Транскантынентальны мост, інвестыцыі і беларускае марожанае ў Афрыцы. Падрабязнасці бізнес-форуму ў Харарэ

У сталіцы Зімбабвэ горадзе Харарэ напярэдадні дзяржаўнага візіту Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі пачаў работу беларуска-зімбабвійскі бізнес-форум. З абодвух бакоў у ім прымаюць удзел дзясяткі кіраўнікоў міністэрстваў і ведамстваў, прадпрыемстваў. Не толькі ў дзень адкрыцця форуму, але і ў наступныя дні візіту ёсць магчымасць сустрэцца ў розных фарматах, паказаць свае магчымасці і наведаць мясцовыя прадпрыемствы, правесці бізнес-перагаворы і, вядома, заключыць мемарандумы, пагадненні і кантракты.

Беларусь на форум прывезла свае нацыянальныя далікатэсы - разнастайную мясную і малочную прадукцыю і нават беларускае марожанае. Вядома, выстаўкай айчынных магчымасцей у поўным сэнсе гэта назваць нельга: некалькі стэндаў з прадукцыяй - толькі кропля ў моры таго, што робіць і на што здольна наша краіна. Аднак і гэтага цалкам дастаткова, каб проста ў Харарэ прадставіць патэнцыял краіны. Можна сказаць, сфармаваць у іх смакавыя перавагі і жаданне да далейшага развіцця супрацоўніцтва. Тым больш што ў адрозненне ад трактароў, камбайнаў або БЕЛАЗаў, якія пастаўляюцца ў Зімбабвэ ўжо на працягу некалькіх гадоў, беларускія прадукты харчавання, па сутнасці, толькі будуць заходзіць на рынак Зімбабвэ.

Як адзначаюць у Беларускай гандлёва-прамысловай палаце, найбольш перспектыўнымі для двухбаковага ўзаемадзеяння бачацца сферы аховы здароўя, харчовай, лёгкай прамысловасці, машынабудавання, металургіі, паліўна-энергетычнай, горназдабыўной, хімічнай, дрэваапрацоўчай прамысловасці.

Адкрыццё бізнес-форуму ад прымаючага боку наведаў высокі госць - першы віцэ-прэзідэнт Зімбабвэ Канстанціна Чывенга, для якога правялі кароткую экскурсію па выстаўцы беларускай харчовай прадукцыі. Ён разам з міністрам прамысловасці і гандлю Зімбабвэ Секай Нзенза прадэгуставалі і марожанае, якое вельмі спадабалася высокім службовым асобам. Дарэчы, у яго дабавілі апельсінавы сок з вырашчаных у Зімбабвэ фруктаў. Таму атрыманы ў выніку ласунак ужо сам па сабе плён супрацоўніцтва дзвюх краін. Як гаворыцца, далей - больш. А зроблена ўжо нямала, аб чым у тым ліку гаварыў на форуме Канстанціна Чывенга.

Першы віцэ-прэзідэнт падкрэсліў, што Зімбабвэ адкрыта для бізнесу. "Ваш візіт у Зімбабвэ - яшчэ адзін доказ таго, што мы маем намер цвёрда і далей развіваць эканамічныя адносіны паміж краінамі", - сказаў ён.

Канстанціна Чывенга адзначыў цёплыя адносіны, якія склаліся паміж краінамі, і паступовае ўмацаванне супрацоўніцтва, чаму ў тым ліку садзейнічалі мінулыя візіты на вышэйшым і высокім узроўнях.

"Гэты форум уяўляе сабой ідэальную платформу для абмену меркаваннямі, ведамі і інфармацыяй па эканамічным развіцці. І я спадзяюся, што ён дасць магчымасць абмяняцца досведам і ведамі, якія ў далейшым дазволяць раскрыць увесь патэнцыял, што ёсць у абодвух бакоў, - сказаў ён. - У Зімбабвэ існуе вялікая колькасць магчымасцей для інвеставання ў самыя розныя галіны. Такія як сельская гаспадарка, горназдабыўная прамысловасць, турызм, энергетыка, транспарт, адукацыя і многія іншыя. І я прашу нашых партнёраў з Беларусі разгледзець магчымасці інвеставаць у нашы прадпрыемствы, паколькі ў гэтай краіне нашым прыярытэтам з'яўляецца аблягчэнне ўмоў для вядзення бізнесу. Гэта частка нашай стратэгіі эканамічнага і палітычнага развіцця да 2025 года, калі мы плануем вывесці краіну на зусім новы якасны ўзровень развіцця. І сёння я рады быў даведацца, што нашы беларускія партнёры гатовы інвеставаць у развіццё прамысловага супрацоўніцтва з Зімбабвэ".

