На мінулым тыдні, 23 сакавіка ў 15:36, беларуска Марына Васілеўская адправілася ў палёт на Міжнародную касмічную станцыю, стаўшы першай у гісторыі нашай краіны жанчынай-касманаўткай.

Касмічныя прасторы на борце МКС наша касманаўтка баразніць з панядзелка і, як вядома, ужо прыступіла да выканання даследчай часткі палёту і правядзення эксперыментаў.

Пра тое, як праходзіў адбор кандыдатаў на палёт і ці вернецца Марына Васілеўская да ролі сцюардэсы пасля "камандзіроўкі" ў космас, расказала яе сяброўка і бортправадніца авіякампаніі "Белавія" Вікторыя Фідрус.

Першапачаткова на палёт у космас ад Беларусі прэтэндавала больш за тры тысячы дзяўчат розных прафесій. Айчынныя арганізацыі прапаноўвалі сваіх кандыдатак, якія потым праходзілі адпаведныя медыцынскія і іншыя даследаванні.

На канец 2022 года ў спіску на палёт у космас засталося шэсць прозвішчаў, сярод іх і Вікторыя Фідрус – калега Марыны Васілеўскай па "Белавія".

"Скажу шчыра: я ніколі, нават у дзяцінстве, не марыла аб космасе. І тут рэзка ў маё жыццё ўрываецца ўся вось гэтая касмічная тэма, плюс да ўсяго з’яўляецца велізарная верагоднасць трапіць туды", - успамінае аб праходжанні адбору ў касманаўты Вікторыя, якая толькі вярнулася з рэйса і засталася "па форме".

Дзяўчына адзначае: тое, што яна апынулася ў шасцёрцы кандыдатак на палёт у космас, з’яўляецца няйначай як воляй выпадку.

"Патрэбны былі прадстаўнікі ад розных арганізацый. І калі прыйшла чарга авіяцыйнага атрада, аказалася, што бортправаднікі самыя здаровыя. Вось так выпаў выбар на нас з Марынай", - распавядае яна.

Наступны этап – шматлікія сумоўі і медыцынскія абследаванні. У беларускім шпіталі дзяўчатам зрабілі поўны чэк-ап арганізма, пасля чаго адправілі ў Цэнтр падрыхтоўкі касманаўтаў.

"Там мы праходзілі яшчэ больш паглыбленую медкамісію, якая заняла два тыдні. З намі працавалі ў тым ліку псіхіятры.

Выпрабавалі сябе ў цэнтрыфузе", - дзеліцца падрабязнасцямі Вікторыя.

Паводле яе слоў, яна ніколі раней не чула аб адкрытым конкурсе па наборы ў атрад касманаўтаў, а на момант яго аб’яўлення і зусім знаходзілася ў дэкрэтным водпуску.

"Я выйшла крыху раней з дэкрэта, адлятала пару рэйсаў, і тут мне тэлефануюць – трэба. У мяне нават ніхто не спытаў: ці хачу, ці магу. Трэба – ну, значыць, трэба. Я да апошняга скептычна ставілася да гэтага праекта, пакуль не прыехала ў Зорны гарадок. Потым да мяне дайшла запозненая рэакцыя, што гэта ўсё праўда, а ніякі там жарт", - усміхаецца субяседніца.

Падрыхтоўка ў касмічным цэнтры з’яднала дзяўчат, а ў "Белавія" іх нават замацавалі на адных рэйсах.

"Мы сталі лятаць разам у камандзіроўкі, паколькі трэба было, каб мы знаходзіліся на працы ў адным месцы, пакуль не аб’явяць вынікі адбору. З таго часу мы ўвесь час на сувязі, сябруем і святы сямейныя адзначаем", - прызнаецца Вікторыя.

Яна кажа, што Марына вельмі светлы, добры і адкрыты чалавек, і тое, што яна стала асноўным кандыдатам на палёт у космас – гэта правільнае рашэнне.

За пускам карабля "Союз МС-25" Вікторыя разам з іншымі супрацоўнікамі "Белавія" назірала непасрэдна на касмадроме Байканур.

"Калі адбылася аўтаматычная адмена пуску, людзі, якія прыехалі паназіраць за стартам ракеты (а іх там было каля 8 тысяч), кудысьці хутка зніклі. Але я да апошняга заставалася на месцы, здымала тое, што адбываецца на тэлефон і казала – не, зараз яна паляціць. Я не магла паверыць, як такое ўвогуле магчыма", - прызнаецца дзяўчына.

Запуск перанеслі, а потым Марына выйшла на сувязь і пацвердзіла, што з ёй усё ў парадку.

"Мы засталіся на касмадроме яе падтрымаць. Яна была ў каранціне, таму ўсе нашы зносіны былі праз тэлефон – мы абменьваліся паведамленнямі. Яна дала зразумець, што ўсё добра, і дастаткова спакойна і з разуменнем успрыняла сітуацыю", - дадае Вікторыя.

Другая спроба пуску ракеты аказалася паспяховай, і Марына Васілеўская адправілася на арбіту разам з расійскім касманаўтам Алегам Навіцкім і астранаўткай NASA Трэйсі Дайсан у суботу, 23 сакавіка, у 15:36.

"Якія эмоцыі зведала? Бо я таксама магла быць на яе месцы. Але, калі ўзлятала ракета, я зразумела, што ёй гэта больш патрэбна. І яна з гэтым справіцца, магчыма, лепш, чым справіўся б нехта іншы. Яна разумнічка, і у яе ўсё атрымаецца – гэта я дакладна ведаю. Марына выканае ўсе задачы, якія на яе ўскладзены", - упэўнена Вікторыя.

На пытанне, ці вырашылася б Вікторыя на палёт у космас, як яе калега Марына, яна адказала адназначна "так!".

"Але быць дублёрам не згодна! Тут або ўсё – або нічога. Таму я падзяляю з Марынай яе захапленне, жаданне і ганаруся ёй вельмі, што яна змагла. Таму што псіхіка не кожнага чалавека здольна вытрымаць тое, што яны бачаць там (у космасе)", - кажа субяседніца.

Вікторыя не выключае: калі будуць аб’яўляць новыя наборы ў касманаўты з Беларусі, яна, магчыма, будзе ў іх удзельнічаць.

"Думаю, жаданне такое будзе. У Зорным гарадку я ўпершыню ў жыцці адчула сваю сілу волі па-сапраўднаму. І пасля гэтага разумення – наколькі ты моцны, колькі здаровых амбіцый унутры і энергіі – гэта, вядома, хочацца кудысьці прыстасаваць. Таму калі выпадзе такі новы шанс спрабаваць яшчэ, або ў Беларусь прыйдзе ідэя паўнацэнна развіваць касмічную галіну, я б хацела ў гэтым удзельнічаць", - падкрэслівае яна.

Вярнуцца з МКС на Зямлю Марына Васілеўская павінна 6 красавіка. Вікторыя прызнаецца, што ёй ужо не цярпіцца абняць сяброўку і спакойна пра ўсё пагаварыць. Што да будучай кар’еры нашай першай касманаўткі, бортправадніца "Белавія" не вырашаецца прагназаваць. Але не выключае такога варыянта развіцця падзей.

"Мне здаецца, што яна яшчэ і сама не думала пра гэта. Але я думаю, што ў "Белавія" яна не вернецца. Таму што будуць новыя клопаты. Яна хацела быць вышэй, чым вышыня самалёта, і яна паднялася. А спускацца крыху ніжэй – хто захоча?" - рэзюмуе Вікторыя.

Sputnik, 27 сакавіка 2024