Карэспандэнт агенцтва Associated Press (AP) Юрый Карманаў абавязаны напісаць абвяржэнне свайго артыкула пра перавышэнне гранічна дапушчальнай канцэнтрацыі радыенуклідаў у малаку, якое трапляе на гомельскае прадпрыемства "Мілкавіта". Такое рашэнне 22 снежня вынес эканамічны суд Мінска, задаволіўшы такім чынам іск аб абароне дзелавой рэпутацыі гэтага прадпрыемства.

Як паведамляе прэс-служба Беларускай асацыяцыі журналістаў (БАЖ), паводле рашэння суда абвяржэнне павінна быць апублікавана на сайце AP. Аднак "Мілкавіта" судзілася з журналістам у прыватным парадку, таму агенцтва, якое не была працягнута ў якасці суадказчыка, не абавязана публікаваць абвяржэнне, сцвярджаюць прадстаўнікі БАЖ.

Таксама Карманаў абавязаны пакрыць дзяржпошліну (840 дэнамінаваных рублёў) і паслугі адваката з боку ААТ "Мілкавіта" (1.500 дэнамінаваных рублёў).

Пасля абвяшчэння судовага рашэння прадстаўнікі БАЖ апублікавалі на сваім сайце заяву, у якой "выказалі занепакоенасць сітуацыяй са свабодай слова". У гэтым дакуменце члены журналісцкага аб`яднання адзначылі, што расследаванне, з-за якога быў ініцыяваны судовы разгляд, было праведзена "па ўсіх канонах жанру, у тэксце прыведзены ўсе пункты гледжання, уключаючы прамую цытату афіцыйнага прадстаўніка" істца.

Аўтары заявы звярнулі ўвагу на той факт, што Карманаў правёў расследаванне на аснове дакумента, які яму далі ў дзяржаўнай арганізацыі. Згодна з арт. 52 закона "Аб сродках масавай інфармацыі", журналіст "не нясе адказнасці за распаўсюджванне звестак, якія не адпавядаюць сапраўднасці, калі гэтыя звесткі атрыманы ад дзяржаўных органаў, іншых дзяржаўных арганізацый, іх службовых асобаў".

"Вынік гэтага судовага працэсу значна звужае межы свабоды слова ў краіне, паколькі ставіць пад сумнеў саму магчымасць правядзення значных журналісцкіх расследаванняў у Беларусі", — падкрэслілі прадстаўнікі БАЖ.

Нагадаем, 25 красавіка на сайце AP быў апублікаваны матэрыял, у якім сцвярджалася, што ў малаку фермерскай гаспадаркі "Родны шлях" (Хойніцкі раён, Гомельская вобласць), якое паступае на гомельскае прадпрыемства "Мілкавіта", выяўлена ўтрыманне стронцыю-90, якое дзесяціразова перавышае норму. Такія высновы журналісты зрабілі пасля аналізу ўзораў малака ў галоўнай лабараторыі Мінскага цэнтра гігіены і эпідэміялогіі.

У сталічным цэнтры гігіены і эпідэміялогіі гэтыя дадзеныя абверглі, заявіўшы, што па ўтрыманні цэзію-137 малако адпавядала норме, а вымярэнне на стронцый-90 не праводзілася з прычыны недастатковасці дастаўленага аб`ёму малака. Для правядзення аналізу неабходны тры літры малака, а было прадастаўлена 1.100 грамаў. Недакладнай назвалі публікацыю і ў кампаніі "Мілкавіта". Пасля гэтага Карманаў апублікаваў здымак адпаведнага пратакола вымярэнняў у СМІ.

Дэпартамент па ліквідацыі наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС МНС Беларусі правёў праверку па гэтым факце і не знайшоў перавышэння радыенуклідаў у малаку гаспадаркі "Родны шлях".

Прадстаўнікі "Мілкавіты" праз суд запатрабавалі ад Карманава "абвергнуць заведама лжывыя звесткі" на сайце AP, а таксама на сямі беларускіх, польскіх і расійскіх сайтах, якія перадрукавалі матэрыял агенцтва.

Захар Шчарбакоў, БелаПАН
Мінск, 22 снежня 2016