Podobnie jak pochodzacy z Gdanska Guenter Grass, Lenz byl zdecydowanym przeciwnikiem niemieckich roszczen terytorialnych wobec Polski; popieral polityke kanclerza Willy`ego Brandta zmierzajaca do pojednania z Polska i uznania powojennych granic. Angazowal sie tez na rzecz pojednania z Izraelem.

W swoich utworach poruszal tematy rozliczenia z hitlerowska przeszloscia i historii Mazur. Napisal m. in. "Lekcje niemieckiego" (1968) i "Muzeum malej ojczyzny" (1978).

Lenz symbolizuje "nowe, demokratyczne Niemcy" - mowila minister kultury landu Hamburg Karin von Welck w przemowieniu z okazji 80. urodzin pisarza. Zdaniem izraelskiego autora Amosa Oz Lenz byl "wielkim pisarzem, ktorego tworczosc wyroznia gleboki humanizm, dobro, tolerancja i wspolczucie".

Oz nazwal powiesc "Lekcja niemieckiego" (Deutschstunde) jedna z najwazniejszych ksiazek XX wieku. Podkreslil, ze utwor Lenza pomogl mu bardziej niz jakakolwiek inna ksiazka przezwyciezyc czarno-bialy obraz Niemiec. Lenz opisal w swej powiesci historie przesladowanego przez nazistow niezaleznego malarza, ktoremu pomocy udzielil syn miejscowego policjanta.

Siegfried Lenz urodzil sie 17 marca 1926 roku w nalezacym wowczas do Niemiec Elku (wowczas Lyck w Prusach Wschodnich). W 1943 roku powolano go do niemieckiej marynarki wojennej, skad zdezerterowal w czasie szkolenia w Danii.

Pierwsza powiesc "Es waren Habichte in der Luft" opublikowal w 1951 roku. Oprocz "Lekcji niemieckiego" wydal zbior opowiadan o Mazurach "Slodkie Sulejki" (1955), "Ludzie bez winy" (1961), "Einstein przeplywa Labe pod Hamburgiem" (1975) i "Muzeum ziemi ojczystej" (1978). W tej ostatniej powiesci, przetlumaczonej na polski dopiero w 1991 roku, opisal postawy pochodzacych z Mazur przesiedlencow, krytykujac ostro roszczeniowe postawy dzialaczy ziomkostw. W 2011 roku ukazal sie jego ostatni zbior opowiadan "Die Maske".

Trzy lata temu Lenz otrzymal tytul honorowego obywatela Elku. W tym miescie spedzil kilkanascie lat zycia. Po wojnie mieszkal w Hamburgu.

Wreczajac mu tytul, prezydent Elku Tomasz Andrukiewicz powiedzial, ze to wyroznienie zostalo przyznane w uznaniu tego, ze Lenz tworzy literature stanowiaca "czesc zbiorowej pamieci elczan" oraz za jego wybitny wklad i zaangazowanie w pojednanie narodow polskiego i niemieckiego.

Siegfried Lenz nalezy - obok Heinricha Boella, Martina Walsera i Guentera Grassa - do najwybitniejszych wspolczesnych pisarzy niemieckich. Jego ksiazki przetlumaczono na 22 jezyki; ukazaly sie w 30 krajach w wielomilionowym nakladzie.

Z Berlina Jacek Lepiarz
PAP,7 pazdziernika 2014