Рар: Я, шчыра кажучы, не магу зразумець гэтае выказваньне спадарыні Эштан. Чаму яна не казала пра гэта ў Растове-на-Доне, на саміце Эўразьвяз–Расея, дзе ад яе крытыкі на адрас мытнага зьвязу ніхто не пачуў?
Тут вырашальную ролю адыгрываюць палітычныя пытаньні. Эўразьвяз хоча ўдзельнічаць у мадэрнізацыі расейскай эканомікі, таму для яго важна, каб Расея ўвайшла ва Ўсясьветную гандлёвую арганізацыю на тых умовах, якія былі ўзгодненыя раней. А мытны саюз – гэта іншыя перамовы, іншыя магчымасьці. У Эўразьвязу зараз ёсьць пэўны страх, што ён губляе Ўкраіну.
Спадарыня Эштан робіць тое, што рабілі і яе папярэднікі – яна перасьцерагае Беларусь, Украіну ды іншыя дзяржавы ад занадта шчыльных кантактаў з Расеяй, пагражаючы ў адваротным выпадку зачыніць дзьверы ў супрацоўніцтве з Эўразьвязам. Але, па шчырасьці, Эўразьвяз ні Беларусі, ні Казахстану нічога канкрэтнага прапанаваць ня змог.
Таму гэтыя краіны зараз зацікаўленыя ў больш блізкіх эканамічных стасунках з Расеяй.
Дракахруст: А ці можа Лукашэнка разьлічваць на фінансавую дапамогу з боку Эўразьвязу за сваё нежаданьне ўваходзіць у мытны саюз на ўмовах Расеі?
Рар: Калі Лукашэнка разьлічвае на нейкія грошы ад Эўразьвязу, то гэта няправільная тактыка. Такіх вялікіх грошай, якія Беларусі патрэбныя, каб выйсьці з залежнасьці ад расейскай эканомікі, на Захадзе няма, і ніхто ня будзе іх даваць.
5 гадоў Беларусь спрабавала разыграць Захад супраць Расеі і наадварот. Але так і не адкрыла дзьверы заходняму бізнэсу. І зараз Лукашэнка засталася сам на сам з расейскімі дзяржструктурамі ды алігархамі.
Ня думаю, што Захад будзе даваць грошы на падтрыманьне нерэфармаванай беларускай эканомікі, а асабліва ў перадвыбарчы пэрыяд.
Дракахруст: А ў якой ступені можна лічыць, што заява спадарыні Эштан наконт мытнага саюзу – гэта меркаваньне Эўразьвязу?
Рар: Пасада міністра замежных справаў Эўразьвязу была створаная для таго, каб асоба, якая яе займае, рабіла нейкія заявы. Але мне здаецца, што ў яе няма поўнага мандату казаць ад імя ўсіх. Галоўныя краіны Эўразьвязу занятыя зараз зусім іншымі праблемамі. На абмеркаваньне стратэгіі адносна Расеі, Беларусі, Казахстана, калі тыя збудуюць мытны саюз, да гэтага ў Эўразьвязу проста не даходзяць рукі.
Зразумела Эўразьвязу не выгадна, калі ва Ўсходняй Эўропе будзе стварацца іншая інтэграцыйная мадэль. Але канкрэтыкі ў гэтай заяве няма. Мытны саюз будзе будавацца, Эўразьвяз ня будзе гэтаму перашкаджаць. Бо ён ня можа прапанаваць альтэрнатыву, ён сёньня ня можа прыняць такія краіны, як Беларусь і Казахстан нават у асацыяваныя сябры Зьвязу. А крытыкаваць іншыя краіны за тое, што яны лічаць на дадзены момант эканамічна для сябе выгадным – гэта на сумленьні спадарыні Эштан.
17.06.2010 Радыё
Свабода Юры Дракахруст