Канстанціна Чывенга таксама адзначыў, што Зімбабвэ з'яўляецца членам кантынентальнай зоны свабоднага гандлю, рынак якой ахоплівае больш за мільярд чалавек.

Віцэ-прэм'ер Пётр Пархомчык з задавальненнем адзначыў, што абодвума бакамі праведзена ўжо каласальная работа па развіцці супрацоўніцтва. Тавараабарот паміж Беларуссю і Зімбабвэ з 2018 года вырас у 7 разоў і дасягнуў $39 млн па выніках студзеня-лістапада мінулага года.

"Беларусь поўнафарматна ўдзельнічае ў мадэрнізацыі сельскай гаспадаркі Зімбабвэ. За тры гады пастаўлена больш за 2 тыс. адзінак трактароў, камбайнаў і іншай сельскагаспадарчай тэхнікі. Мы атрымліваем словы ўдзячнасці ад зімбабвійскіх фермераў, задаволеных якасцю і функцыянальнасцю беларускай тэхнікі. Запушчаны шэраг інвестыцыйных праектаў у сельскай гаспадарцы, здабычы карысных выкапняў, прамысловай кааперацыі. І гэта толькі пачатак вялікага шляху", - упэўнены віцэ-прэм'ер.

Беларусі ёсць што прапанаваць зімбабвійскім партнёрам у дапаўненне да ўжо рэалізуемых праектаў. "Гэта грузавая, пасажырская, дарожна-будаўнічая тэхніка, тавары народнага спажывання, прадукты харчавання, фармацэўтычная прадукцыя і яшчэ шмат з таго, што можа прынесці карысць зімбабвійскаму народу", - сказаў віцэ-прэм'ер.

Адначасова беларускаму боку цікава прадукцыя, вырабляемая ў Зімбабвэ. "З'яўляючыся членам Еўразійскага эканамічнага саюза, Беларусь гатова стаць мостам паміж Еўразіяй і поўднем Афрыкі. Эканомікі Беларусі і Зімбабвэ ўзаемадапаўняльныя. Мы ўпэўнена рухаемся далей і паступова прыходзім праз гандаль да больш сучасных і шматпланавых эканамічных адносін", - сказаў Пётр Пархомчык.

Прэзідэнт Зімбабвійскай нацыянальнай гандлёвай палаты (ZNCC) Майк Камунгерэму падкрэсліў, што яго краіна атрымала вялікую выгаду ад двухбаковых адносін з Беларуссю ў самых розных галінах. Яны ўключаюць у сябе сельскую гаспадарку, горназдабыўную прамысловасць, энергетыку, развіццё інфраструктуры, навуку, тэхналогіі і інавацыі. "Адной з мэт сённяшняга мерапрыемства з'яўляецца пашырэнне спектра гэтых галін. Для таго каб уключыць такія, як ахова здароўя, вытворчасць прадуктаў харчавання, лёгкая і цяжкая прамысловасць, вытворчасць і выкарыстанне ўгнаенняў, адукацыя", - сказаў ён.

"Нам дакладна зразумела, што галіны супрацоўніцтва паміж нашымі краінамі пашыраюцца і адкрываюць новыя гарызонты, якія прынясуць карысць інвестарам. У эканамічных адносінах Беларусь і Зімбабвэ не з'яўляюцца канкурэнтамі. І мы можам развіваць узаемавыгадны гандаль і інвестыцыі", - сказаў Майк Камунгерэму.

"Паважаныя беларускія калегі, я хачу падзяліцца з вамі сакрэтам: у Зімбабвэ вельмі шмат магчымасцей. Вось мой сакрэт. Паверце, вы не пашкадуеце, што вырашылі весці бізнес з Зімбабвэ і ў Зімбабвэ", - такімі словамі ён скончыў сваю прамову на форуме.

У сваю чаргу міністр прамысловасці і гандлю Зімбабвэ Секай Нзенза адзначыла, што 2023 год у двухбаковых адносінах пачынаецца вельмі добра: "Мы ўсе бачым, што ўмацоўваюцца адносіны паміж нашымі дзяржавамі. Умацоўваюцца і развіваюцца адносіны паміж прыватнымі сектарамі. Вельмі радасна бачыць такое ўключэнне ў развіццё гэтых адносін з абодвух бакоў".

