Jak wynika z danych uzyskanych w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, do tej pory podpisano umowy o dofinansowanie inwestycji kolejowych z UE o wartości 12,1 mld zł, co stanowi 60 proc. puli, jaką kolejarze mają do wykorzystania. Wydano natomiast 2,3 mld zł, czyli 11,6 proc. dostępnych pieniędzy.

Umowy o dofinansowanie inwestycji z funduszy unijnych na lata 2007-2013 powinny być podpisane do końca tego roku, natomiast pieniądze te można wydawać do końca 2015 r. W unijnym programie Infrastruktura i Środowisko na dofinansowanie inwestycji w transport kolejowy w latach 2007-2013 przeznaczono 4,8 mld euro, czyli ok. 20 mld zł.

Jednym z powodów, dlaczego kolejarzom wykorzystanie unijnych pieniędzy przychodzi z trudem jest problem z uzyskaniem wkładu własnego. Przygotowywana przez resort transportu nowelizacja ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP ma uelastycznić finansowanie inwestycji kolejowych. Dzięki temu pozyskanie wkładu własnego ma być prostsze.

Projekt, który jest w konsultacjach międzyresortowych, zakłada m.in., że spółka-matka kolejowej Grupy PKP - czyli PKP SA - będzie mogła dokapitalizować swoje spółki zależne z pieniędzy pochodzących ze zbycia należących do niej udziałów. Te spółki mogłyby wówczas przeznaczyć te środki na inwestycje. Obecnie wpływy ze sprzedaży udziałów muszą być przekazane na spłatę zadłużenia PKP SA. Według nowych propozycji PKP SA po spłacie przypadających na dany rok zobowiązań mogłyby przekazywać nadwyżkę na cele inwestycyjne.

Inne propozycje odnoszą się do programów wieloletnich, na podstawie których realizowane są duże inwestycje w linie kolejowe. Obecnie wprowadzenie zmian w takim planie każdorazowo wymaga odpowiedniej uchwały rządu. Resort chce, by część inwestycji - tych mniejszych, o wartości do 20 mln zł - mogłaby być realizowana poza planem. Odnośnie większych minister transportu mógłby dokonywać przesunięć pieniędzy za zgodą szefów resortów finansów i rozwoju regionalnego. Pozwoliłoby to - jak argumentują autorzy projektu - uniknąć przy każdej zmianie długiej procedury legislacyjnej.

Projekt zakłada również, że od PKP SA zostaną wykupione akcje trójmiejskiej SKM, a następnie przekazane samorządowi województwa pomorskiego. Ma być to wypełnienie ustawowych zobowiązań PKP SA, na które nałożono obowiązek prywatyzacji należących do nich spółek, a jednocześnie sposób na zapewnienie spółce-matce kolejowej grupy pieniędzy na spłatę części historycznego zadłużenia kolei, przekraczającego 4 mld zł.

2 czerwca 2013, Warszawa
PAP