Аднак перш чым абмеркаваць эканамічны блок пытанняў, Прэзідэнт звярнуўся да падзей 2020 года. На тым мецяжы, які быў навязаны нашаму народу, супрацоўнікі Парка высокіх тэхналогій праявілі сябе, мякка кажучы, не з лепшага боку. Атрымліваючы прыстойны даход, калі параўноўваць з сярэднім заробкам у Беларусі, некаторыя з іх аддалі перавагу вялікім грашам і выконвалі каманды сваіх замежных гаспадароў — часцей за ўсё, заакіянскіх.
Негатыўная тэндэнцыя — ужо ў мінулым. Парк высокіх тэхналогій, як не хацелі б некаторыя заакіянскія гаспадары, працуе. Прычым даволі паспяхова і на карысць нашай краіны.
Высокія тэхналогіі — у трэндзе
«На кожным прадпрыемстве — свой Парк высокіх тэхналогій: пачынаючы ад Акадэміі навук і заканчваючы МАЗам, БелАЗам і іншымі прадпрыемствамі, — звярнуў увагу Аляксандр Лукашэнка. — На кожным прадпрыемстве ў нас ёсць вельмі моцныя айцішнікі, якія не проста на заакіянцкага дзядзьку працуюць, а ствараюць канчатковы прадукт».
За прыкладам далёка хадзіць не трэба: яго прывёў сам кіраўнік дзяржавы. На адным з гігантаў айчыннай прамысловасці — БелАЗе —спецыялісты, якія ствараюць праграмнае забеспячэнне і ўжо гатовыя прадукты, займаюць цэлы шматпавярховы корпус. Па словах беларускага лідара, Парк высокіх тэхналогій адыграў у гэтым вельмі важную ролю.
«Дзякуючы Парку, мы падштуркнулі і адукацыю ў гэтым кірунку, — адзначыў Аляксандр Лукашэнка. — У мяне непакой выклікае, што ў нас ужо, напэўна, празмерны перакос у IT-сферы, у падрыхтоўцы спецыялістаў у гэтым плане. Аднак гэтае пытанне рэгулюемае: не будзе попыту — не будзе і падрыхтоўкі. А раз ёсць попыт — значыць рыхтуюцца людзі. Маладыя людзі хочуць працаваць айцішнікамі. Таму, з якога боку не паглядзі, усё-такі Парк высокіх тэхналогій — фішка незалежнасці маладой дзяржавы. Ён павінен існаваць».
Працаваць на краіну
Кіраўнік дзяржавы нагадаў, што ў красавіку гэтага года быў падпісаны Указ № 136 «Аб органе дзяржаўнага кіравання ў сферы лічбавага развіцця і пытаннях інфарматызацыі». Парку высокіх тэхналогій даручалася стварыць базу дадзеных кампетэнцый рэзідэнтаў і вызначыць парадак іх прыцягнення да працэсаў лічбавізацыі галін эканомікі. Прэзідэнт пацікавіўся вынікамі гэтай работы. Таксама кіраўніка дзяржавы хвалюе, як працуе назіральны савет Парка высокіх тэхналогій, наколькі кантралюецца сітуацыя ў ПВТ і як далей будзе ажыццяўляцца яго работа. «Мы не павінны бачыць толькі станоўчае, мы павінны бачыць і недахопы — для таго, каб своечасова рэагаваць», — перакананы кіраўнік дзяржавы.
Такая ўвага да Парка высокіх тэхналогій з боку беларускага лідара невыпадковая. Яго стварэнне — асабістая ініцыятыва Аляксандра Лукашэнкі. Увогуле тое, што IT-сфера стала яшчэ адной візітнай карткай Беларусі, — у першую чаргу заслуга кіраўніка дзяржавы, які заўсёды падтрымліваў развіццё высокіх тэхналогій і працягвае гэта рабіць.
Гаворачы аб функцыянаванні ПВТ у цяперашніх умовах, Прэзідэнт быў шчыры: ён не чакаў, што за тры кварталы гэтага года экспарт Парка наблізіцца да двух мільярдаў долараў. «Гэта высокі ўзровень, — падкрэсліў ён. — Але гэта тры кварталы, а год — чатыры кварталы. Паглядзім, як вы спрацуеце ў чацвёртым квартале».
Кіраўнік дзяржавы не хавае: не можа не радаваць, што тыя, хто рвануў за межы краіны пасля ўвядзення санкцый, пачалі вяртацца. «Вельмі многія вярнуліся назад, — заўважыў ён. — Пакаштавалі «заграніцу» на зуб, зразумелі, што ў краіне, дзе ты нарадзіўся, там ты і павінен спатрэбіцца. Гэта добрыя тэндэнцыі. Новыя рэзідэнты, ведаю, рэгіструюцца, свае IT-прадукты ствараюць, асвойваюць новыя рынкі. Усё ўціхамірыцца. Бізнес ёсць бізнес. Вайна вайной, а бізнес сваё месца знойдзе ў свеце».
