Паводле інфармацыі БСПН, пракуратуры сталі настойваць на тым, каб прадпрыемствы пачалі падаваць у суды іскі да сваіх менеджараў з мэтай кампенсаваць накладзеныя на кампаніі штрафы. Зафіксавана ўжо некалькі такіх выпадкаў, што "з`яўляецца небяспечным прэцэдэнтам для судова-прававой сістэмы і дзелавога клімату ў краіне".

"У распаўсюджванні такой правапрымяняльнай практыкі мы бачым цэлы набор пагроз. Так, штрафы давядзецца кампенсаваць работнікам, невінаватым ва ўчыненых правапарушэннях, але якія нясуць матэрыяльную адказнасць згодна са сваімі службовымі абавязкамі. З такімі перспектывамі колькасць ахвотных заняць кіруючую пасаду можа моцна паменшыцца, што ўдарыць па дзелавой актыўнасці ў краіне", — адзначае кіраўнік савета па прававых пытаннях БСПН, заслужаны юрыст Беларусі Валерый Фадзееў.

БСПН звярнуўся ў Канстытуцыйны суд, Вярхоўны суд і Генеральную пракуратуру з просьбай ацаніць абгрунтаванасць прыцягнення менеджараў да адказнасці за выплачаныя прадпрыемствамі штрафы. "Аднак адказы ведамстваў расчаравалі", — адзначаюць у прэс-службе.

Канстытуцыйны суд паведаміў, што пытанне не адносіцца да яго кампетэнцыі, і нагадаў, што правам звароту да яго надзеленыя толькі пяць вышэйшых дзяржаўных органаў: прэзідэнт, Палата прадстаўнікоў, Савет Рэспублікі, Саўмін і Вярхоўны суд. У Вярхоўным судзе таксама адмовіліся даваць якія-небудзь ацэнкі, спаслаўшыся на тое, што іскі прадпрыемстваў яшчэ павінны стаць прадметам разгляду судамі ніжэйшай інстанцыі.

З Генпракуратуры бізнес-саюз атрымаў адказ, што "практыка кампенсацыі вінаватым работнікам шкоды наймальніку, у тым ліку нанесенай выплатай арганізацыяй штрафных санкцый, не супярэчыць заканадаўству".

На думку Фадзеева, у падобных сітуацыях "беларускае заканадаўства іграе супраць менеджараў кампаній і суды будуць вымушаныя задавальняць іскі прадпрыемстваў, якія падаюцца па патрабаванні пракуратуры".

Згодна з арт. 401 Працоўнага кодэкса (ПК), работнікі нясуць, як правіла, поўную матэрыяльную адказнасць за шкоду, прычыненую па іх віне наймальніку, калі толькі абмежаваная адказнасць не ўстаноўлена калектыўнымі дагаворамі і пагадненнямі.

Пры гэтым незалежна ад зместу калдагавораў поўная матэрыяльная адказнасць надыходзіць у выпадках, прадугледжаных арт. 404 ТК, у тым ліку: калi маёмасць і іншыя каштоўнасці атрыманыя работнікам пад справаздачу па разавай даверанасці; калі шкода нанесена злачынствам; калі асоба знаходзілася ў стане алкагольнага, наркатычнага або таксічнага ап`янення.

"Вынікі першаснага прававога аналізу сведчаць як мінімум аб неабходнасці дакладна агаварыць у заканадаўстве абмежаваную матэрыяльную адказнасць работнікаў у выпадку спагнання штрафаў з прадпрыемстваў", — упэўнены прадстаўнік БСПН.

Дадзеная пазіцыя бізнес-саюза выкладзена членам рабочай групы па ўдасканаленні заканадаўства аб адміністрацыйнай адказнасці, якая дзейнічае пры Мінэканомікі.

Марына Носава, БелаПАН
Мінск, 20 лютага 2017