Вставить в блог

Скопируйте следующий код для вставки в Ваш блог

<div><a href="http://belarus.kz"><img src="http://belarus.kz/images/01_logo.gif" border="0"></a><br /><br /><div>Дзікае — адно з найбуйнейшых у Еўропе нізінных балот, якія захаваліся ў выглядзе блізкім да натуральнага. Яму больш за шэсць тысяч гадоў. Падобных балот у Еўропе засталося толькі чатыры. Таму гэта аб`ект унікальны не толькі для Беларусі. <br /><br />Ці праўда, што тут сустракаецца расліна, сок якой у Старажытнай Грэцыі выкарыстоўвалі як атруту, і жыве птушка, якой баіцца нават мядзведзь? <br /><br />Даведацца пра гэта можна было падчас палявога семінара, арганізаванага грамадскай арганізацыяй «Ахова птушак Бацькаўшчыны». Спецыялісты прэзентавалі таксама вынікі даследавання пра ваўкоў Белавежскай пушчы, за якімі назіралі на працягу некалькіх гадоў.<br /><br /><strong>Музей пад адкрытым небам</strong></div>
  <div><br /></div>
  <div>Дзікае ляжыць на водападзеле басейнаў Чорнага і Балтыйскага мораў і сілкуе абодва сваёй вадой. Глыбіня балота — да трох метраў, з якіх паўтара прыпадаюць на тарфяныя залежы.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Гэта месца багатае на рэдкіх раслін і птушак. Тут можна сустрэць 32 віды флоры і 49 фаўны, якія занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі. Напрыклад, вяртлявая чаротаўка — самая рэдкая і адзіная глабальна пагражальная вераб`інападобная птушка кантынентальнай Еўропы. <br /><br />У Беларусі знаходзіцца 30 працэнтаў усіх вяртлявых чаротавак свету, таму наша краіна мае ключавое значэнне ў захаванні іх папуляцыі. Асноўныя месцы пражывання гэтых птушак — балоты Званец, Спораўскае і Дзікае. На апошнім налічваецца 170—200 самцоў гэтага віду.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Яшчэ адна птушка, што мае статус уразлівай, — вялікі арлец. У нашай краіне жыве 15—20 працэнтаў еўрапейскай папуляцыі гэтага віду. Прычым балота Дзікае і Палескі дзяржаўны радыяцыйна-экалагічны запаведнік — адзіныя месцы, дзе іх колькасць вырасла. На Дзікім налічваецца толькі шэсць пар вялікага арляца.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Прыязджаюць сюды і для таго, каб паназіраць за барадатай кугакаўкай. Спецыяліст па прыродаахоўных пытаннях грамадскай арганізацыі «Ахова птушак Бацькаўшчыны» <strong>Мікалай Чэркас </strong>заўважае, што птушка вельмі баявая — нават мядзведзь яе баіцца. У савецкай арніталогіі вядомы два выпадкі, калі навукоўцы пасля сустрэчы з кугакаўкай заставаліся без вока. Каб падабрацца да птушкі, даследчыкі нават хакейны шлем надзявалі, пакуль не вывучылі яе звычкі.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Калі хочаце палюбавацца тутэйшымі раслінамі, лепш прыязджаць у маі — чэрвені. На Дзікім расце шабельнік балотны, які мае лекавыя ўласцівасці, бабок трохлісты з экзатычнымі пушыстымі кветкамі і атрутная цыкута. Па легендзе менавіта апошняй атруціўся Сакрат. Але гэта няпраўда: цыкута ў Грэцыі не расце — асуджаным на смерць там давалі выпіць сок балігалову.<br /><br /><strong>Калі воўк — вегетарыянец</strong></div>
  <div><br /></div>
  <div>На балотах можна таксама сустрэць ваўкоў. Пра іх паводзіны беларускія навукоўцы могуць шмат расказаць — папуляцыя жывёл вывучалася з 2013 года ў рамках пяцігадовай Міжнароднай прыродаахоўнай праграмы, падпісанай нацыянальным паркам «Белавежская пушча», грамадскай арганізацыяй «Ахова птушак Бацькаўшчыны» і Франкфурцкім заалагічным таварыствам (Германія). Назіралі за ваўкамі з дапамогай GPS-ашыйнікаў: датчыкі праз кожныя дзве гадзіны здымалі каардынаты і перадавалі іх, калі драпежнік знаходзіўся ў зоне сотавай сувязі. Даследчыкі выкарыстоўвалі таксама фотапасткі і самі наведвалі месцы, дзе праходзілі жывёлы.</div>
  <div><br /></div>
  <div>— Што такое воўк для запаведнай тэрыторыі? Гэта яе сёння і заўтра, бо ён стаіць на вяршыні харчовага ланцужка і рэгулюе экасістэму, — тлумачыць <strong>Мікалай Чэркас</strong>.</div>
  <div><br /></div>
