Тое, што адбываецца на граніцы, выходзіць за рамкі чалавечага разумення. Аб гэтым заявіў намеснік прэм`ер-міністра Беларусі Ігар Петрышэнка.

«Я ўжо не кажу пра тое, што парушаны ўсе міжнародна-прававыя нормы, якія выбудоўваюцца гадамі. Захад наглядна дэманструе, як іх можна не выконваць, як усялякія каноны можна ігнараваць. Рознага роду міжнародныя дамоўленасці ў сваім разуменні яны трактуюць аднабока, што абсалютна не адпавядае агульнапрызнаным нормам і прынцыпам міжнароднага права. На жаль, іх дзеянні накіраваны на тых людзей, якія сапраўды трапілі ў складаную жыццёвую сітуацыю», — адзначыў Ігар Петрышэнка, паведаміла БелТА.

Паводле яго слоў, наша дзяржава робіць усё магчымае, каб бежанцы адчулі сапраўдную падтрымку.

Бежанцы, якія прыбываюць у Польшчу з тэрыторыі Беларусі, могуць разлічваць на разгляд сваіх заявак на прыстанішча, адмова будзе супярэчыць правілам Еўрасаюза. Аб гэтым заявіў выканаўчы дырэктар агенцтва ЕС па кантролі граніц Frontex Фабрыс Легеры ў інтэрв`ю газеце Le Journal du Dіmanche, паведаміла ТАСС.

«Мігранты, якія прыязджаюць, могуць падаць заяву аб атрыманні прыстанішча. Адмова разгледзець іх запыт будзе несумяшчальная з еўрапейскім заканадаўствам», — паведаміў Фабрыс Легеры.       

Паводле яго слоў, ёсць нейкая дваістасць у дзеючых правілах прыёму бежанцаў.

Так, Шэнгенскі кодэкс гаворыць, што перасячэнне граніцы паміж пагранічнымі пунктамі нелегальнае, але пры гэтым еўрапейскія правілы дапускаюць, што любы, хто мае патрэбу ў міжнароднай дапамозе, павінен мець доступ да прыстанішча. «Як сумясціць гэтыя два пастулаты? Я задаў такое пытанне Еўракамісіі яшчэ ў жніўні, паколькі нам патрэбны тлумачэнні», — заявіў Фабрыс Легеры.

Фабрыс Легеры таксама пракаменціраваў інфармацыю, што Польшча не жадае шырокай прысутнасці пагранічнікаў Frontex і палічыла за лепшае падтрымку 150 брытанскіх ваенных. «Польшча і Вялікабрытанія — члены НАТА. Гэта паказвае, што, магчыма, размова больш ідзе аб геапалітыцы, чым аб спробах чыстага ўрэгулявання міграцыйных патокаў», — заявіў Фабрыс Легеры. Паводле яго слоў, у Літве, Грэцыі, Італіі і Іспаніі працуе 2 тысячы еўрапейскіх пагранічнікаў, у той час як на адным з пагранічных пастоў у Польшчы на граніцы з Беларуссю толькі тры супрацоўнікі.

Раней міністр нацыянальнай абароны Польшчы Марыуш Блашчак паведаміў, што інжынерная рота брытанскіх узброеных сіл прыбудзе ў Польшчу для дапамогі ў рамонце агароджаў на беларуска-польскай граніцы. Як адзначае Фабрыс Легеры, цяпер на польска-беларускай граніцы дзяжураць 25 тысяч ваеннаслужачых і пагранічнікаў.

Гуманітарная сітуацыя і сітуацыя з правамі чалавека ўздоўж граніцы Польшчы з Беларуссю выклікае трывогу. Аб гэтым заявіла камісар Савета Еўропы па правах чалавека Дуня Міятавіч пасля чатырохдзённай паездкі ў Польшчу, паведамляецца на афіцыйным сайце Савета Еўропы. «Неабходны тэрміновыя меры для абароны жыцця людзей, якія апынуліся ў прыгранічных раёнах», — заўважыла Дуня Міятавіч.

Камісар Савета Еўропы падкрэсліла неабходнасць «знайсці падыход, які ставіць людзей на першае месца і забяспечвае павагу іх годнасці і правоў чалавека». Дуня Міятавіч раскрытыкавала забарону, уведзеную польскімі ўладамі, на наведванне прыгранічных раёнаў. Паводле яе слоў, гэта забарона перашкаджае міжнародным арганізацыям і грамадзянскай супольнасці аказваць жыццёва важную гуманітарную дапамогу і праводзіць работу па маніторынгу і ахове правоў чалавека. Акрамя таго, прадстаўнікам СМІ забаронены доступ у прыгранічную зону, што «падрывае свабоду выказвання меркаванняў і інфармацыі і абмяжоўвае такія неабходныя празрыстасць і падсправаздачнасць». Гэта сітуацыя дэзынфармуе і ўзмацняе пачуццё неабароненасці, адзначае еўракамісар.

