Opuchnięte usta i oczy po szczepieniu przeciwko COVID-19

Kobiety pokazują w mediach społecznościowych zdjęcia swoich ust po przyjęciu szczepionki przeciwko COVID, wyglądają jakby przeszły zabieg powiększenia ust. W większości przypadków opuchlizna mija po kilku dniach. Eksperci potwierdzają, że takie reakcje są możliwe. Wśród rzadkich działań niepożądnych po szczepionkach mRNA wymieniają m.in. porażenie nerwu twarzowego, a także obrzęk ust i twarzy.

Okazuje się, że obrzęki mogą się pojawić również w miejscach, gdzie wcześniej wstrzykiwano kwas hialuronowy.

- Z analizy bezpieczeństwa szczepionek przeciw COVID-19, w tym głównie szczepionki Comirnaty (Pfizer-BioNTech) prowadzonej w Europejskiej Agencji Leków wynika, że po szczepieniu mogą występować bardzo rzadko przypadki obrzęku twarzy u osób, które w przeszłości poddawały się zabiegom medycyny estetycznej w postaci wstrzyknięcia wypełniaczy, np. kwasu hialuronowego - mówi dr hab. Ewa Augustynowicz z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - PZH Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru.

Podobne zdarzenia niepożądane obserwowano w badaniu klinicznym III fazy, jeszcze przed zatwierdzeniem szczepionki mRNA Moderny. Wtedy zgłoszono 3 takie przypadki na ponad 13 tys. osób biorących udział w badaniu.

- Pierwsza pacjentka z obrzękiem miała podany kwas hialuronowy 6 miesięcy wcześniej. Wystąpiła u niej reakcja w postaci obrzęku w miejscu podania kwasu (HA) dzień po drugiej dawce szczepionki. U drugiej pacjentki zabieg był wykonany 2 tygodnie wcześniej, a obrzęk pojawił się 2 dni po ostatniej dawce szczepionki. Trzeci przypadek to była 29-latka, która miała wcześniej powiększane usta, wystąpił obrzęk naczynioruchowy. U tej pacjentki podobna sytuacja miała miejsce po szczepionce przeciw grypie i ostatecznie nie uznano tej sytuacji jako zdarzenia niepożądanego po szczepieniu - wyjaśnia dr n. med. Joanna Kuschill–Dziurda, specjalista alergolog, internista, lekarz medycyny estetycznej.

Ekspertka medycyny estetycznej opowiada, że w ciągu ostatniego pół roku tylko raz spotkała się z takim przypadkiem wśród swoich pacjentów.

- Obrzęk wystąpił kilka godzin po drugiej dawce szczepienia i ustąpił w ciągu dwóch dni po standardowym leczeniu przeciwobrzękowym. Ta pacjentka miała miesiąc wcześniej wykonany zabieg podania kwasu hialuronowego pod oczy. Sama jestem po dwóch dawkach Comirnaty, a wypełniacze z kwasem hialuronowym miałam podane w obręb mojej twarzy więcej niż raz i przy obu dawkach szczepionki nie zaobserwowałam u siebie żadnych obrzęków - uspokaja dr Kuschill-Dziurda.

Eksperci przypominają, że podobne reakcje były obserwowane już wcześniej, po innych szczepionkach, ale również po infekcjach i zabiegach stomatologicznych. - Obrzęki zdarzają się w miejscach podania kwasu hialuronowego w przebiegu różnego rodzaju infekcji: grypy czy innych infekcji grypopodobnych oraz po szczepieniach - wyjaśnia dr Kuschill-Dziurda.

Przyczyną opuchlizny w większości przypadków jest tzw. aseptyczne zapalenie tkanek ostrzykniętych kwasem hialuronowym.

- Mechanizm tego zapalenia jest podobny do rzadkich, ale obserwowanych wcześniej zapaleń będących konsekwencją pobudzenia układu immunologicznego. Należy podkreślić, że nie jest to stan zagrażający zdrowiu człowieka i można go porównać do zapalenia w obrębie zęba - dodaje dr n. med. Marcin Ambroziak, lekarz dermatolog.

Reakcja, jak tłumaczą eksperci, wynika z odpowiedzi immunologicznej na antygeny wirusa, bakterii czy innych obcych dla nas substancji.

- Wystąpienie reakcji immunologicznej organizmu na podanie kwasu hialuronowego jest zależne np. od stopnia oczyszczenia preparatu bądź jego usieciowania. Tym samym kwas może wywoływać reakcje nadwrażliwości pobudzające produkcję przeciwciał. Po podaniu szczepionki celowo zostaje dodatkowo pobudzony układ immunologiczny. Zostają wytworzone białka oraz cytokiny prozapalne, a w miejscach, gdzie został zaaplikowany wypełniacz, ta reakcja może zostać nasilona, powodując obrzęk tkanek - wyjaśnia dr Aleksandra Goral, lekarz stomatolog i lekarz medycyny estetycznej.

Dr Ambroziak mówi, że większość towarzystw medycyny estetycznej nie zaleca podawania kwasu hialuronowego i tzw. stymulatorów w bezpośrednim okresie poprzedzającym i następującym po szczepieniu przeciwko COVID-19. - Myślę, że w kontekście niewielkiej ilości raportowanych powikłań można zachować spokój i nie panikować. Jednocześnie pamiętajmy, że preparaty gorszej jakości będą prowokować tę reakcję znacznie częściej - tłumaczy lekarz.

Większość ekspertów, z którymi rozmawialiśmy, uważa, że optymalne jest zachowanie 1-2 tygodniowego odstępu pomiędzy szczepieniem a zabiegiem. - Tydzień to jest takie minimum, które musi minąć od szczepienia, kiedy zgadzam się na umówienie zabiegu. Tak samo mówimy pacjentom, żeby nie wykonywać takich zabiegów bezpośrednio po interwencji stomatologicznej - mówi dr n. med. Katarzyna Łętowska-Andrzejewicz, chirurg, specjalista z zakresu medycyny estetycznej.

Podobne zalecenia dotyczą również bardziej inwazyjnych zabiegów z zakresu chirurgii plastycznej. - Dobrze by było zachować odstęp dwóch tygodni od szczepienia do zabiegu i odwrotnie po zabiegu po dwóch tygodniach spokojnie można się już szczepić - zapewnia chirurg plastyczny dr Marek Szczyt.

abcZdrowie.pl, 24 czerwca 2021