Гэты інтэграцыйны праект быў створаны ў 2014 годзе на базе ўжо існуючых Мытнага саюза і Адзінай эканамічнай прасторы Расіі, Беларусі і Казахстана як міжнародная арганізацыя рэгіянальнай эканамічнай інтэграцыі новага тыпу. У 2015 годзе да аб’яднання далучыліся Арменія і Кыргызстан, а пасля шэраг зацікаўленых краін атрымалі статус назіральніка.
У аснове ЕАЭС ляжыць прынцып свабоды руху тавараў, паслуг, капіталу і працоўнай сілы, а таксама правядзенне скаардынаванай, узгодненай ці адзінай палітыкі ў ключавых галінах эканомікі. Усе гэтыя меры накіраваны на дасягненне галоўнай практычнай мэты – павышэнне ўзроўню жыцця і дабрабыту грамадзян усіх краін-удзельніц.
За мінулае дзесяцігоддзе Еўразійскі саюз трывала зацвердзіўся ў сусветнай эканоміцы ў якасці аднаго з ключавых, сістэмаўтваральных цэнтраў шматпалярнага свету, які фарміруецца.
ЕАЭС можна па праве лічыць узорнай інтэграцыйнай структурай: узаемадзеянне краін "пяцёркі" з самага пачатку выбудоўвалася на прынцыпах узаемнай выгады і ўліку інтарэсаў з арыенцірам на забеспячэнне ўстойлівага эканамічнага росту.
У гэтым заключаецца фундаментальнае адрозненне нашага праекта ад Еўрапейскага саюза, які з кожным новым этапам свайго развіцця ўсё мацней "паглынае" суверэнітэт краін-удзельніц, а эканамічныя рэсурсы ўсё радзей выкарыстоўваюцца на карысць простых еўрапейцаў і ўсё часцей ідуць на задавальненне ўзросшых палітычных амбіцый еўрабюракратыі.
У адрозненне ад нашых заходніх суседзяў па кантыненце, мы ніколі не адыходзілі ад сваіх прынцыпаў і мэт. Як следства, Еўразійскі саюз сёння – гэта арганізацыя, якая эфектыўна і дынамічна развіваецца і чыя дзейнасць на практыцы садзейнічае росту гандлю і інвестыцый, актывізацыі дзелавых кантактаў, пашырэнню кааперацыйных сувязей.
Выгада, якую атрымлівае кожны з удзельнікаў аб’яднання, рэальная і вымерная. За дзесяць гадоў супольны ВУП дзяржаў Еўразійскага саюза вырас з 1,6 да 2,5 трлн долараў. Аб’ём узаемнага гандлю амаль падвоіўся – з 45 да 89 млрд долараў, прычым больш за 90% разлікаў ужо праводзяцца ў нацыянальных валютах. Такія вынікі асабліва ўражваюць на фоне эканамічнай стагнацыі ў Еўропе і краінах Захаду ў цэлым.
Еўразійскі саюз ужо даказаў сваю эфектыўнасць перад абліччам новых выклікаў і пагроз, звязаных з палітыкай санкцый, якая праводзіцца нашымі праціўнікамі і накіравана на падрыў базавых інстытутаў міжнароднай эканамічнай і фінансавай дзейнасці. Нашы паказчыкі эканамічнага росту наглядна пра гэта сведчаць.
У апошнія гады замацаваўся яшчэ адзін важны вектар развіцця. Ідзе паэтапнае спалучэнне інтэграцыйных працэсаў па ўсёй Еўразіі ў рамках ЕАЭС, ШАС і іншых фарматаў, у тым ліку якія не прадугледжваюць дакладнай інстытуалізацыі – такіх, як "Адзін пояс, адзін шлях".
Такім чынам, фармуецца Вялікае Еўразійскае партнёрства, адкрытае для ўдзелу ўсіх зацікаўленых бакоў. Гэтая шматузроўневая інфраструктура супрацоўніцтва дазваляе кожнай дзяржаве выбіраць ступень інтэграцыі і сферы дзейнасці, на якія яна распаўсюджваецца.
Гэта добра прасочваецца на прыкладзе Саюзнай дзяржавы, з якой дзеючыя ў рамках ЕАЭС механізмы спалучаюцца практычна бясшвоўна. Упэўнен, што новыя перспектывы адкрыюцца з афіцыйным уступленнем Рэспублікі Беларусь у ШАС на саміце ў Астане ў пачатку ліпеня гэтага года.
Па меры таго, як цэнтр сусветнага гандлю і эканамічнага развіцця ўсё мацней ссоўваецца ў бок Еўразіі і Глабальнага поўдня, цікавасць да нашых інтэграцыйных праектаў працягне расці. Важна, што мы не проста актыўна ўдзельнічаем у гэтых працэсах, а задаём новыя стандарты. Менавіта аб стратэгічных вектарах развіцця, у прыватнасці, ішла размова на пасяджэнні Вышэйшага Еўразійскага эканамічнага савета, якое адбылося ў пачатку мая ў Маскве.
Рашэнні, прынятыя кіраўнікамі дзяржаў-членаў ЕАЭС у ходзе гэтай сустрэчы, атрымаюць сваё практычнае развіццё на пасяджэнні Еўразійскага міжурадавага савета, якое пройдзе ў Беларусі ўжо 3-4 чэрвеня. Парадак мерапрыемства вельмі насычаны і ў поўнай меры адлюстроўвае тыя амбіцыйныя задачы, якія ставяць перад сабой краіны-удзельніцы Еўразійскага саюза на многія гады наперад. Пры гэтым, як паказалі мінулыя дзесяць гадоў, нашыя планы і прагнозы маюць уласцівасць вельмі хутка і эфектыўна ўвасабляцца ў жыццё.
Sputnik Беларусь, 29 траўня 2024