  <div>За дзень драпежнік прабягае каля 15 кіламетраў. Многія думаюць, што ён ходзіць, дзе захоча, але гэта не так. Насамрэч у ваўкоў ёсць канкрэтная тэрыторыя, і яны трымаюць межы. У зграі ёсць свае ахоўнікі, якія гэтыя межы патрулююць.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Упачатку даследавання часта фіксавалі выпадкі, калі польскія ваўкі прыбягалі да нас і праводзілі рэйды. Гэта можна было вылічыць па тым, што беларускія драпежнікі ўцякалі да вёсак і дарог. Зграі ў суседніх ваўкоў былі большыя (да 10 асобін), таму беларускім даводзілася адступаць. Але, калі ў пушчы ўвялі мараторый на адстрэл гэтых жывёл, такія сітуацыі сталі рэдкасцю. Нават памежнікі казалі, што падкопаў пад калючым дротам стала меней. Цяпер, праўда, мараторый ужо не дзейнічае, што ў навукоўцаў выклікае хваляванне.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Харчуюцца ваўкі ў асноўным аленямі. Так жывёлы выконваюць функцыю санітараў лесу, бо алені абгрызаюць лісце і парасткі маладых дрэў, чым перашкаджаюць натуральнаму ўзнаўленню лесу. Некаторыя зграі спецыялізуюцца на здабычы ласёў. А адзін з ваўкоў, за якім вялі назіранне, наогул аказаўся амаль вегетарыянцам: у яго рацыёне былі ў асноўным яблыкі, грушы і палёўкі.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Ці часта драпежнікі забягаюць у вёскі? Падчас назірання адна зграя наведала 10 населеных пунктаў, а вось воўк-адзіночка — 36. Але небяспекі няма, бо ў самі вёскі жывёлы не заходзяць — глядзяць здалёк. Лёжкі драпежнікаў часта знаходзяцца за 100—150 метраў ад дарог, але людзі іх не бачаць.</div>
  <div><br /></div>
  <div>— У ваколіцах Белавежскай пушчы ніводнага выпадку нападу ваўка на чалавека не зафіксавана. А ўсе выпадкі нападу на свойскіх жывёл, пра якія даведваліся са слоў жыхароў, мы пераправяралі, і яны не пацвярджаліся, — дзеліцца <strong>Мікалай Чэркас.</strong></div>
  <div><br /></div>
  <div><strong>Навошта тут касіць?</strong></div>
  <div><br /></div>
  <div>Пытанне, якое цяпер стаіць перад даследчыкамі, — як захаваць балота для наступных пакаленняў? З-за меліярацыі 40 працэнтаў тэрыторыі Дзікага адчувае асушальнае ўздзеянне. Да таго ж балота зарастае травой і кустоўем.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Адна з прапаноў — праводзіць тут кашэнне. <strong>Дзмітрый Грумо</strong>, намеснік дырэктара па навуковай і інавацыйнай рабоце Інстытута эксперыментальнай батанікі НАН Беларусі, расказаў пра эксперымент, які ставілі на балоце. На адным з участкаў зрабілі разавае кашэнне. <br /><br />У першыя гады пасля гэтага павялічылася відавое багацце флоры і фаўны, палепшылася захаванне водна-балотных відаў. Але праз два-тры гады станоўчы эфект знікае. На другім участку, дзе арганізавалі рэгулярнае кашэнне (кожнае лета), відавое багацце наадварот пачало скарачацца, рэзка павялічвалася колькасць кустоўя. <br /><br />Таму навукоўцы прыйшлі да высновы, што кашэнне варта паспрабаваць праводзіць раз на тры гады. Выкарыстоўвацца для гэтага будзе сучасная тэхніка: яна не прыводзіць да глыбокіх механічных пашкоджанняў глебы. Сена гатовы забіраць сельскагаспадарчыя прадпрыемствы.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Некалі, дарэчы, балота касілі ўручную мясцовыя жыхары. Дырэктар Навадворскай сярэдняй школы Свіслацкага раёна <strong>Ала Ганчарэвіч</strong> успамінае, як у дзяцінстве яны класа з сёмага хадзілі на Дзікае па сена.</div>
  <div><br /></div>
  <div>— Гэта пякельная праца! Каб дабрацца да свайго ўчастка, трэба было 10 кіламетраў праехаць па дарозе — і не па асфальце — і потым гадзіну, а то і болей, ісці па балоце. Вада стаяла па калена. Касілі асаку сантыметраў на 10—15 вышэй ад вады. Калі трава падсыхала, у цэнтры ўчастка рабілі насціл (секлі для гэтага вольху ці бярозу) і складалі стог. І ўжо ўзімку, калі балота замерзне, вывозілі сена на санях. На Дзікае прыязджалі не толькі з Новага Двара, а практычна з усяго раёна — і з Гарнастаевіч, і са Свіслачы. <br /><br />Цяпер да гэтага, вядома, ніхто не вернецца. У нас раней 50 кароў было толькі на адной вуліцы, а цяпер шэсць на ўсю вёску, таму сена і так дастаткова.</div>
  <div><br /></div>
  <div>У планах таксама — аднаўленне гідралагічнага рэжыму тэрыторыі. Навукоўцы прапануюць усталяваць дамбу з паўднёвага боку балота, каб абмежаваць уплыў на яго меліярацыйнай сістэмы.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Ёсць тут і перспектыва для развіцця экалагічнага турызму. Успамінаюць выпадак, калі жанчына са Швейцарыі адмыслова прыязджала на беларускае балота: у яе былі праблемы з пазваночнікам, і доктар раіў ёй хадзіць па зыбкай паверхні. Так што экскурсіі могуць быць не толькі пазнавальныя, але і лячэбныя.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Аўтар: Наталля Лубнеўская<br /><a href="http://zviazda.by/" target="_blank">Звязда</a>, 4 кастрычніка 2018</div><br /><br />Ссылка на источник:<a href="">Чаму за балотамі наша будучыня?</a></div>

КонтактыЗаконодательствоНаши баннерыДобавить в избранноеПолезные ссылкиО проекте

Разработка сайта: веб-студия творческой группы "Весна".

Сделано Весной