Як растлумачыў кіраўнік Адміністрацыі Прэзідэнта Ігар Сергяенка, наконт гэтай нормы на дыялогавых пляцоўках разгараліся самыя бурныя дыскусіі. "Даволі справядлівая норма, але выклікала такі рэзананс, - адзначыў ён. - Грамадскасць апасаецца адмены бясплатнага лячэння і пераходу на аказанне медыцынскай дапамогі выключна на платнай аснове". У сувязі з гэтым была агучана прапанова выключыць гэту норму з праекта Канстытуцыі.

Кіраўнік дзяржавы дэталёва распытаў удзельнікаў нарады аб іх меркаванні наконт гэтага пытання. "Людзі супраць таго, каб яны адказвалі за сваё здароўе і клапаціліся пра яго? Слухайце, а што тут дрэннага (у замацаванні такога абавязку ў праекце Канстытуцыі.)? Я не разумею. Што дрэннага, што мы ў Канстытуцыі запісалі: Пятроў, Сідараў, Лукашэнка, Сергяенка, гэта - тваё здароўе і ты перш за ўсё за яго павінен адказваць. Што тут няправільна?" - задаўся лагічнымі пытаннямі Прэзідэнт.

"Вы хочаце сказаць, што пераважная большасць людзей ужо выказаліся? Не. Нехта недзе адкалупнуў, сказаў, абвастрыў гэту праблему, і пайшлі на повадзе - выкінулі (з тэксту праекта.), - дадаў беларускі лідар. - Каб не было насцярожанасці ў людзей (гэта важна), давайце мы прапішам тое, што ў нас ёсць, гэта наша заваёва: што дзяржава будзе несці расходы на лячэнне людзей і будзе лячыць людзей, як лечыць цяпер. У адным артыкуле гэта запісалі. А далей запішам, што і ты, дарагі мой, адказваеш за здароўе".

Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што наяўнасць моцнай сацыяльнай падтрымкі грамадзян з боку дзяржавы крыху расслабляе людзей: "Гэта наш недахоп, нашай сістэмы сацыяльна арыентаванай дзяржавы. У нас чалавек сядзіць і думае: "Не Лукашэнка, дык дзяржава за мяне нешта павінна вырашыць". Паверце мне, я чалавек вопытны, пабываў ва ўсіх краінах: ні ў адной постсавецкай рэспубліцы гэтага няма".

"Там кожны адказвае сам за сябе, там кожны імкнецца зарабіць капейку. У іх больш жорсткая эканамічная палітыка, а ў нас за ўсё адказвае дзяржава і Прэзідэнт. Гэта няправільна, чалавек павінен перш за ўсё (клапаціцца пра сваё здароўе.). А калі вязеш, то і дапаможам. Гэта, па-народнаму кажучы, "хто цягне - таму і дапамагаць трэба", - заявіў кіраўнік дзяржавы.

Для параўнання беларускі лідар таксама прывёў сістэму аховы здароўя ў ЗША, дзе за аказанне медыцынскай дапамогі людзям даводзіцца плаціць немалыя грошы.

"Там людзі дрыжаць, каб у бальніцу не трапіць. Не таму, што хвароба, небяспека, а таму, што плаціць трэба, і шмат плаціць. Не дай бог захварэеш - кальнуць цябе адзін раз, каб не памёр. А калі не дапамагло - пад агароджай і памрэш. І там чалавек непакоіцца за здароўе", - сказаў Прэзідэнт.

Іншы прыклад - Кітайская Народная Рэспубліка. "Як ні прыеду, я спецыяльна заўсёды і Ху Цзіньтаа, і Цзян Цзэміну (з імі з усімі быў знаёмы) гавару: "Пакажы мне, як кітайцы клапоцяцца пра здароўе", - расказаў беларускі лідар. - Я бываў там, дзе яны займаюцца спортам. 80, 90 гадоў, моладзь, старыя - яны ўсе круцяцца, верцяцца, худзенькія, падцягнутыя... Паўтара мільярда чалавек, але як яны дрыжаць за сябе, за сваё здароўе!"

