Арганізатары маштабнага гуманітарнага праекта вырашылі прадоўжыць ініцыятыву ў 2023-м. Ідэю падтрымалі на вышэйшым узроўні.

На гэты раз, як і раней, данбаскіх хлопчыкаў і дзяўчынак гасцінна сустрэў лагер "Дубрава" пад Салігорскам. За бліжэйшыя два месяцы здароўе тут паправяць яшчэ 1 050 дзяцей з Горлаўкі, Марыупаля, Антрацыта і іншых гарадоў.

Карэспандэнты сустрэліся з рабятамі, якім на радзіме ўдалося перажыць усялякае – ад выбухаў снарадаў і раненняў да страты блізкіх. Некаторым з іх зусім ніколі не даводзілася бачыць мірнае неба над галавой. Але яны спадзяюцца і вераць, што некалі гэта адбудзецца.

Праект, які стаў ужо гуманітарным, у мінулым годзе арганізаваў фонд Аляксея Талая. Менавіта ён, вядомы паралімпіец і матывацыйны спікер, прапанаваў аздараўліваць дзяцей з пацярпелых у выніку баявых дзеянняў раёнаў Данбаса ў нашай краіне. Ідэю падтрымаў прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка.

Ініцыятары праекта пастараліся зрабіць беларускія канікулы для Данбаскіх дзяцей і падлеткаў максімальна камфортнымі, насыціўшы іх цікавымі забавамі і культурнымі мерапрыемствамі. Тым больш для іх гэта вельмі важна: некаторыя з рабят пазбавіліся бацькоў, іншыя – атрымалі траўмы і інваліднасць з-за баявых дзеянняў.

Па словах начальніка базы адпачынку – дзіцячага аздараўленчага лагера "Дубрава" Алены Сядун, на гэты раз на адпачынак у першую змену прыехалі 350 дзяцей.

"Рабят мы сустрэлі 3 красавіка позна ўвечары. Яны прыехалі з Горлаўкі, Марыўпаля і Антрацыта. Гэтая змена будзе доўжыцца 17 дзён – да 20 красавіка. Наперадзе яшчэ два заезды па 16 дзён, дзеці будуць прыязджаць адзін за адным – аж да 30 мая. Дзеці у лагеры рознаўзроставыя – ад 5 да 15 гадоў", - уводзіць яна ў курс справы.

У раскладзе для рабят – зарадка, пяціразовае харчаванне, спартыўныя гульні, дыскатэкі і многае іншае. Для іх падрыхтавана насычаная і цікавая праграма: яны будуць удзельнічаць у розных квэстах, конкурсах і канцэртах. Плануецца, што дзеці і педагогі, якія іх суправаджаюць, сустрэнуцца з Талаем.

"Дарога прайшла добра. У Беларусь дабіраліся амаль трое сутак – спачатку на аўтобусе да Растова-на-Доне, затым цягніком да Мінска. Усе стомленыя, але тут мы плануем максімальна набрацца сіл", - падзялілася адна з педагогаў, якая таксама прыехала ў лагер.

Натхнёныя эмоцыямі ад убачанага ў Беларусі дзеці з захапленнем расказваюць аб тым, што ім спадабалася больш за ўсё.

"Ежа! Гарачая вада! Басейн! Свежае паветра!" - кажуць яны, звонка перабіваючы адзін аднаго. І здаецца: як мала ім патрэбна для шчасця.

"Да гэтага, мінулай восенню, адпачываў у лагеры ў Санкт-Пецярбургу. Там таксама было супер. Кормяць тут добра, ідэальна, я б нават сказаў. Як прыеду дадому, мама мяне не пазнае. Мне тут усё падабаецца, ёсць чым заняцца: гуляем у мафію, манаполію і іншыя гульні", - расказвае 12-гадовы Саша з Горлаўкі.

Сітуацыю ў сваім горадзе ён каментуе так: абстрэлы працягваюцца, але зараз ужо радзей.

"Некалькі разоў сам трапляў пад "прылёты". Адзін раз ішоў дадому, і я не паспеў схавацца: асколак ад снарада трапіў проста ў руку. Прыйшоў дадому і сам яго дастаў. Было шмат крыві", - успамінае падлетак.

Яго сябар Віця кажа, што абстрэльваць горад сталі менш, аднак іншы раз у бамбасховішчы лепш спусціцца.

"У мяне дома вялікі гараж са шлакаблокаў, яны па ідэі павінны абараніць. У падвале ёсць вада і ежа, а таксама печка. Адзін раз даводзілася жыць у ім тыдзень. Галадаць не даводзілася, там шмат слоікаў з саленнямі рознымі", - кажа ён.

Сафія і Караліна – таксама з Горлаўкі. Дзяўчынкі ўжо паспелі з’ездзіць на экскурсію ў Салігорск і бліжэй пазнаёміцца ​​з Беларуссю. Але нават тут яны не могуць поўнасцю расслабіцца і забыцца пра тое, што адбываецца на радзіме. Кожны дзень сазвоньваюцца з бацькамі, каб пачуць запаветнае: "У нас усё добра".

