Міжнародны дзень роднай мовы (International Mother Language Day) быў абвешчаны Генеральнай канферэнцыяй ЮНЭСКА ў лістападзе 1999 года і адзначаецца штогод 21 лютага для садзейнічання моўнай і культурнай разнастайнасці і шматмоўю.

Гэтая дата была абрана ў знак памяці падзеяў 21 лютага 1952 гады, калі ў Дакке, сталіцы цяперашняга Бангладэш, ад куль паліцыі загінулі студэнты — удзельнікі дэманстрацыі ў абарону сваёй роднай мовы бэнгалі, якую яны патрабавалі прызнаць адной з дзяржаўных моў краіны.

Мова з`яўляецца найбольш магутным інструментам захавання і развіцця сусветнай культурнай спадчыны. Дзейнасць па распаўсюджванню роднай мовы спрыяе не толькі лінгвістычным разнастайнасці і шматмоўю, але і больш поўнаму разуменню моўных і культурных традыцый ва ўсім свеце. Увёўшы ў міжнародны календар Дзень роднай мовы, ЮНЭСКА заклікала краіны распрацоўваць, падтрымліваць і актывізаваць мерапрыемствы, накіраваныя на павагу і абарону ўсіх моў, асабліва моў, якія знаходзяцца на мяжы знікнення.

У свеце 43% моў (2 471 мова) знаходзяцца пад пагрозай вымірання. Сярод краін з найбольшай колькасцю выміраючых моваў, першае месца займаюць Індыя (197 моў) і ЗША (191), затым Бразілія (190), Інданезія (146), Кітай (144) і Мексіка (143).

Згодна з распрацаваным ЮНЭСКА атласам моў свету, якія знаходзяцца пад пагрозай знікнення, за перыяд жыцця апошніх трох пакаленняў людзей зніклі больш за 200 моў. Сярод нядаўна зніклых моў знаходзяцца мэнская (жыхароў вострава Мэн), зніклы са смерцю Неда Маддрэла ў 1974 годзе, аса ў Танзаніі — знікла ў 1976 годзе, убыхская (Турцыя) — знікла ў 1992 годзе са смерцю Тэўфіка Эсенча, эякская (Аляска, ЗША) — знікла ў 2008 годзе са смерцю Мэры Сміт Джоўнс.

Мінск, 21 лютага 2019
Sputnik