"У ходзе расследавання крымінальнай справы ўстаноўлены шэраг артыкулаў, у якіх змяшчаліся прыкметы экстрэмісцкай накіраванасці, а сама інфармацыйная дзейнасць TUT.BY была накіравана на распальванне сацыяльнай варожасці па прыкмеце іншай сацыяльнай прыналежнасці, што ў далейшым было ўстаноўлена ў тым ліку і экспертамі рэспубліканскіх экспертных медкамісій", - расказаў Ілья Пракапенка.

Гэта не ўтойваюць і супрацоўнікі партала. "Кіраўніцтва давала ўстаноўку вельмі шмат пісаць пра апазіцыйных лідараў. У нас нават былі не раз размовы, калі наш аддзел, які пісаў пра палітыку, гаварыў: давайце не будзем пісаць пра кожны крок Ціханоўскай, таму што перакос вельмі сур`ёзны і трэба трымаць баланс. Нам гаварылі - не. Трэба сачыць за яе дзейнасцю, - адзначыла супрацоўнік TUT.BY з 2014 па 2021 год Алена Талкачова. - Я магла колькі хочаце супраціўляцца, але ў выніку ўсё роўна садзілася і пісала, мяне вымушалі. У мяне работа такая, я падначаленая асоба. Я не кіраўнік. Я не магу проста ўстаць і сказаць тое, што я пісаць не буду. Трэба было пастаянна падтрымліваць высокі градус у грамадстве, каб пратэсты не сціхалі, каб людзі, чытаючы такія тэксты, прадаўжалі выходзіць на вуліцу. Я на той момант не разумела, што раблю. Цяпер я не пісала б аб тым, аб чым пісала. На той момант я выконвала сваю работу і не ведала, да чаго гэта можа прывесці".

"У псіхалінгвістыцы ёсць такая рэч, як вобраз ворага, - удакладніла эксперт у галіне псіхалінгвістыкі. - Гэты вобраз ствараецца шляхам падбору пэўных моўных сродкаў, такіх як рытарычныя пытанні, метафары, параўнанні. Аж да ўжывання ў рыфмаванай, вершаванай форме слоў, ва неўласцівых ім значэннях і гэтак далей. Зразумела, што ўсе гэтыя прыёмы ўжываліся аўтарамі, асабліва выразна бачны гэты эмацыянальны складнік на падзеле двух лагераў: пратэстуючых, якія светлыя, радасныя, цудоўныя, непараўнальныя, і ўсіх астатніх, хто ім процістаіць, - дзеючай улады і прадзяржаўна настроеных людзей".

Асаблівая ўвага ўдзялялася настройцы чытача супраць вызначаных катэгорый грамадзян. "Напрыклад, артыкул "Топ-10 суддзяў, якія далі больш за ўсё сутак адміністрацыйна затрыманым", - дапоўніла эксперт у галіне псіхалінгвістыкі. - У прыватнасці, суддзі тут называюцца асабліва бязлітаснымі, робіцца акцэнт на сацыяльныя асаблівасці прыцягнення да адміністрацыйнай адказнасці нейкай катэгорыі ўдзельнікаў працэсу. Напрыклад, шматдзетныя маці, творчыя асобы, асобы, "памылкова прыхопленыя", г.зн. спачуванне і жаль чытача ў такім выпадку, як разумее аўтар, забяспечаны. Такім чынам, ён і ажыццяўляе сваю маніпуляцыю. Робіцца акцэнт на прыцягненне асобных катэгорый за ўчыненыя дзеянні, неадпаведныя артыкулам закона, па якіх яны прыцягваліся. Напрыклад, проста зрываў расліннасць з клумбаў і кідаў у супрацоўніка органаў унутраных спраў. А тое, што гэта адбылося дзе-небудзь паблізу барыкады і гэтак далей - аб гэтым жа не гаворыцца. Бяруцца з пратаколаў, якой-небудзь інфармацыі судовых органаў вузенькія фрагменты і інтэрпрэтуюцца ў зусім іншым рэчышчы. У чытача складваецца карціна ўсеагульнай вакханаліі, беззаконнасці, падаўлення, рэпрэсій".

Пры гэтым методыкі нагнятання выкарыстоўваліся як у артыкулах, так і ў каментарыях, якія кіраўніцтва партала закрыць адмовілася, тым самым падтрымліваючы высокі градус у грамадстве.

17 сакавіка 2023, Мінск
БЕЛТА