"Мама казала, што ўчора снарад прыляцеў у дзіцячы садок, а да гэтага ў дом насупраць нашага. Але, дзякуй богу, ніхто не пацярпеў. Да моцных выбухаў і ракетных удараў мы ўжо прывыклі – для нас гэта норма. Няма, пэўна, і дня, каб нешта не ўзарвалася ў горадзе ці побач", - адзначае Караліна.

Педагогі прызнаюцца, што спачатку дзеці падыходзілі да выхавальнікаў і пыталіся: а ці ёсць у лагеры каменданцкая гадзіна. Не маглі прывыкнуць, што яны ў іншай краіне – ціхай і мірнай Беларусі.

"Хто не жыў у Данбасе, таму не зразумець, вядома. Калі тут нават дзверы гучна ўдараюцца ці нешта звонка падае на падлогу, дзеці жартуюць: маўляў, 120-ыя (120-мм мінамёты). І на аўтамаце прыкрываюць галаву рукамі. А каменданцкая гадзіна ў лагеры – гэта адбой пасля 10 вечара", - тлумачыць суправаджальнік Алена Козінцава, якая кіруе дзіцячым гуртком у цэнтры турызму ў Горлаўцы.

У яе родным горадзе сёння жыве каля 300 тысяч чалавек. Газ, электрычнасць і ацяпленне ў дамы і кватэры паступаюць спраўна, галоўная бяда – вечнае адсутнасць вады.

"Ваду даюць толькі па вечарах і толькі на тры гадзіны. У некаторых раёнах горада вада бывае зусім раз на тры дні. Камунальныя службы спустошылі ў горадзе ўжо ўсе вадаёмы, таму вады недастаткова. Спадзяемся, што хутка запусцяць вадавод з Растова-на-Доне" , - канстатуе педагог.

Паводле яе слоў, камунальныя службы ў Горлаўцы працуюць на знос круглыя ​​суткі. І нават падчас абстрэлаў УСУ.

"Узімку быў выпадак: брыгада адразу пасля пачатку абстрэлу выехала рамантаваць трубы, па якіх паступае вада, і па іх ударылі нібыта спецыяльна. Уся каманда загінула на месцы", - адзначае Алена.

У "Дубраву" на гэты раз прыехалі таксама дзеці з дома-інтэрната горада Антрацыт. Больш за 30 хлопчыкаў і дзяўчынак ад 5 да 15 гадоў змаглі на два тыдні адцягнуцца ад таго, што адбываецца на радзіме – усе яны засталіся без бацькоў.

"У асноўным гэта дзеткі, бацькоў якіх пазбавілі бацькоўскіх праў. У некаторых дзяцей бацькі загінулі падчас баявых дзеянняў. Мала хто з нашых рабят ведае, што такое баявыя дзеянні. Наш дзіцячы дом знаходзіцца бліжэй да мяжы з Расіяй, так што ў нас адносна спакойна. Чуем толькі, як лятаюць самалёты і як працуе СПА", - канстатуе дырэктар школы Вольга Мікалаеўна.

Педагогі гавораць, што ўсе рабяты ў лагеры вельмі творчыя – спяваюць, танцуюць, чытаюць вершы, малююць, жангліруюць і могуць рабіць шмат іншага. Цяпер яны рыхтуюцца да конкурсу "Хвіліна славы", дзе кожны з іх зможа прадэманстраваць свае таленты.

Да прыкладу, Цімур з атрада "Піраты Карыбскага мора" (чамусьці не Азоўскага!) будзе танцаваць танец каўбоя.

"Я вучыў яго некалькі дзён. Са мной будуць іншыя рабяты выступаць, так што ў нас цэлая каманда. А яшчэ большая група падтрымкі", - горда заяўляе хлопец.

Пётр і Максім – з Марыупаля. Хлопцы вучацца ў адным класе і ўжо мімаволі задумваюцца аб сваёй будучыні. Напрыклад, Максім хоча стаць бізнесменам і развіваць сваю справу. У якой вобласці – пакуль што не вырашыў.

"Мяне бацькі аддавалі ў гурток па камп’ютарным праграміраванні, але мне не зайшло. Шчыра кажучы, хачу ў будучыні адкрыць сваю справу. Якую? Бізнес на ўсім можна зрабіць, нават на баршчу", - смяецца ён.

Пётр у сваю чаргу пакуль што не вызначыўся з прафесіяй: вырашыць бліжэй да выпуску са школы. А пакуль што, кажа ён, трэба атрымліваць асалоду ад дзяцінства.

"Ёсць чым заняцца ў лагеры на самай справе. Процьма вольнага часу – хочаш ровары, хочаш басейн, футбол, валейбол. Тут класна! І дадому зусім не хочацца".

Sputnik, 15 красавіка 2023