Jednym z największych symboli Świąt Wielkanocnych jest jajko, które nie tylko służy, jako pokarm. Jest także popularną ozdobą wielkanocnego stołu. "Jego symbolika jest oczywista. Przez naszych przodków odczytywana była, jako zalążek życia. Przedmiot z pozoru martwy ukrywający w sobie życie. Jest w nim coś tajemniczego, co skłaniało naszych przodków do wiary w to, że jajko, to przedmiot magiczny" - tłumaczy etnograf, dr Artur Gaweł.

"Kiedyś rozrzucano skorupki poświęconego jajka po ziemi, na której rosło zboże. Wierzono, że dzięki temu plony będą obfite. Przerzucano także poświęcone jajko przez dom wierząc, że w ten sposób ochroni się go przed uderzeniem gromu. Chowano także jajka za obrazem, aby zabezpieczały dom przed nieszczęściem" - mówi Gaweł.

Dziś jajko wielkanocne kojarzy się w pisanką. Jak się okazuje, niegdyś także malowano jajka na święta. "Kiedyś zdobiło się je tylko kolorem czerwonym. Przodkowie wierzyli, że czerwień łączy się z krwią, a krew to życie. Później zdobiono pisanki w różne wzorki, które miały swoje symbole" - powiedział Gaweł i dodał, że skorupki malowanych jajek nigdy nie mogły być wyrzucane. Palono je w piecach.

Kolejną ozdobą z długoletnią tradycją jest zrobiony z cukru baranek. "Jest to oczywiście symbol Chrystusa. Już w XVI wieku baranki pojawiły się na polskich stołach. Przywożono je z Rzymu. Pojawiały się na stołach zamożnych osób. Później zawędrowały pod strzechy i wykonywano je nie tylko z cukru" - wyjaśnił Gaweł.

Od niedawna na świątecznych stołach znaleźć można także sztuczne zajączki i kurczaczki. Jednak ich znaczenia nie można doszukać się w świątecznej tradycji. "Kurczaczek łączy się z jajkiem, dlatego pojawia się na stole, a zajączek jest symbolem wiosny. Jednak są to nowe ozdoby wielkanocne, które nie mają tradycji" - wyjaśnia Gaweł.

30 marca 2013, Warszawa
PAP