«Кожная з прадстаўленых тут краін мае сваю спецыфіку, але нас аб’ядноўвае неабходнасць як мага хутчэй выйсці з крызісу і вярнуцца на рэйкі нармальнага развіцця. Пра гэта думаюць і ў Еўропе, і ў Азіі», — заявіў беларускі лідар.

Ён адзначыў, што пандэмія толькі выявіла супярэчнасці, якія існавалі і да таго, ўкараніла стварэнне новай геапалітычнай рэальнасці, якая на самай справе пачала фармавацца больш за чатыры дзясяткі гадоў таму назад.

«Пасля развалу СССР так званы калектыўны Захад, ап’янёны сваёй перамогай, страціў кантроль, не справіўся з функцыямі глабальнага рэгулятара і гаранта стабільнасці. А расплачваецца за гэта ўвесь свет», — канстатаваў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт падкрэсліў, што Беларусь унесла ўклад у забеспячэнне глабальнай бяспекі, на постсавецкай прасторы была ў ліку краін, якія добраахвотна адмовіліся ад валодання ядзернай зброяй. «І што мы атрымалі ўзамен? Запэўненні замест рэальных міжнародна-прававых гарантый, пустыя, нічым не падмацаваныя дэкларацыі накшталт Будапешцкага мемарандума, бясконцыя спробы дэстабілізаваць сітуацыю ў спакойнай працавітай Беларусі, а ў 2020-м замежныя куратары практычна адкрыта кіравалі мяцяжом», — звярнуў увагу кіраўнік дзяржавы.

Такі ж сцэнарый раней быў апрабаваны і ва Украіне. «Да чаго ўсё прывяло — мы бачым. На шчасце, у 2022-м нам удалося захаваць мір на гэтай зямлі — у Казахстане», — адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт на саміце паставіў пытанне рубам: «Якім чынам практыка арганізацыі дзяржаўных пераваротаў у іншых краінах і дыктат санкцыйнага пакарання дзяржаў, якія змаглі адказаць на гэты выклік, упісваюцца ў нормы міжнароднага права?» Такім пытаннем, заўважыў ён, ужо нават ніхто не задаецца.

«Наш адказ павінен быць адназначным: гэта недапушчальна і нясе ў сабе рызыкі распальвання трэцяй сусветнай вайны, у якой не будзе пераможцаў. Задумацца павінны ўсе, паколькі сітуацыя ў галіне бяспекі катастрафічна пагаршаецца не толькі ў Еўропе, але і ва ўсім свеце», — сказаў кіраўнік дзяржавы. — Ланцуг канфліктаў, які ўзрушыў Стары Свет, ужо дакаціўся і да Азіі. Прычым заходнія краіны, якія прапануюць свае міратворчыя паслугі, на справе толькі падліваюць масла ў агонь і не зацікаўлены ў дээскалацыі. Іх мэта — усіх пасварыць, падзяліць, атрымаць некантралюемы доступ да рынкаў і рэсурсаў».

З’яўляючыся часткай вялікай Еўразіі, Беларусь не можа ігнараваць сённяшні стан спраў у рэгіёне. «Упэўнены, што надышоў час аб’яднаць свае намаганні і разам процістаяць праблемам, з якімі мы сутыкнуліся і якія не зможам пераадолець паасобку», — заявіў Аляксандр Лукашэнка.

Перш за ўсё Прэзідэнт акцэнтаваў увагу на сферы эканомікі. «Моцнымі мы будзем, толькі калі зможам атрымліваць выгаду з сумеснай работы і вырашаць самыя адчувальныя пытанні паставак энерганосьбітаў, прадуктаў харчавання, угнаенняў, выбудоўвання лагістыкі і атрымання доступу на рынкі. Усе ўмоўнасці, пратэкцыянізм і нацыянальны эгаізм павінны застацца ў мінулым», — падкрэсліў беларускі лідар.

