Упершыню ў Беларусь Даяна Лазаравіч, тады студэнтка філалагічнага факультэта Універсітэта Бялграда, завітала ў 2013 годзе. Неўзабаве на старонках газеты «Літаратура і мастацтва» выйшла нізка яе вершаў, напісаных па-беларуску. Захапленне нашай краінай і мовай, якую, як прызналася сама Даяна, яна выбрала для вывучэння з-за экзатычнасці, паступова ператварылася ў сапраўдны прафесійны інтарэс. Дзяўчына напісала і абараніла магістарскую дысертацыю па тэорыі перакладу беларускай паэзіі на сербскую мову, а не так даўно ў Бялградзе па-сербску пабачыла свет кніга «Вянок» Максіма Багдановіча. І тут не абышлося без амаль містычнага супадзення: выданне, якое планавалася рэалізаваць яшчэ летась, да 125-годдзя з дня нараджэння паэта, пабачыла свет толькі ў канцы мая, у гадавіну яго смерці.

— Неяк па электроннай пошце я атрымаў ліст ад выпускніцы філалагічнага факультэта Універсітэта Бялграда, — гісторыю з'яўлення «Вянка» па-сербску расказвае прафесар, доктар філалагічных навук Іван ЧАРОТА. — Яна даслала свае пераклады беларускіх вершаў. Там былі творы Петруся Броўкі, Алеся Бачылы, Максіма Танка, Уладзіміра Караткевіча. Перакладчыца прасіла паспрыяць іх публікацыі. Я пераканаўся, што работа выканана досыць творча і ўдала, і, безумоўна, рэкамендаваў перастварэнні да друку. Пазней атрымаў яшчэ адзін ліст, дзе Даяна выказвала жаданне і далей працаваць у выбраным кірунку. Я шчыра ўзрадаваўся і прапанаваў папрацаваць над перастварэннем «Вянка» Максіма Багдановіча.

Гэтымі днямі Даяна знаходзіцца ў Мінску. Разам з іншымі студэнтамі Міжнароднай школы беларусістыкі наведала Полацк. Перакладчыца адзначае, што Беларусь вельмі прыгожая краіна.

— Беларускую мову я вывучала на працягу двух гадоў, калі вучылася ва ўніверсітэце, — расказвае Даяна Лазаравіч. — Потым амаль яе забылася, бо не было з кім размаўляць. Цяпер стараюся ўзнавіць веды. Упершыню паспрабавала перакласці паэзію, каб самой сабе растлумачыць значэнне верша, а потым проста палюбіла беларускую літаратуру. Усё пачалося з твораў Уладзіміра Караткевіча, гэта вельмі эмацыянальны паэт. Я таксама эмацыянальная.

Дарэчы, пераклад «Вянка» Багдановіча выклікаў цікавасць у супрацоўнікаў бібліятэк Сербіі. Як падзялілася Даяна, многім чытачам цікава было пазнаёміцца з самімі вершамі, даведацца пра Максіма Багдановіча і гісторыю стварэння перакладаў. Але не толькі Максім сёння яднае Беларусь і Сербію ў літаратурным аспекце. Так, у вераснёўскім нумары часопіса «Полымя» будуць надрукаваныя пераклады вершаў сербскіх паэтаў на беларускую мову, а таксама літаратуразнаўчыя, крытычныя артыкулы пра літаратуру Сербіі. А ў часопісе «Маладосць» ужо ў жніўні выйдуць пераклады верша «О так, я пралетар» Янкі Купалы і «Слова — радасць, слова — чары» Якуба Коласа ў перакладзе Даяны Лазаравіч на сербскую мову. Мяркуецца, што налета Сербія стане ганаровым госцем Мінскай міжнароднай кніжнай выстаўкі-кірмашу, а нашы выдаўцы, літаратары ўжо ўвосень возьмуць удзел у кніжнай выстаўцы ў Бялградзе.

Марына ВЕСЯЛУХА

Крыніца