Homo erectus z Jawy wykorzystywał muszle słodkowodnych mięczaków już pół miliona lat temu. Używał ich jako narzędzi, ale też wydrapywał na nich wzory.
Badania takiej muszli, pięć razy starszej niż najstarsze znane dotychczas znalezisko, opisano w "Nature".
Wzór przypominający zygzak odkryto na muszli wchodzącej w skład Kolekcji Duboisa, przechowywanej w Muzeum Historii Naturalnej w Lejdzie (Holandia) od końca XIX w. Kolekcja ta powstała za sprawą holenderskiego lekarza i badacza, Eugene Duboisa - odkrywcy gatunku określanego dawniej jako Pithecanthropus erectus, dziś zwanego Homo erectus.
Setki skamieniałych muszli z tej kolekcji oraz innych, towarzyszących im znalezisk i osady z warstw typowych dla Homo erectus ze stanowiska Trinil na indonezyjskiej Jawie przebadał ostatnio Jose Joordens z Leiden University i jego zespół.
Wzór na muszli dostrzeżono przez przypadek, gdyż zarysowanie widoczne jest jedynie przy świetle padającym z ukosa. Zygzak jest starszy, niż ślady pozostawione na muszli przez siły przyrody: erozję i procesy, wskutek których muszla skamieniała.
Wiek muszli oceniono za pomocą dwóch metod. Zdaniem naukowców wzór został wydrapany co najmniej 430 tys. - i maksymalnie 540 tys. lat temu. To znaczy, że jest co najmniej cztery razy starszy, niż najstarsze znane dotychczas, podobne znalezisko z Afryki.
Geometryczne rysunki są przez badaczy traktowane jako sygnał zdolności do myślenia typowego dla ludzi współczesnych.
"Do tego momentu zakładano, że takie ryty wykonywali tylko ludzie współcześni (Homo sapiens) w Afryce, począwszy od okresu ok. 100 tys. lat temu" - podkreśla Joordens, archeolog i główny autor badania, cytowany na stronie "Science Daily".
Niemożliwe, by taki wzór powstał wskutek działania procesów naturalnych; nie zostawiły go również zwierzęta - ustalili badacze. Ich zdaniem jest to ewidentnie sprawka Homo erectus.
Badania pozwoliły stwierdzić, że Homo erectus - wymarły gatunek ludzki, spokrewniony z Homo sapiens, doskonale wiedzieli, jak otwierać duże, słodkowodne małże. Za pomocą ostrego przedmiotu (prawdopodobnie zęba rekina) wiercili w muszli otwór - dokładnie w tym miejscu, w którym mięsień małża jest przytwierdzony do muszli, dzięki czemu pozostaje ona zamknięta.
"Precyzja, z jaką pracowali ci dawni ludzie, świadczy o ich zmyślności i wiedzy na temat budowy małża" - podkreśla Frank Wesselingh z Naturalis. Mięczaki oczywiście zjadali, a muszle wykorzystywali jako narzędzia, np. noże.
Odkrycie dokonane w historycznej kolekcji rzuca nowe światło na umiejętności i zachowanie Homo erectus. Wskazuje też, że Azja jest obiecującym (i wciąż słabo pod tym kątem przebadanym) miejscem poszukiwań śladów po przeszłości Homo.
Warszawa, 8 grudnia 2014
PAP
Warszawa, 8 grudnia 2014
PAP
Ссылка на текущий документ: http://belarus.kz/aktueller/6-0/167/28536
Текущая дата: 26.12.2024