцтва.
«Колькасьць гарадзкога насельніцтва павялічылася на 53 тысячы чалавек і склала 7 мільёнаў 175 тысяч чалавек. Гэта тры чвэрці насельніцтва краіны».
Прычым 70% гарадзкога насельніцтва жыве ў даволі буйных гарадах. Да гарадоў са 100-тысячным насельніцтвам далучыўся сёлета Наваполацак.
Чвэрць ад колькасьці памерлых летась пайшлі з жыцьця ў працаздольным веку. Больш за палову са 135 тысяч памерлых летась сышлі ад хваробаў сэрца і кровазвароту, 13% — ад новаўтварэньняў. Алена Кухарэвіч прывяла такую статыстыку:
«10% памірае ад прычынаў, не зьвязаных з хваробамі — то бок траціна людзей працаздольнага ўзросту памірае ад зьнешніх прычын. У працаздольным узросьце летась памерла больш за 32 тысячы чалавек — гэта кожны чацьвёрты».
Беларусь выйшла ў лідэры па розьніцы ў працягласьці жыцьця мужчын і жанчын:
«У 2011 годзе розьніца склала 12 гадоў. Чаканая працягласьць жыцьця ў мужчын складае 64,7 года, у жанчын — 76,7. Калі параўноўваць з разьвітымі краінамі Эўропы, натуральная розьніца ў працягласьці жыцьця мужчын і жанчын — гэта розьніца ў 5 гадоў».
Эканаміст Міхал Залескі, які ня раз выступаў экспэртам у дасьледаваньнях Праграмы разьвіцьця ААН па дэмаграфічнай сытуацыі ў Беларусі, тлумачыць гэта такім чынам:
«Сярэдні беларускі „апалон“ мае ў структуры свайго харчаваньня ў дзень 13 цыгарэтаў клясы „Прыма“ плюс бутэльку напою (гэта не рэкляма прадукту) клясы „Крыжачок“, ну, што-небудзь такое „пладова-ягаднае“, градусаў 18–19. І так кожны дзень. Таму працягласьць жыцьця мужчын у нас на 12–15 гадоў меншая, чым жанчын».
І яшчэ адна лічба, якую прывёў Белстат. Калі ў 2011 годзе на 1 тысячу шлюбаў прыпадала 445 разводаў, то за 2 месяцы 2012 году — 739.
Іна Студзінская
Радыё Свабода, 18 красавіка 2912
Ссылка на текущий документ: http://belarus.kz/aktueller/2-1/214/13622
Текущая дата: 07.11.2024