"Хто б ні перамог ва Украіне, ЗША прайгралі ўжо"

Амерыканскі часопіс The National Interest аналізуе сітуацыю з канфліктам на Украіне.

Хто б ні перамог у канфлікце ва Украіне, ЗША ў стратэгічным плане пацерпяць паражэнне. Расія канчаткова адвернецца ад Еўропы і Вашынгтона і выбудуе больш цесныя адносіны з Кітаем, Індыяй, Саудаўскай Аравіяй і дзяржавамі Персідскага заліва. Як прэзідэнт ЗША Рычард Ніксан і дзяржсакратар Генры Кісінджэр у гады халоднай вайны разыгралі "кітайскую карту", каб ізаляваць Савецкі Саюз, так і Уладзімір Пуцін з Сі Цзіньпінам разыграюць свае карты, каб стрымаць глабальнае лідарства ЗША. 

Ведаючы, што Еўропа больш не можа заставацца галоўным імпарцёрам расійскіх энергарэсурсаў, Расія павялічыла пастаўкі выкапнёвага паліва ў азіяцкі рэгіён, асабліва ў Кітай і Індыю.

Так, пасля пачатку канфлікту ва Украіне Расія стала галоўным пастаўшчыком нафты для Кітая, пацясніўшы на кітайскім рынку Саудаўскую Аравію. У кароткатэрміновай і сярэднетэрміновай перспектыве з-за недастатковых трубаправодных магутнасцей Расія зможа толькі абмежавана пастаўляць паліва ў Кітай. Цяпер у Расіі ёсць толькі адзін сухапутны маршрут транспартоўкі нафты ў Кітай - трубаправод ВСТО. Таксама дзейнічае адзіны газаправод "Сіла Сібіры". Аднак Расія выкарыстоўвае марскія шляхі для экспарту нафты і газу ў Кітай. А ў бліжэйшыя гады Кітай і Расія, несумненна, інвестуюць у пашырэнне нафта- і газатранспартнай інфраструктуры паміж дзвюма краінамі, што дасць магчымасць Расіі стаць асноўным пастаўшчыком выкапнёвага паліва ў Кітай. Кітайцы змогуць зменшыць сваю залежнасць ад паставак выкапнёвага паліва з Блізкага Усходу.

Умацаванне энергетычных сувязей паміж Расіяй і Кітаем будзе садзейнічаць збліжэнню дзвюх краін, лічыць The National Interest. У будучым Масква і Пекін стануць стратэгічнымі саюзнікамі на еўразійскім кантыненце. Маючы падтрымку з боку Расіі, Кітай зможа больш гібка дзейнічаць у адносінах са Злучанымі Штатамі і іх саюзнікамі ў Інда-Ціхаакіянскім рэгіёне.

Расія ў апошнія месяцы таксама значна пашырыла гандлёвыя адносіны з Індыяй. Да канфлікту ва Украіне Індыя амаль не купляла нафту ў Расіі. Цяпер жа яна імпартуе з РФ больш за 760 тыс. бараляў у дзень. Павелічэнне продажаў расійскага выкапнёвага паліва ў Індыю нанясе шкоду намаганням ЗША, Аўстраліі і Японіі, накіраваным на далейшае ўключэнне Нью-Дэлі ў іх альянс.

Індыя заняла нейтральную пазіцыю адносна канфлікту ва Украіне. Яна таксама ўстрымалася пры галасаванні ў ААН па рэзалюцыях, што асуджаюць спецаперацыю Расіі ва Украіне. Акрамя адносін у галіне энергазабеспячэння, Расія таксама доўгі час была асноўным пастаўшчыком зброі для індыйскіх Узброеных сіл. Важна адзначыць, што Нью-Дэлі цэніць даўнюю падтрымку Расіі ў пытанні Кашміра. Рэакцыя Індыі на расійска-ўкраінскі канфлікт з'яўляецца сігналам таму, што Індыя, хутчэй за ўсё, не стане інтэгравацца ў заходне-ціхаакіянскі альянс, такі як QUAD (стратэгічны дыялог паміж Аўстраліяй, Індыяй, ЗША і Японіяй па праблемах бяспекі ў Інда-Ціхаакіянскім рэгіёне).

Яшчэ адна дрэнная навіна для Захаду ў тым, што не толькі Індыя ўстрымалася ад галасавання па рэзалюцыі ААН, якая асуджае Расію за канфлікт ва Украіне. Яшчэ 34 краіны адмовіліся стаць на бок Захаду. Калі палічыць, то становіцца зразумелым, што дзве трэці насельніцтва свету пражывае ў краінах, якія ўстрымаліся ад асуджэння Расіі. Нават суседняя з ЗША Мексіка адмовілася асудзіць Расію або далучыцца да эканамічных санкцый. Гэтыя жорсткія рэаліі Злучаным Штатам яшчэ трэба будзе прыняць.

Пасля пачатку канфлікту ва Украіне заходнія краіны хутка аб'ядналіся, увёўшы маштабныя санкцыі супраць Масквы. Энергетычныя санкцыі Захаду ў пэўнай ступені далі адваротны эфект, выклікаўшы настолькі сур'ёзную інфляцыю і перабоі з пастаўкамі, што Брусель дагэтуль спрабуе справіцца з эканамічнымі наступствамі. ЕС нават негалосна аб'явіў аб мерах па паслабленні санкцый супраць Расіі, каб дапамагчы стабілізаваць энергетычныя рынкі. У той час як Захад скардзіцца на тое, што Расія выкарыстоўвае экспарт нафты і газу ў якасці зброі, рэальнасць такая, што менавіта Брусель і Вашынгтон першымі ўзнялі "энергетычны меч", аб'явіўшы аб намеры скараціць закупкі расійскага выкапнёвага паліва.

У канфлікце Расіі і Украіны ёсць і адзін станоўчы момант для Захаду - ажыўленне НАТА, члены якога аб'ядналіся для падтрымкі Кіева. Таксама аб жаданні далучыцца да альянсу заявілі Фінляндыя і Швецыя. Аднак і ў гэтым ёсць вялікія мінусы для ЗША. На Вашынгтон кладзецца большы цяжар падтрымкі Украіны, чым на астатнія краіны НАТА. Так, ЗША абавязаліся прадаставіць Кіеву ваенную дапамогу на суму ў памеры $54 млрд. Вялікабрытанія заняла другое месца па падтрымцы Украіны з $2,5 млрд. Далей ідуць Польшча з $1,62 млрд і Германія з $1,49 млрд. Па стане на 20 мая ЗША перадалі або абавязаліся перадаць Кіеву ў тры разы больш дапамогі, чым усе краіны ЕС разам узятыя.

The National Interest рэзюмуе, што Злучаныя Штаты больш не з'яўляюцца адзінай дамінуючай дзяржавай у свеце. Таму Вашынгтону трэба перабудаваць сваю палітыку і адаптавацца да новых рэалій. Калі краіна прадоўжыць траціць свае ваенныя рэсурсы, то становішча ЗША будзе і ў далейшым пагаршацца.

23 жніўня 2022, Мінск
БЕЛТА