Қаламгердің 80 жылдық мерейтойымен тұспа-тұс келген бұл шара барысында кітапханада арнайы кітап көрмесі де ұйымдастырылды.
Тұсаукесер салтанатын белгілі режиссер, сценарист Ермек Тұрсынов жүргізді. Бұл жиынды киногердің жүргізетін жөні бар екен. Себебі қаламгердің еңбектерін жинақтап, «Руан» баспасынан шығаруға тапсырыс берген де режиссердің өзі көрінеді. «Гер-ағаны баяғыдан бері танимын, жақсы араласамын. Менің бұл кісіге деген ілтипатым ерекше. Бельгердің шығармашылығын біздің әдебиетіміздегі ғана емес, сонымен бірге, мәдениетіміздегі ерекше құбылыс деп есептеймін. Бұл – өзімнің жеке пікірім. Биыл Герольд Карлұлы 80 жасқа толады. Бұл – құрметті жас. Сондықтан оның жазғандарын жинақтап шығару – жазушының өзі үшін емес оқырман үшін қажет деп білемін» деді жиынды ашқан Ермек Тұрсынов.
Қазақ жерінде жазылып, жинақталған бұл кітап сонау Қытайдың Шеньчжень қаласында 42 баспа табақпен басылып шыққан екен. Туындының бірінші бөлімі әңгімелерден тұрса, екіншісі – эсселерден, соңғы бөлімдері эскиздер мен этюдтерден тұрады. «Бұл кітаптың уағыздаушысы – Ермек. Кітапқа алғысөз жазып, құрастырған да, демеушілерді тапқан да сол. Ішіндегі әңгімелері ғана менікі» деді қаламгердің өзі.
«Гер-аға – менің аға замандасым. Ол кісіні ұстаға теңеймін. Сара сөздің ұстасы, көсемсөздің шебері. Сөзге ерекше қуат беріп, жан бітіретін адамдар болады. Солардың бірі ретінде Герольд Бельгерді айтар едім. Ол айтқан кезде әр нәрсе өзінің түпкілікті сипатына ие болады. Мен сізді қайраушымен салыстырар едім. Сіз бізге тек сөзді қайрай отырып, от пен ұшқын беріп қана қоймай, сонымен бірге, оны қажетті қалпына келтіресіз, мән-мағына бересіз. Сіздің әрбір сөзіңізден батыл дауысыңыз, қоғамның шындығы естіліп тұрады. Гер-аға, сізді бүгінгі қуанышыңызбен құттықтаймын. Мың жасаңыз!» деді жиынға қатысқан мәдениеттанушы Мұрат Әуезов.
Мерейлі 80 жасқа келіп, кітабының тұсаукесерін жасап жатқан әріптесі жайлы жазушы Дулат Исабеков: «Біз Бельгердің пікіріне неге құлаймыз? Бельгердің пікіріндей пікір қазақ баспасөзінде, қазақ тілінде жазылып жатқан жоқ па? Жазылып жатыр. Бірақ біз Бельгерді сөзіне құлақ түреміз, өйткені біздің ішкі жан ауруымызды неміс айтып отыр. Ол нақты айтады. Бір ауыз сөзбен кесіп айтады. Қазақстанда қандай да бір мәселе көтерілсе, «оған Бельгер не айтты екен? Бұған қатысты оның мақаласы шығып па?» деп отырамыз. Елімізде болып жатқан әрбір құбылыс Бельгердің қаламына ілінеді. Ол немістің жырынан гөрі қазақтың жырын көп жырлайды. Гер-аға, сіз тағы 75 кітап жазсаңыз да артық болмайды. Оған қазақтың проблемасы да жетеді. Аузы дуалы ақсақалымыз болып жүре беріңіз!» деген тілегін жеткізді.
Ал Ресейден арнайы келген ақын, аудармашы Владимир Берязев болса, салтанатты жиынға тарту ретінде бір өлеңін оқып беріп, шаңқобызда күй ойнады. Салтанатты шараға, сонымен бірге, Ұлттық кітапхананың бас директоры Әлібек Асқар, ақын Ұлықбек Есдәулет, саясаттанушы Сейдахмет Құттықадам, ақын Бақытжан Қанапиянов және тағы да басқа әдебиет пен қоғам қайраткерлері қатысып, жүрекжарды лебіздерін жеткізді. Ақындар өлең арнап, жазушылар көсемсөз шеберінің қазақ әдебиетіне қосқан ұшан-теңіз үлесін атап өтті.
Сабина Зәкіржанқызы
Айқын, 11 желтоқсан 2014
Айқын, 11 желтоқсан 2014