Таннай гарэлкі на віцебскіх паліцах значна паменела

Цяпер, апрача мяса, кілбасаў ды малочных вырабаў, беларускія гандляры ўсё часьцей прапануюць расейцам гарэлку. Адно з наступстваў гэтага — тое, што гарэлка мясцовай вытворчасьці зьнікла шмат зь якіх віцебскіх крамаў.

У Смаленску на ходніках уздоўж Жаляпаўскага кірмашу штодня стаяць беларусы зь вялікімі торбамі, якія даводзіцца сьпешна згортваць і ўцякаць, калі воддаль зьяўляецца паліцэйскі патруль. У торбах, дарожных сумках і нават валізах — усё тое, што саматужныя «прадпрымальнікі» хочуць прадаць даражэй, набыўшы ў Беларусі па таньнейшых цэнах. Тут і аршанская тушонка, і глыбоцкая згушчонка, і мяса невядомага паходжаньня. А зь некаторых сумак вытыркаюцца шкляныя рыльцы з коркамі — гэта беларусы прывезьлі ў Расею гарэлку.

Гандлярка ахвотна распавядае, як набывала гарэлку на продаж:

«Па 15.290 — гэта гарадзенская, самая танная, прынамсі ў нас. Віцебскай гарэлкі кшталту „Жытніцы“ ўжо няма — усю „выпілі“, напэўна. Па 18 — гэта ўжо менская „Аквадзіў“. Вось гарадзенскую ня дужа любяць, а менская добрая, кажуць, гарэлка!»

У Расеі лічаць, што беларуская гарэлка — больш якасная. Але найчасьцей яе купляюць зь іншай прычыны: яна таньнейшая.

Смаленскі гіпэрмаркет «Лінія» , да прыкладу, гандлюе гарэлкай самых розных гатункаў. Самая танная — па 107 рублёў. Калі пералічыць па курсе 230 беларускіх рублёў за адзін расейскі, то атрымаецца 24 тысячы 610 рублёў. Купляючы ў нас гарэлку па 15-16 тысяч ды прадаючы яе ў Смаленску за 90-100 расейскіх рублёў, можна зарабіць на кожнай бутэльцы 8-9 тысяч.

Гэтую нескладаную арытмэтыку добра засвоілі жыхары Віцебску, Воршы і Лёзна, якія возяць гарэлку на Смаленшчыну, а таксама насельнікі Гарадоцкага раёну, які мяжуе з Пскоўскай вобласьцю. Фармальна існуюць абмежаваньні на вываз сьпіртных напояў. Але, карыстаючся тым, што на беларуска-расейскай мяжы няма мытнага кантролю, можна вывезьці гарэлкі колькі заўгодна — толькі б не паадрываліся рукі, і не нарвацца б на патруль, які забярэ ўсё чыста.

Гандлярка: «Тут як пашанцуе. Калі ўдваіх едзем, дык адзін —10 бутэлек, і другі 10 бутэлек. Увогуле, бяры колькі хочаш! Ёсьць у звычайных бутэльках во, а ёсьць у сувэнірных — тут на 10 тысяч эканомія атрымліваецца!»

«Пасьпяховы гандаль гарэлкай выкліканы тым, што ў Беларусі вельмі падаражэлі прадукты, па якія расейцы ахвотна прыяжджалі ў беларускія крамы раней. Тое ж мяса так падаражэла, што кілбасны „турызм“ мае ўсе шанцы ператварыцца ў лікёра-гарэлачны», — піша смаленскі штотыднёвік «Горад».

Тым часам у Віцебску шмат у якіх крамах гарэлка мясцовай вытворчасьці, самая танная па цане — 15 тысяч 410 рублёў — проста зьнікла. Яе таксама вывозяць расейскія пакупнікі, гавораць у краме «Ласунак»:

«Так, вывезьлі дужа шмат. Шмат закуплялі гарэлкі, і ня толькі гарэлкі — розных алькагольных вырабаў. Ня ведаю, можа, наша па якасьці лепшае…»

Пакупніца той самай крамы па зьніклай гарэлцы не бядуе:

«Яны столькі кілбасы ды мяса зьвезьлі ад нас, што даўно пара запіць ужо нечым! Гэтага не шкада: нагонім яшчэ, пілавіньня рознага ў нас шмат, і як пішуць „на чыстай крынічнай вадзе“, — то вунь яна, з гэтай лужыны! Зноў такі — таваразварот, папаўненьне ў бюджэт. Так што няхай п’юць на здароўе!»

Але масавы вываз беларускай гарэлкі можа выклікаць дужа прадказальную апошнім часам зьяву: мажліва, алькагольныя вырабы неўзабаве істотна падаражэюць. Маўляў, каб у замежжа не вывозілі нашае народнае багацьце. Гэта добра разумеюць і тыя, хто спрабуе пасьпець зарабіць на саматужным «імпарце» хоць нейкія грошы.

5 кастрычніка 2011
Радыё Свабода