Вставить в блог

Скопируйте следующий код для вставки в Ваш блог

<div><a href="http://belarus.kz"><img src="http://belarus.kz/images/01_logo.gif" border="0"></a><br /><br /><div>Калі нявеста магла вынесці сватам гарбуз, навошта перад вяселлем ей абавязкова трэба было плакаць і чаму святочны каравай не магла пекчы ўдава?</div>
  <div><br /></div>
  <div>Калі ўраджай быў сабраны, жыта на полі скошана, зерне змалочана ў муку, а агароды стаялі пустымі, у вёсках надыходзіў час вяселляў. Пакуль яшчэ трымалася добрае надвор`е, спяшаліся заспець апошнія цёплыя дзянькі.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Пра тое, якія вясельныя традыцыі існавалі ў беларусаў і што з іх захавалася на сённяшні дзень, карэспандэнт Анастасія Ваўчок пагаварыла з малодшым навуковым супрацоўнікам Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя Кандрата Крапівы <strong>Алёнай Паўлавай</strong>.</div>
  <div><br /></div>
  <div><strong>Раней вяселле гулялі тыдзень<br /><br /></strong></div>
  <div>Сённяшнія вяселлі ўвабралі ў сябе асобныя элементы, якія захаваліся са старажытных часоў, а таксама запазычанныя з Захаду традыцыі, якія ніколі не былі ўласцівыя беларускім землям.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Тое, што мы сёння бачым на вяселлях – сучасная вясельная традыцыя, і вельмі шкада, што моладзь не выкарыстоўвае ўсіх тых элементаў і не робіць традыцыйныя вяселлі", — адзначае Алёна Паўлава.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Па словах навукоўца, вяселле ў "народным" стылі было вельмі папулярна ў 2014-2015 гадах. Тады людзі шукалі касцюмы і нават звярталіся да этнографаў па дапамогу, каб як мага больш дакладна ўзнавіць абрад.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Да Алёны Паўлавай як да навукоўца тады звярнулася пара, якая арандавала Музей народнай архітэктуры і побыту. У іх было ўсяго тры-чатыры гадзіны, у якія трэба было змясціць тое, на што ў нашых продкаў былі дні і нават тыдні — традыцыйнае вяселле раней гулялі і тыдзень, і два, усё залежала ад магчымасцяў сям`і.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Мы пастараліся зрабіць там самае асноўнае. Быў выкуп, пераезд з хаты маладой у хату маладога, каравай, танцы, абмен падарункамі, уставалі на рушнік і, безумоўна, павязвалі  хустку", — пералічыла Алёна Паўлава.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Зараз у гэтым музеі нават з’явілася такая паслуга, як "абрад вяселля", невыключна, што кіраўніцтва вырашыла дадаць яе ў свой прэйскурант менавіта з той пары.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Навукоўцы вылучаюць давясельны перыяд, уласна вясельны і паслявясельны.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Давясельны ўключае ў сябе сватанне, запоіны, заручыны. Уласна вясельны – гэта ўжо зборная субота, каравай, пасаг, прыезд жаніха ў хату маладой, гулянне ў хатах маладой, потым маладога. Трэці перыяд – гэта ўжо пасля вяселля, яго прытрымліваліся не ва ўсіх рэгіёнах Беларусі", — распавядае навуковец.</div>
  <div><br /></div>
  <div><strong>Падстаўная нявеста і гарбуз<br /><br /></strong></div>
  <div>Першы этап падрыхтоўкі да вяселля – сватанне. Сватам выбіраўся чалавек з вёскі, гаваркі, дасціпны, які мог вельмі хутка пажартаваць, спяваў, добра ведаў традыцыі.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Звычайна дзяўчына ведала, што да яе могуць прыйсці сваты, яна рыхтавалася, але былі выпадкі, калі дзяўчыне ніхто не казаў, і яна гублялася", — распавядае Алёна Паўлава.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Разам са сватом прыходзіў і сам малады з бацькамі, з сабой яны прыносілі каравай і гарэлку.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Заўсёды гэта было з жартамі, прыпеўкамі, выслоўямі. Часта казалі, напрыклад: "Вось у нас ёсць бычок, ці ёсць у вас цёлачка?", ці "У нас ёсць кабанчык, ці ёсць у вас свінка?" – распавядае навуковец.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Потым выходзіла маладая, ці вельмі часта – хтосьці замест яе, і гэту традыцыю часам можна ўбачыць сёння, калі выходзіць падстаўная нявеста.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Калі дзяўчына хацела выходзіць замуж, яна выходзіла, і бацькі маладых садзіліся за стол і дамаўляліся пра вяселле, каб усё было ладненька. Калі дзяўчына нічога не ведала і яна не хацела ісці замуж, то па традыцыі яна "давала гарбуза" – выносіла гарбуз, і гэта азначала, што яна не хоча", — распавядае Алёна Паўлава.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Дзяўчына магла ўвогуле не сказаць ні слова, усё было бачна і зразумела адразу.</div>
  <div><br /></div>
  <div><strong>Кропка незвароту<br /><br /></strong></div>
  <div>Калі бацькі маладых дамовіліся пра вяселле, наступае <a href="/kultura/svatanne" target="_blank">этап заручын</a>.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Калі заручаюць маладых, пасля гэтага абраду ніхто ўжо не можа адмовіцца. На вёсцы ўжо ўсе ведаюць, што яны жаніх з нявестай і хутка будзе вяселле", — тлумачыць Алёна Паўлава.</div>
