Гарадскія ўлады прынялі рашэнне рэканструяваць мясцовы стадыён "Спартак". Спартсменам трэба сучаснае пакрыццё на полі, і, каб яго замяніць, трэба правесці земляныя працы.

У гэтай частцы Полацка размяшчаўся Ніжні замак, таму любыя працы ў гістарычнай частцы горада могуць праводзіцца толькі з удзелам і пад наглядам археолагаў.

"На працягу апошніх чатырох тыдняў мы праводзім раскопкі. За гэты час мы заклалі некалькі шурфаў. Вынікі работы на іх дазваляюць гаварыць аб добрай захаванасці культурнага пласта", - расказаў старшы выкладчык кафедры гісторыі і турызму Полацкага ўніверсітэта Аляксей Коц.

Паводле яго слоў, стадыён тут быў пабудаваны ў 60-я гады мінулага стагоддзя, таму на гэтай тэрыторыі ніколі не праводзіліся археалагічныя раскопкі.

Гісторык адзначыў, што ўжо зараз можна зрабіць здагадку, што тут размяшчаўся квартал ювеліраў: была знойдзена не толькі печ, дзе плавіліся каляровыя металы, але і некалькі соцень фрагментаў тыгляў. Гэта спецыяльныя гліняныя ёмістасці для плаўлення.

"У шурфе паблізу ад печы быў знойдзены залаты фрагмент. Гэта невялікі кавалак дроту з аплаўленымі канцамі, што сведчыць аб тэрмічным уздзеянні на яго, а значыць рабоце ювеліра", - удакладніў Аляксей Коц.

Залаты фрагмент быў вывучаны з дапамогай спектрографа, што дазваляе казаць аб тым, што ён на 98% складаецца з золата з украпінамі срэбра і руднымі прымесямі.

Археолаг лічыць, што гэты фрагмент быў атрыманы з самародка, які потым быў пераплаўлены, таму што ў ім няма прымесей, характэрных для сплаваў.

"У 80-я гады мінулага стагоддзя на тэрыторыі побач са стадыёнам раскопкі праводзіў Сяргей Тарасаў. У ходзе даследаванняў тады таксама была знойдзена ювелірная майстэрня. Гэта зусім блізка ад тэрыторыі, якую вывучаем мы. Шэраг знаходак на археалагічным комплексе дазваляе меркаваць аб цэлым ювелірным квартале, які тут знаходзіўся", - мяркуе гісторык.

Аляксей Коц звярнуў увагу, што большасць ювелірных знаходак датуюцца XI, але ёсць знаходкі і X, і XII стагоддзяў. Прычым знойдзена некалькі дзесяткаў шкляных паліхромных караляў.

На думку гісторыка, можна меркаваць, што акрамя імпартных караляў у такім ювелірным квартале маглі займацца і ўласнай вытворчасцю. Вядома, для гэтага патрэбны знаходкі ў выглядзе шкламасы ці аплаўкаў шкла.

На тэрыторыі стадыёна ў 1984 годзе падчас банальнай уборкі быў знойдзены залаты скарб з сечаных фрагментаў. Цяпер ён захоўваецца ў Полацкім музеі. Гэта таксама пацвярджае, што тут былі ювелірныя майстэрні.

"Археалагічныя работы даюць магчымасць нам упэўнена гаварыць, што тут быў вялікі цэнтр апрацоўкі каляровых металаў і даследаванні будуць працягвацца далей", - рэзюміраваў археолаг.

Sputnik, 18 жніўня 2023