Naukowcy z Włoch mierzyli zasięg ramion ośmiornic w momencie, gdy te - przez specjalną tubę - próbowały dosięgnąć smakołyku. Stwierdzili, że umiejętność wydłużania ramion u tego zwierzęcia zależy od płci danego osobnika i jego wielkości.
Co prawda badaczy nie zaskoczyło, że mniejsze ośmiornice będą proporcjonalnie bardziej rozciągliwe niż osobniki większe. Zaskakująca okazała się jednak różnica w możliwościach samców i samic o podobnej wielkości - podkreśla uczestnicząca w badaniu dr Laura Margheri z BioRobotics Institute na uniwersytecie Scuola Superiore Sant`Anna we włoskiej Pizie.
W warunkach naturalnych giętkie ramiona służą ośmiornicom do rozmaitych czynności, np. czyszczenia się, obrony, chwytania pokarmu i podczas godów. To właśnie ramiona stanowią większość masy tego zwierzęcia i mieszczą w sobie większą część układu nerwowego. Naukowcy chcieli jednak lepiej poznać biomechanikę ośmiornic i sprawdzić, jaki ma ona związek z ich zachowaniem. Dlatego przeprowadzili eksperyment, który pozwalał zmierzyć zdolność ośmiornicy zwyczajnej (Octopus vulgaris) do wydłużania ramion, kiedy ta starała się dosięgnąć pokarmu.
Na czas doświadczenia umieścili w akwarium przezroczystą tubę, w której znajdowała się przynęta. Ośmiornicę wcześniej nauczono sięgać do niej ramieniem. W trakcie badania naukowiec nie pozwalał zwierzęciu po prostu smakołyku wydostać. Sięgał z drugiej strony tuby i ciągnął przynętę w swoją stronę tak, by zachęcić zwierzę do jak najdalszego wyciągnięcia ramienia.
Utrwalenie wysiłków głowonoga na filmie pomogło dokładnie oszacować jego możliwości związane z rozciąganiem ramienia. Aby sprawdzić, o ile procent badane ośmiornice wydłużają swoje ramiona, naukowcy zmierzyli też ich długość w stanie spoczynku i podczas pływania. Okazało się, że wszystkie dziewiętnaście badanych ośmiornic potrafiło wydłużyć ramię ponad dwukrotnie w stosunku do długości normalnej. Okazało się również, że samice i osobniki mniejsze potrafiły wyciągać ramię stosunkowo dalej niż samce i zwierzęta większe.
"Większe rozciąganie ramion przez mniejsze zwierzęta sięgające do pokarmu można wyjaśnić ich większym zapotrzebowaniem na składniki odżywcze, większą zwinnością i innym poziomem metabolizmu" - sugeruje dr Margheri. Dodała jednak, że różnice między samicami a samcami trudniej jest wyjaśnić.
Badania biomechaniki ramienia ośmiornicy pomagają zrozumieć, jak mechaniczne różnice mogą wpływać na zachowanie poszczególnych osobników podczas polowania, badania otoczenia czy godów - sugerują autorzy badania.
4 kwietnia 2013, Warszawa
PAP