«Міжнародным арганізацыям і суб`ектам грамадзянскай супольнасці, якія аказваюць гуманітарную і юрыдычную дапамогу, павінен быць дадзены неадкладны і бесперашкодны доступ да ўсіх раёнаў уздоўж граніцы і да ўсіх людзей, якія маюць патрэбу ў дапамозе. Журналістам павінна быць дазволена рабіць рэпартажы з усіх раёнаў уздоўж граніцы, свабодна і бяспечна», — заявіла Дуня Міятавіч.

Еўракамісар адзначыла ўдзел польскіх праваабаронцаў, актывістаў, юрыстаў, якія спрабуюць дапамагчы бежанцам. Тым не менш, паводле яе слоў, гэтыя людзі знаходзяцца ў атмасферы страху. «Нападзенне на аўтамабілі добраахвотнікаў-медыкаў, якія аказваюць першую дапамогу тым, хто знаходзіцца на граніцы, з`яўляецца глыбока трывожным прыкладам рэпрэсій у адносінах да людзей, якія аказваюць гуманітарную дапамогу. Гэтыя нападзенні павінны быць расследаваны, а вінаватыя — неадкладна выяўлены і прыцягнуты да адказнасці», — заявіла Дуня Міятавіч.

Становішча на граніцы — толькі спроба адцягнуць грамадства ад унутраных праблем, якія ўсё больш турбуюць палякаў, у прыватнасці павышэнне цэнаў. Пра гэта заўважаюць эксперты з Польшчы. Па словах польскага сацыёлага Пшэмыслава Садуры, афіцыйная Варшава спецыяльна нагнятае абстаноўку. Прэзідэнт Нацыянальнага банка Польшчы Адам Глапінскі заўважыў: «злоты сапраўды аслабеў у апошнія дні». Ён адзначыў, што «напружаная сітуацыя на граніцы з Беларуссю спрыяе вызначанаму адтоку капіталу з рынку каштоўных папер і Варшаўскай фондавай біржы».

Дзеянні польскіх палітыкаў распальваюць гвалт у адносінах да бежанцаў. Аб гэтым паведамілі ў Дзяржпагранкамітэце.

«Польшча зноў «гуманна» сустрэла безабаронных бежанцаў. Увечары 21 лістапада групу з 12 чалавек, сярод якіх было пяцёра дзяцей, польскія праваахоўнікі сілай прымусілі перайсці на тэрыторыю Беларусі. Сярод выцесненых бежанцаў беларускія пагранічнікі выявілі двух мужчын, якія з-за пераломаў былі не ў стане самастойна перасоўвацца. Па словах 33-гадовага выхадца з Ірака, яго нага была зламана некалькі дзён таму польскім праваахоўнікам, а 50-гадоваму суайчынніку для пералому хапіла некалькіх удараў тэлескапічнай металічнай дубінкай. Падобныя спецсродкі выкарыстоўвае польскі паліцэйскі спецназ. Нягледзячы на ??цяжкія траўмы, гэтых людзей даставілі да граніцы і, выцягнуўшы з машын, прымусілі ісці ў Беларусь», — распавялі ў ДПК.

Як расказалі бежанцы, у Польшчы іх некалькі разоў жорстка збівалі з-за адмовы накіроўвацца ў Беларусь, а таксама прымянялі слёзатачывы газ. Прычым заўзятыя польскія праваабаронцы распылялі газ нават у напрамку дзяцей. Просьбы аб медыцынскай дапамозе для жанчын, хворых на дыябет, польскія сілавікі традыцыйна ігнаравалі. Усе некалькі дзён, праведзеныя ў Польшчы, людзі нічога не елі. Для аказання дапамогі беларускімі пагранічнікамі неадкладна была выклікана медыцынская брыгада. Бежанцаў размясцілі ў цёплым памяшканні, накармілі і аказалі ўсю магчымую дапамогу пацярпелым. Двое мужчын з пераломамі ног дастаўлены ў Камянецкую раённую бальніцу для далейшага лячэння.

«Як відаць, цяпер палітыка суседняй краіны ў адносінах да людзей, якія шукаюць абароны, грунтуецца выключна на запалохванні гвалтам. Прычым з кожным разам агрэсія ўзмацняецца. Цяпер ужо недастаткова выцесніць групы з дзецьмі за граніцы краіны. Зараз узровень жорсткасці ў прыгнечанні і прыніжэнні бежанцаў у Польшчы дасягнуў такой ступені, што людзі губляюць не толькі сілы, перамагаючы холад, голад, але і літаральна здароўе», — адзначылі ў ДПК.

