Okazuje się, że włosy na nozdrzach (vibrissae) funkcjonują podobnie zarówno u szczurów i myszy, jak i u oposów, które są torbaczami. Oznacza to, że wspólny przodek ssaków łożyskowych i torbaczy również mógł mieć podobnie funkcjonujące wąsy – informują naukowcy z University of Sheffield (W. Brytania) na łamach "Philosophical Transactions of the Royal Society B".

Był to zatem ważny "wynalazek" w procesie ewolucji od gadów do ssaków.

Badacze zastosowali kamery filmujące w przyspieszonym tempie. Analiza poklatkowa filmów pozwoliła na dokładne zrekonstruowanie szybkich ruchów wąsów u badanych zwierząt.

Wąsy pozwalają zwierzętom na orientację w przestrzeni, określenie położenia i powierzchni przedmiotów, podejmowania szybkich decyzji co do napotkanych obiektów i budowania w głowie map otoczenia.

Poruszając się po linii prostej szczury i myszy ruszają wąsikami do przodu i do tyłu z taką samą częstotliwością po obu stronach. Kiedy skręcają, częstotliwość wzrasta z tej strony, ku której się kierują. A gdy wąsiki z jednej strony zetkną się z przedmiotem, te z drugiej omiatają przestrzeń, żeby "zasięgnąć" więcej informacji.

Zdaniem naukowców, podobne zachowanie można zaobserwować u niewielkiego oposa z Ameryki Południowej.

Linie ewolucyjne obu grup rozdzieliły się być może około 125 mln lat temu. Oznacza to, że pierwsze ssaki w podobny sposób używały wąsików. Tym bardziej, że były one zwierzętami nocnymi, żyjącymi na drzewach.

Aby przetrwać w takim środowisku, musiały się nauczyć, jak integrować informacje pochodzące z różnych zmysłów – wzroku, słuchu, zapachu i dotyku. Włosy na nozdrzach stały się nowym zmysłem dotyku, którego nie posiadały gady.

Zdaniem naukowców, ich badania można będzie wykorzystać w konstruowaniu robotów, które poruszają się np. w zapyleniu. Takie roboty mogłyby być przeznaczone do zadań ratunkowych.

14 listopada 2011, Warszawa
PAP