Аляксандр Лукашэнка, гаворачы аб сістэмах аховы здароўя ў розных краінах, выказаўся аб пандэміі COVID-19, мерах па яе стрымліванні і падыходах у аказанні меддапамогі. У тым ліку ён прыгадаў аб паведамленнях у шэрагу СМІ аб пратэстах супраць QR-кодаў.

"Гэта прыкормленыя СМІ гавораць "супраць QR-кодаў". Людзі не супраць гэтага выступаюць на Захадзе. Пляваць ім на гэтыя коды і іншае. Чалавеку галоўнае, каб ён лячыўся і выжыў", - сказаў кіраўнік дзяржавы.

"Гэта падаюць, што супраць нейкіх абмежаванняў. Не, там людзі ўзняліся, таму што сістэма аховы здароўя не спраўляецца з вырашэннем той задачы, якую жыццё паставіла", - дадаў Прэзідэнт.

Кіраўнік дзяржавы падкрэсліў, што ў Беларусі сістэма аховы здароўя спраўляецца з эпідэмічнай сітуацыяй.

"Вось я цяпер Піневіча (міністра аховы здароўя Дзмітрыя Піневіча.) пяты раз распытваў у сувязі з новай хваляй, - сказаў Аляксандр Лукашэнка. - Кажу: "Ты там лячы як хочаш людзей, але я з цябе цяпер спаганю за смяротнасць".

Прэзідэнт звярнуў увагу на той факт, што паводле любых ацэнак смяротнасць у Беларусі ад кавіду ніжэйшая, чым у многіх дзяржавах. "Значыць, у нас сістэма нармальная. І трэба яе як гарантыю прапісаць у Канстытуцыі. Гэта наша дасягненне. І людзі будуць разумець: так, вось мы маем гэты ўзровень, дзяржава будзе і далей пра нас клапаціцца, але і мы павінны", - заявіў беларускі лідар.

"Скажыце, што несправядлівага ў маім разважанні? - слушна заўважыў ён. - Таму не трэба адступаць там, дзе мы не павінны адступаць, там, дзе людзі павінны разумець: маё шчасце перш за ўсё ў маіх руках".

У падтрымку папраўкі ў Канстытуцыю аб абавязку грамадзян клапаціцца пра захаванне здароўя выказалася ў час нарады і суддзя Канстытуцыйнага суда Вольга Сяргеева. Яна адзначыла, што ёй вельмі імпануе ў цэлым падыход па ўзмацненні ў праекце Канстытуцыі ўзаемнай сацыяльнай адказнасці дзяржавы і грамадзяніна. Напрыклад, арт.21 дапоўнены часткай, згодна з якой кожны павінен праяўляць сацыяльную адказнасць, уносіць пасільны ўклад у развіццё грамадства і дзяржавы. "Гэты пасыл прасочваецца і ў іншых артыкулах, напрыклад у артыкуле 32 аб абароне шлюбу і сям`і, дзе палажэнні дапоўнены нормамі аб тым, што сям`я, бацькі маюць права і абавязаны прывіваць сваім дзецям павагу да закона, любоў да працы", - сказала яна.

Эксперт растлумачыла, што ў сувязі з лініяй на ўзмацненне ўзаемнай сацыяльнай адказнасці і было прапанавана дапоўніць арт.45 праекта Канстытуцыі палажэннем, што грамадзяне абавязаны прымаць меры па захаванні і ўмацаванні ўласнага здароўя. Вольга Сяргеева дапусціла, што, магчыма, фармулёўка вельмі прамая, абавязваючая, і варта змяніць яе на больш карэктную, "каб не палохала". "Але па сваёй сутнасці яна мне падабаецца. Я лічу, яна абсалютна правільная", - падкрэсліла суддзя.

18 студзеня 2022, Мінск
БЕЛТА