Варта заўважыць, што апошнім часам з`явіліся і пазітыўныя моманты. Каментуючы цяперашнюю абстаноўку на граніцы, афіцыйны прадстаўнік Дзяржаўнага пагранічнага камітэта Антон Бычкоўскі заявіў, што, нягледзячы на ??палітычныя працэсы, якія адбываюцца, польскія пагранічнікі зацікаўлены ў актывізацыі двухбаковых кантактаў, у аснове якіх ляжыць прынцып канструктыўнага дыялогу, паведаміла БелТА.

«Польскі бок выходзіць з ініцыятывай пошуку адэкватных рашэнняў, у тым ліку з улікам інтарэсаў бежанцаў, якія аказаліся ў крытычнай сітуацыі. Такія кантакты ўжо ёсць як на ўзроўні пагранічных упаўнаважаных, так і па лініі аператыўна-дзяжурных службаў. Мы са свайго боку, як і раней, адкрытыя для абмеркавання раўнапраўнага і ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва па пытаннях гарантавання пагранічнай бяспекі», — сказаў Антон Бычкоўскі.

Станоўчыя тэндэнцыі таксама зазначыў начальнік аператыўна-сітуацыйнага цэнтра Брэсцкай пагранічнай групы Сяргей Казлоўскі. «Абмен інфармацыяй, які апошнім часам меў фармальны характар, стаў больш канструктыўны. Польскія калегі пачалі ў рабочым парадку выходзіць на сувязь з аператыўна-сітуацыйным пунктам упраўлення Брэсцкай пагранічнай групы для сумеснай работы над вырашэннем пытанняў», — сказаў ён.

Намеснік старшыні Пастаяннай камісіі па нацыянальнай бяспецы Палаты прадстаўнікоў Аляксандр Маркевіч на тэлеканале СТВ выказаў меркаванне, што Польшча сваімі дзеяннямі хоча паказаць ЕС, што з`яўляецца сапраўдным бастыёнам ад незаконнай міграцыі.

«Мэты Польшчы тут зразумелыя: яны хочуць паказаць, перш за ўсё ЕС і тым спонсарам, якія ажыццяўляюць матэрыяльную і ваенную падтрымку, што яны сапраўдны бастыён ад незаконнай міграцыі, каб у іх укладвалі рэсурсы, фактычна зарабляць на гэтым. Ёсць пэўныя і вельмі сур`ёзныя супярэчнасці паміж Польшчай і Германіяй, у тым ліку і ў міграцыйнай палітыцы, таму яны хочуць паказаць, што яны абараняюць Еўрапейскі саюз ад наплыву бежанцаў. Гэта адзін момант. Другі сведчыць аб тым, што яны знаходзяцца на вастрыі мілітарызму ў адносінах да Беларусі і Расіі», — падзяліўся меркаваннем дэпутат.

«Надзея вырашыць усю гэтую сітуацыю, вядома ж, ёсць, для гэтага патрэбна не толькі палітычная воля, але і рэальныя крокі і дзеянні. Мы ўжо робім рэальныя крокі, каб гэтую сітуацыю вырашыць. І чакаем такіх жа дзеянняў ад нашых партнёраў», — заўважыў Аляксандр Маркевіч.

Усе спробы польскага кіраўніцтва пагуляць у вайнушку ў барацьбе за так званыя еўрапейскія каштоўнасці могуць cкончыцца не толькі адстаўкай Дуды і судовым разборам над ім, але і прыніжэннем польскай нацыі, што немінуча прывядзе да неабарачальных антыдзяржаўных настрояў і прыходу да ўлады ультраправых радыкалаў, — заўважыў БелТА загадчык аддзела сацыялогіі дзяржаўнага кіравання Інстытута сацыялогіі НАН кандыдат філасофскіх навук Мікалай Шчокін.

Палітолаг дапускае, што гэта пачалі ўжо разумець і ў кіраўніцтве Польшчы. «Але гістарычная логіка і традыцыя такія, што польскі злачынны рэжым, яго баязлівасць і палітычная ўсёеднасць вядуць кіраўніцтва да агоніі і з вялікай верагоднасцю да нацыянальнай катастрофы, — лічыць Мікалай Шчокін. — Польская найноўшая гісторыя яшчэ зробіць для еўрапейцаў шмат сюрпрызаў. А беспарадкі ў Кіеве, звязаныя з гадавінай дзяржаўнага перавароту, павінны стаць навукай усім, хто яшчэ верыць у заходнія каштоўнасці і імкнецца стаць Еўропай. Для Беларусі галоўны крытэрый сваёй праваты і ацэнкі дзеянняў — гэта шчырыя словы ўдзячнасці бежанцаў у адрас беларускага народа і кіраўніцтва, а таксама радасныя вочы дзяцей і выратаваныя жыцці.