Прэзідэнт прапанаваў абмеркаваць праблемы, якія ёсць, а таксама меры рэагавання на іх. «Каб наша грамадства разумела, як мы ўсё-такі далей будзем працаваць з ПВТ і выкарыстоўваць яго на карысць краіны перш за ўсё, — патлумачыў беларускі лідар. — Настаў час, досвед ёсць, добры досвед, трэба ўсё-такі гэты Парк паварочваць, каб ён працаваў перш за ўсё на краіну, працаваў эфектыўна».
Свой пункт гледжання на функцыянаванне ПВТ выказаў першы намеснік прэм’ер-міністра Мікалай Снапкоў, які прысутнічаў падчас рабочай сустрэчы. Па словах віцэ-прэм’ера, узрыўны рост за апошнія пяць гадоў — фактычна па экспарце Парк высокіх тэхналогій адпавядае экспарту калійных угнаенняў — гэта сур’ёзны ўклад у экспарт і сальда. «Акрамя таго, што гэта новая эканоміка, якая была створана вамі (Прэзідэнтам.) на маладой беларускай зямлі, яны рэальна напрацавалі кампетэнцыю, — удакладніў Мікалай Снапкоў. — Гэта рэальна значымая стуктура, якая здольна выконваць любыя задачы на сусветнай прасторы. Не толькі і не столькі ў Беларусі, хаця яны (ПВТ. ) таксама з’яўляліся не тое што фундаментам, але па меншай меры драйверам, трыгерам таго, што ў нас адпаведныя кампетэнцыі развіваліся ў прамысловасці, у рэальным сектары эканомікі, ды і ўсюды».
У тэму
На карысць беларускай эканомікі
У размове з журналістамі дырэктар Парка высокіх тэхналогій Усевалад Янчэўскі заўважыў, што самы галоўны пасыл, які гучаў з вуснаў кіраўніка дзяржавы, — роўна такі ж, які ён быў на працягу шматлікіх гадоў.
«Парк развіваўся менавіта таму, што былі стабільныя ўмовы яго існавання, — удакладніў ён. — Кіраўнік дзяржавы яшчэ раз пацвердзіў сваю вельмі дакладную, простую і непарушную пазіцыю — Рэспубліка Беларусь заўсёды падтрымлівала новыя тэхналогіі, Парк высокіх тэхналогій, і гэта захоўваецца».
«Парк развіваўся менавіта таму, што былі стабільныя ўмовы яго існавання, — удакладніў ён. — Кіраўнік дзяржавы яшчэ раз пацвердзіў сваю вельмі дакладную, простую і непарушную пазіцыю — Рэспубліка Беларусь заўсёды падтрымлівала новыя тэхналогіі, Парк высокіх тэхналогій, і гэта захоўваецца».
Яшчэ адзін важны пасыл, які агучыў Аляксандр Лукашэнка, — патрэбна абавязкова глядзець у будучыню, каб і праграмісты, і кампаніі маглі спакойна працаваць, ствараць, ісці наперад.
Па словах Усевалада Янчэўскага, Парк высокіх тэхналогій хавалі ўжо шмат разоў. «І што ўсе з’ехалі, і што няма кампаній, увогуле IT-галіны няма, — удакладніў ён. — Тым не менш, Парк высокіх тэхналогій па-ранейшаму ёсць і будзе. Нягледзячы на ўсе цяжкасці, пераважная частка кампаній працуе ў Рэспубліцы Беларусь, рэгіструюцца новыя кампаніі».
Аб гэтам сведчаць і лічбы. Экспарт ПВТ у гэтым вельмі складаным годзе перавышае паказчыкі 2020 года. «За дзевяць месяцаў перавышае два мільярды долараў, — канкрэтызаваў дырэктар. — Да канца года будзе яшчэ больш». Па яго словах, у свеце ведаюць Беларусь і па IT-галіне. «Ведалі, ведаюць і будуць ведаць, — падкрэсліў Усевалад Янчэўскі. — Парк, створаны Прэзідэнтам, быў адным з гонараў нашай краіны, ён ім і застанецца і яшчэ парадуе краіну і здзівіць свет».
Як паведаміў намеснік дырэктара Парка высокіх тэхналогій Кірыл Залескі, рэжым функцыянавання Парка высокіх тэхналогій не мяняецца. «Мы сыходзім з таго, што адкрываем новае дыханне для нашага Парка, — заўважыў ён. — За апошнія два гады наш IT-сектар, нашы айцішнікі пабывалі ў розных сітуацыях, большасць шматтысячнай арміі айцішнікаў працавалі на эканамічны дабрабыт нашай краіны. Былі і тыя, хто праявіў сябе не з самага добрага боку. Сёння мы гэтую старонку перагортваем і працягваем працаваць на стварэнне, умацаванне эканамічнай магутнасці нашай дзяржавы. Сёння Парк высокіх тэхналогій сумесна з Міністэрствам сувязі і інфарматызацыі вядзе карпатлівую работу па ўкараненні беларускіх IT-распрацовак унутры краіны на карысць нашай эканомікі. У гэтым кірунку будзем свае намаганні толькі нарошчваць».
Аўтар: Вераніка Канюта
Звязда, 17 лістапада 2022
Звязда, 17 лістапада 2022