Wyniki badania zrealizowanego przez Narodowe Centrum Kultury oraz Instytut Studiów Politycznych PAN zaprezentowali dr hab. Rafał Wiśniewski (dyrektor NCK) oraz prof. Tomasz Stryjek (ISP PAN).

Według sondażu (grudzień 2016) przeprowadzonego na Ukrainie na reprezentatywnej próbie 4000 osób przez firmę Rating Group, kanon postaci historycznych stanowią: budowniczowie potęgi Rusi Kijowskiej - książęta Włodzimierz Wielki i Jarosław Mądry, przywódca powstania kozackiego Bohdan Chmielnicki, wieszcz narodowy Taras Szewczenko, jeden z twórców ukraińskiej historiografii, przywódca URL Mychajło Hruszewski oraz więzień obozów sowieckich Wiaczesław Czornowił.

Najniższe oceny uzyskali: Józef Stalin, Włodzimierz Lenin, Michaił Gorbaczow, Katarzyna II. Stosunek do Stepana Bandery jest zróżnicowany (40% ocen negatywnych, 36% pozytywnych, 19% neutralnych, 4% respondentów nie znało go).

Pytano również o wydarzenia z przeszłości ważne dla stosunków polsko-ukraińskich: działalność OUN i UPA oraz powstanie Chmielnickiego. Widoczna okazała się tendencja do ich oceny przez Ukraińców przez pryzmat walk o niepodległość. Pojawiła się następująca zależność: pozytywnej ocenie OUN i UPA towarzyszy pozytywny stosunek do Polski oraz tendencja do częstszego identyfikowania się z Europą.

W świadomości przeciętnych mieszkańców Ukrainy odwoływanie się do tradycji OUN-UPA jest więc na ogół synonimem postawy niepodległościowej i antysowieckiej, a nie antypolskiej.

Z wywiadów grupowych, w których uczestniczyli przedstawiciele ukraińskiej inteligencji wynika, że najbardziej znaczącym obiektem dziedzictwa historycznego związanym z Polską jest park w stylu romantycznym "Zofiówka" w Humaniu, w sercu Ukrainy Centralnej, zbudowany po III rozbiorze przez Stanisława Szczęsnego Potockiego dla żony Zofii. Na drugim miejscu plasują się zespół miejski Starego Lwowa oraz zamki - głównie w dawnej ziemi halickiej i na Podolu. Szczególny status mają miejsca pochówku ofiar terroru stalinowskiego (Piatichatki-Charków, Bykownia), które były miejscem cierpień zarówno Polaków jak i Ukraińców.

Wyniki badania pokazują, że w postrzeganiu przeszłości przez ukraińską inteligencję istniały całe epoki w stosunkach wzajemnych, w których relacje miały charakter równorzędny (średniowiecze - do połowy XIV w.), współpraca i wymiana przeważała nad konfliktami (XIX w.) lub polski wpływ miał znaczenie niemal wyłącznie pozytywne (od 1991 r.). To właśnie fakty, postacie, zjawiska przede wszystkim z tych okresów niosą ze sobą pozytywny potencjał dla rozwoju współczesnych relacji.

Źródło informacji: Narodowe Centrum Kultury
PAP, 29 maja 2017