Разуменне беларускім бокам мэт Нарады па ўзаемадзеянні і мерах даверу ў Азіі ў тым, каб разам ствараць механізмы супрацоўніцтва па шырокім спектры пытанняў без прыціскання і санкцый. «Нам патрэбны фарматы найбольшага спрыяння гандлю, інвестыцыям, адкрытыя граніцы для тавараў, паслуг, рабочай сілы, а таксама новыя транспартныя калідоры», — сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт упэўнены, што патэнцыял еўразійскага рэгіёна велізарны: «Гэта каласальная рэсурсная база і вытворчыя магутнасці, спажывецкі рынак, роўных якому няма. Зразумела, што роля кантынента будзе ўзрастаць. Толькі ў азіяцкіх краінах вырабляецца трэць сусветнага ВУП, а іх насельніцтва складае больш за 4 млрд чалавек».

Рэспубліка Беларусь разглядае ўзаемадзеянне з дзяржавамі Азіі ў якасці аднаго з прыярытэтаў сваёй знешняй палітыкі.

«Знаходзячыся ў цэнтры Еўропы, мы падтрымліваем цеснае гандлёва-эканамічнае супрацоўніцтва з цэнтральнаазіяцкімі партнёрамі па Еўразійскім саюзе. Наша краіна ўдзельнічае ў рэалізацыі кітайскай ініцыятывы “Пояс і шлях”. Мы з’яўляемся заходнім фарпостам АДКБ, але пры гэтым актыўна кантактуем з усімі нашымі саюзнікамі ў рэгіёне адказнасці гэтай арганізацыі», — адзначыў кіраўнік дзяржавы.

«Нашы ініцыятывы — ад шырокага міжнароднага дыялогу па ўмацаванні мер даверу да “паяса лічбавага добрасуседства” — арыентаваны на стварэнне непадзельнай, усёабдымнай архітэктуры бяспекі, у рамках якой мірна суіснуюць дзяржавы і народы», — сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт разлічвае, што пашырэнне супрацоўніцтва АДКБ, ШАС і НУМДА здольна закласці магутны фундамент як для паспяховага развіцця еўразійскай прасторы, так і для бяспекі дзяржаў, якія ўдзельнічаюць у гэтых аб’яднаннях.

«Мы можам стаць добрым прыкладам узаемадзеяння для еўрапейскага рэгіёна, дзе сістэма стрымліванняў і проціваг, створаная ў 90-я гады мінулага стагоддзя, трашчыць па швах і развальваецца. Упэўнены, што з улікам перамяшчэння фокуса глабальнай палітыкі і эканомікі ў Азію, дынамічнага развіцця транскантынентальных гандлёва-эканамічных сувязей, пан’еўразійскіх інфраструктурных і лагістычных праектаў як ніколі актуальна далейшае пашырэнне дыялогу і супрацоўніцтва паміж дзяржавамі нарады», — сказаў беларускі лідар.

«Якая будзе канструкцыя новага светапарадку, дзе аформяцца новыя полюсы сусветнай палітыкі і які будучы баланс сіл — шмат у чым залежыць і ад нашай з вамі калектыўнай волі і палітычнай адказнасці. Сёння, як ніколі раней, яны важны, таму што гаворка ідзе пра будучыню нашых дзяцей і ўнукаў», — падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.

На завяршэнне ён выказаў перакананне, што Нарада па ўзаемадзеянні і мерах даверу ў Азіі адыграе важкую ролю ў працэсах прыняцця адказных рашэнняў, якія будуць садзейнічаць пабудове мірнай і прадказальнай будучыні. «Беларусь да такой сур’ёзнай работы гатова як палітычна, так і эканамічна», — запэўніў беларускі лідар.

«Падводзячы вынік, можна сказаць: настаў час Азіі. І вельмі важна гэты час не ўпусціць!» — рэзюмаваў беларускі лідар.

Звязда, 13 кастрычніка 2022