На пасяджэнні Савета бяспекі 20 лютага быў разгледжаны праект закона "Аб народным апалчэнні". Як падкрэсліў у час пасяджэння Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка: "Я ўжо не раз гаварыў: кожны мужчына (ды і не толькі мужчына) павінен умець, як мінімум, абыходзіцца са зброяй. Хаця б для таго, каб у выпадку неабходнасці абараніць сваю сям`ю, свой дом, родны куток зямлі і, калі спатрэбіцца, краіну, без якой не будзе ні кутка, ні дома, нічога іншага. Многія гэта разумеюць".

Дакумент быў распрацаваны Міністэрствам абароны сумесна з Міністэрствам унутраных спраў. Падрабязнасці аб законапраекце журналістам расказаў кіраўнік абароннага ведамства Віктар Хрэнін.

"Неабходнасць прыняцця гэтага закона абумоўлена двума фактарамі. Па-першае, гэта стварэнне дадатковых умоў для падтрымання правапарадку ў перыяд ваеннага становішча на тэрыторыях, якія ў найменшай ступені будуць ахоплены органамі ўнутраных спраў і войскамі. А гэта перш за ўсё нашы сельскія населеныя пункты, асобныя раённыя гарады. Другі фактар - гэта даць нашым грамадзянам, якія не будуць ахоплены мабілізацыйнымі мерапрыемствамі, магчымасць удзельнічаць у абароне краіны", - растлумачыў Віктар Хрэнін.

У законапраекце прадугледжана, што склад, колькасць, задачы народнага апалчэння будуць вызначаць органы мясцовай улады. "Аднак асноўнай задачай для народнага апалчэння застаецца абарона перш за ўсё свайго дома, сваёй маёмасці і выкананне мерапрыемстваў па забеспячэнні правапарадку сумесна з міліцыяй", - расказаў міністр абароны.

Паводле дакумента, добраахвотнікі, якія ўступілі ў рады народнага апалчэння, будуць размяшчацца па месцы жыхарства і выконваць свае працоўныя функцыі. У наймальніка будзе права вызваляць гэтых грамадзян ад працы з захаваннем заработнай платы і працоўнага месца.

"Мы таксама прадугледзелі, што на добраахвотнікаў будуць распаўсюджвацца і сацыяльныя гарантыі: тыя, якія распаўсюджваюцца на ваеннаслужачых па мабілізацыі", - адзначыў Віктар Хрэнін.

Восенню 2022 года ў Беларусі правялі эксперымент па арганізацыі народнага апалчэння. Ён прайшоў на базе Лабжанскага сельскага савета Клімавіцкага раёна Магілёўскай вобласці.

"Людзі адгукнуліся. Жадаючыя прыняць удзел у народным апалчэнні прыйшлі. Мы з імі правялі адпаведныя заняткі і зразумелі, што ў нашых людзей ёсць такая патрэбнасць - мець дачыненне да забеспячэння абароны нашай дзяржавы. У цэлым, лічу, што народнае апалчэнне, якое мы ствараем, дапоўніць і павысіць магчымасць той жа тэрытарыяльнай абароны і палепшыць якасць выканання задач па забеспячэнні абароны нашай краіны", - заявіў кіраўнік Мінабароны.

Склад народнага апалчэння, усе спісы будуць вызначаны ўжо цяпер, у мірны час. Каб у выпадку ўзнікнення пагрозы гэтыя пытанні не давялося вырашаць імгненна. "Хутка і імгненна нічога не атрымліваецца і не ствараецца, - заўважыў Віктар Хрэнін. - Кантрольныя, праверачныя мерапрыемствы, якія мы праводзім як з Узброенымі Сіламі, так і з тэрытарыяльнай абаронай, мы будзем праводзіць у тым ліку і з народным апалчэннем. Кожны павінен умець валодаць зброяй і абараняць свой дом. Гэта сутнасць і закладваецца ў стварэнні народнага апалчэння".

Паводле разлікаў ваенных, колькасць народнага апалчэння можа скласці 100-150 тыс. чалавек. Але ў Міністэрстве абароны не выключаюць, што добраахвотнікаў можа быць і больш.

"У нас дастаткова мабілізацыйнага рэсурсу, які стаіць на ўліку ў нашых ваенных камісарыятах. Мы правялі праверку і бачым, што яны не ўсе будуць задзейнічаны па мабілізацыйным плане. Гэта перш за ўсё тыя людзі, якія ўжо абучаны і ўмеюць валодаць зброяй. Але мы не выключаем, што добраахвотнікамі могуць стаць і тыя людзі, якія не прайшлі ваенную падрыхтоўку, у тым ліку і жанчыны", - расказаў міністр абароны.

Для добраахвотнікаў прадугледжаны курсы падрыхтоўкі. "Мы ў кароткі прамежак часу здольны абучыць людзей. Як пры стварэнні народнага апалчэння, так і да стварэння, у мірны час", - дадаў Віктар Хрэнін.

У Беларусі выбудавана эфектыўная сістэма абароны дзяржавы. Яе аснова - Узброеныя Сілы. Барацьба са злачыннасцю, ахова грамадскага парадку і грамадская бяспека - сфера кампетэнцый органаў унутраных спраў і ўнутраных войскаў і ў мірны, і ў ваенны час. Для забеспячэння спакойнага функцыянавання дзяржаўных органаў і арганізацый, аб`ектаў эканомікі, інфраструктуры Беларусі ва ўмовах ваеннага часу створаны тэрытарыяльныя войскі.

"Тэрытарыяльная абарона - гэта воінскія фармаванні, якія маюць зладжаную структуру. На іх ужо ў мірны час закладваецца адпаведная маёмасць: экіпіроўка, зброя, сродкі сувязі. Тэрытарыяльнай абаронай кіруюць губернатары, мясцовыя органы ўлады. Яна прызначана для выканання задач не толькі ў тым месцы, дзе сфармавана. Народнае апалчэнне - гэта людзі, добраахвотнікі, якія прыйшлі. Мы прадастаўляем ім зброю, і яны будуць выконваць сваю задачу толькі ў сябе дома. Народнае апалчэнне будзе дапаўняць. Ім кіраваць будзе той жа губернатар, старшыня райвыканкама, сельскага савета сумесна з прадстаўнікамі Міністэрства ўнутраных спраў. Перш за ўсё гэта ўчастковыя на месцах", - растлумачыў Віктар Хрэнін.

Аснова законапраекта ў час пасяджэння Савета бяспекі была адобрана. Разам з тым Прэзідэнт даручыў яшчэ раз абмеркаваць і дапрацаваць гэты дакумент з усімі структурамі, каб пазбегнуць бюракратыі і прававых калізій. Кіраўнік дзяржавы падкрэсліў, што асноўныя паўнамоцтвы па фармаванні народнага апалчэння павінны быць у мясцовай вертыкалі ўлады, рэгуляваць яго дзейнасць будуць старшыні аблвыканкамаў.

20 лютага 2023, Мінск
БЕЛТА