Пераход на новыя купюры і манеты прывёў у Беларусі да рэзкай папулярнасці безнаяўных разлікаў у розніцы — цяпер кожную чацвёртую куплю ў краме спажыўцы аплачваюць карткай, 

Так, па інфармацыі рытэйла, доля безнаяўных плацяжоў за апошнія два гады ў яго сетцы вырасла з 20,41% да 26,92%. Найбольшая актыўнасць прыпала на першыя месяцы пасля дэнамінацыі: у ліпені—кастрычніку доля разлікаў па картках вырасла больш чым на 4 працэнтныя пункты ў параўнанні з аналагічным перыядам мінулага года.

Папулярнасць безнаяўных разлікаў эксперты звязваюць з некалькімі фактарамі. Сярод ключавых — павышэнне фінансавай кампэтэнтнасці беларусаў і пераход на новыя купюры і манеты. У першыя месяцы пасля дэнамінацыі жыхары краіны выкарыстоўвалі карткі, каб не памыліцца з колькасцю нулёў пры аплаце старымі грашыма, зараз жа такім спосабам імкнуцца пазбегнуць атрымання здачы манетамі. Акрамя таго, усё больш людзей імкнуцца не мець пры сабе сумы, таму расце колькасць пакупнікоў, якія аплачваюць пакупкі толькі карткамі.

У найбліжэйшай будучыні тэндэнцыя стане больш адчувальнай, лічаць эксперты. Паводле прагнозаў аналітыкаў, да канца года доля безнаяўных плацяжоў можа дасягнуць па сетцы 28%, а ў 2018 годзе ў сетцы з дапамогай картак, як чакаецца, будзе ажыццяўляцца да 40% усіх пакупак. Для параўнання: у Заходняй Еўропе спажыўцы аплачваюць безнаяўным спосабам каля 35% усіх пакупак, а ў ЗША — крыху больш за палову.

Лідарамі па безнаяўных разліках апынуліся раённыя цэнтры. Так, хутчэй за ўсё адмаўляюцца ад наяўных у Маладзечне, Бабруйску і Оршы. Акрамя таго, актыўна расце доля безнаяўных плацяжоў у Віцебску, Жодзіна і Магілёве. У Мінску таксама пераходзяць на аплату пакупак з дапамогай картак больш ахвотна, чым у сярэднім па краіне.

"Што важна, колькасць плацяжоў па картках у крамах расце хутчэй, чым сярэдні чэк. Гэта значыць безнаяўным спосабам сталі аплачваць не толькі буйныя пакупкі, але і невялікія наборы тавараў сацыяльнай спажывецкага кошыка, якія маюць нізкія цэны і раней звычайна аплачваліся наяўнымі. Пры гэтым, вядома, выконваецца заканамернасць: чым буйнейшы магазін, тым часцей расплачваюцца карткамі", — адзначыла кіраўнік праекта сеткі ўніверсамаў "Рублёўскі" Наталля Шаблінская.

Марына Носава, БелаПАН
Мінск, 28 лістапада 2016