  <div><br /></div>
  <div>У момант заручын хлопец з дзяўчынай садзіліся побач, і сват ці бацька маладой перавязваў іх рукі рушніком. Гэта сімвалізавала тое, што яны ўжо аб`яднаныя, будуць разам ісці па жыцці. Потым ён абводзіў маладых вакол стала тры разы. Гэтае кола зноў жа сімвалізавала пераход, тое, што дзяўчына ў хуткім часе пакіне сваю хату.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Зараз маладыя з`язджаюцца і жывуць разам, нават калі не збіраюцца брацца шлюбам. Раней у вёсцы такое было немагчыма і непрымальна з маральнага пункту гледжання. Людзі не думалі пра тое, што трэба неяк прыцерціся адзін да аднаго і разысціся, калі нешта не атрымалася, таму што лічылася: пара ствараецца адзін раз і на ўсё жыццё, а іншае гнявіць Бога. Таму пасля таго, як заручынамі быў "афіцыйна" пацверджаны новы статус хлопца і дзяўчыны, кроку назад ужо не было.</div>
  <div><br /></div>
  <div><strong>Сямейную будучыню вызначалі па караваі<br /><br /></strong></div>
  <div>Пасля заручын пачыналі рыхтавацца да вяселля. Адным з важных элементаў гэтай падрыхтоўкі было <a href="/kultura/vypechka_karavaja" target="_blank">выпяканне караваю</a>.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Каравай – самы галоўны атрыбут вясельнай абраднасці, які павінен быць на кожным вяселлі, яго нельга было выкідаць пасля вяселля, крошкі аддавалі жывёлам, таму што з вялікай пашанай, павагай адносіліся да яго", — распавядае Алёна Паўлава.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Гатавалі яго вельмі адказна: не так, як зараз, калі можна проста замовіць торт у краме.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Выбіралася жанчына, якая добра жыве ў сям`і, якая ўсё жыццё пражыла ў шлюбе, і муж у яе вельмі добры – шчаслівая жанчына", — тлумачыць навуковец.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Нельга было пекчы каравай удаве і жанчынам, у якіх у сям`і штосьці дрэнна.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Абраная жанчына магла таксама запрашаць сябровак у дапамогу. Выпяканне вясельнага каравая было сапраўдным рытуалам.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Пакуль замешвалі цеста, спявалі спецыяльныя песні, потым спявалі, калі ставілі ў печ, вымалі — таксама спявалі. Мы можам падумаць, што гэта проста спевы, але яны традыцыйныя, такія песні ты не пачуеш ні на Купалле, нідзе на іншым свяце", — падкрэслівае Алёна Паўлава.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Калі каравай вымалі з печы, глядзелі, які ён атрымаўся. Калі каравай быў цэлы, поўны і не лопнуў, гэта значыла, што жыццё будзе вельмі добрае, багатае і ў гэтай сям`і ўсё будзе добра. Калі ж каравай быў лопнуўшы ці патрэсканы, гэта азначала, што ў жыцці маладых не будзе ладу, і ў некаторых вёсках каравай тады перараблялі.</div>
  <div><br /></div>
  <div><strong>Нявеста павінна плакаць<br /><br /></strong></div>
  <div>Пакуль жанчыны рабілі каравай, маладая рабіла сябе дзявочы вечар – ці зборную суботу, як гэта называлася традыцыйна. Дзяўчаты збіраліся ў хаце, садзіліся за вялікі стол і плялі вяночкі.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"Усё гэта таксама рабілі са спевамі, але нявеста павінна была быць вельмі сумнай у гэты час, таму што яна развітваецца з хатай, з бацькамі, не ведае, што будзе там, у новым жыцці. Лічылася вельмі добрым, калі яна будзе плакаць – таму спявалі песні вельмі жаласлівыя", — распавядае Алёна Паўлава.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Таксама на дзявочы вечар дзяўчаты рабілі вяночак нявесце і кветачкі для хлопцаў з боку жаніха – на сучасным вяселлі таксама прысутнічаюць бутаньеркі.</div>
  <div><br /></div>
  <div>"На самім вяселлі гэтыя дзяўчаты падыходзілі да хлопцаў, якія ім падабаліся, і чаплялі на левы бок гэту кветачку. Гэта значыла, што на гэты дзень яны — пара, але гэта было неабавязкова", — распавядае навуковец.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Невядома, ці збіраліся хлопцы перад вяселлем гэтак жа, як дзяўчаты, Алёна Паўлава гаворыць, што звестак пра гэта не сустракала. Але, напэўна, гулялі, бо зараз мы маем хлапечнікі.</div>
  <div><br /></div>
  <div>Пра тое, як праходзіла традыцыйнае вяселле ў беларускай вёсцы, навошта дзе-нідзе на дах чаплялі трохрогую галінку і як чыталі вянок, можна будзе даведацца з наступнага матэрыяла.</div>
  <div><br /></div>
  <div><a href="https://bel.sputnik.by/" target="_blank">Sputnik</a>, 3 кастрычніка 2018</div><br /><br />Ссылка на источник:<a href="">Спяваць і плакаць: як згуляць сапраўднае беларускае вяселле</a></div>

КонтактыЗаконодательствоНаши баннерыДобавить в избранноеПолезные ссылкиО проекте

Разработка сайта: веб-студия творческой группы "Весна".

Сделано Весной