"Цяпер настаў час ажыццяўляць усе нашы дамоўленасці. Асабліва рада бачыць, што мы нарошчваем супрацоўніцтва ў такіх галінах, як вытворчасць бавоўны, угнаенні і шэрагу іншых. Што датычыцца прадстаўленай малочнай, мясной прадукцыі, яна будзе вельмі цікава інвестарам. Думаю, яны будуць працаваць над тым, каб гэта прадукцыя была прадстаўлена на гэтым рынку", - сказала міністр.

Секай Нзенза таксама падзякавала за стварэнне магчымасцей, будучых перспектыў і працоўных месцаў, якія з'яўляюцца ў выніку развіцця двухбаковага супрацоўніцтва.

Як расказаў старшыня Беларускай гандлёва-прамысловай палаты Міхаіл Мятлікаў, на форум у Зімбабвэ прыехалі прадстаўнікі 33 беларускіх кампаній, якія працуюць у самых розных сектарах эканомікі - машынабудаванні, фармацэўтыцы, харчовай, лёгкай прамысловасці, адукацыі. "Па выніках 2022 года ёсць выдатныя тэмпы росту нашага экспарту. Думаю, новыя кантакты і прэзентацыі вывядуць на новыя паказчыкі ўжо ў наступным годзе", - сказаў ён.

Ужо ў хуткім часе ў Беларусі чакаюць вялікую дэлегацыю зімбабвійскага бізнесу для ўмацавання таго ўзаемадзеяння, якое будзе закладзена ў тым ліку на палях форуму ў Харарэ.

Ужо ў рамках афіцыйнай цырымоніі адкрыцця бізнес-форуму паміж партнёрамі ў Беларусі і Зімбабвэ падпісаны шэраг важных дакументаў. Пагадненні з кампаніяй AFTRADE DMCC аб рэалізацыі сваёй прадукцыі ў Зімбабвэ падпісалі холдынг "Лідсельмаш", Мінскі маторны завод. "Гомсельмаш" заключыў з партнёрамі мемарандум аб двухбаковым супрацоўніцтве "з мэтай задавальнення попыту сельгасвытворцаў Рэспублікі Зімбабвэ сельскагаспадарчай тэхнікай".

Яшчэ адзін мемарандум аб супрацоўніцтве з AFTRADE DMCC быў заключаны прадпрыемствам "Бабруйскаграмаш". Бабруйскі вытворца мае намер пастаўляць сваю тэхніку і запасныя часткі да яе.

Мемарандум аб стратэгічным партнёрстве быў падпісаны паміж Мінскім трактарным заводам і AFTRADE DMCC у рамках пашырэння тэхнікі BELARUS на рынку Зімбабвэ. Акрамя таго, мемарандум аб развіцці супрацоўніцтва заключылі Канфедэрацыя прамыслоўцаў і прадпрымальнікаў (наймальнікаў) Беларусі і Канфедэрацыя прамысловасці Зімбабвэ.

Мінскі трактарны завод, па сутнасці, галоўны экспарцёр беларускай прадукцыі на рынак Зімбабвэ. "З 2018 па 2022 год МТЗ паставіў у Зімбабвэ больш за 1,8 тыс. адзінак тэхнікі. У бліжэйшыя два гады плануем падвоіць гэту колькасць. Зразумела, мы з нашымі партнёрамі займаемся не толькі продажамі, але і сэрвісам. Сёння адкрыты тры сэрвісныя цэнтры. У бліжэйшы час будуць адкрыты яшчэ тры. Мы разлічваем, што замацуемся тут грунтоўна", - падзяліўся падрабязнасцямі далейшай стратэгіі гендырэктар МТЗ Віталь Воўк.

Ён прызнаўся, што канкураваць на рынку Афрыкі даводзіцца, але намаганні заўсёды акупляюцца. "Усе сюды ідуць, усе хочуць заваяваць гэты рынак. Канкрэтна ў Зімбабвэ мы атрымліваем добры вынік, таму што гэта доўгая, працяглая работа. Вынікі апошніх двух гадоў паказваюць, што закладзеныя праца і фундамент супрацоўніцтва даюць вынік. У бліжэйшыя два гады мы збіраемся падвоіць прысутнасць на рынку Зімбабвэ", - адзначыў ён. Вядома, цікавыя прадпрыемству і рынкі суседніх краін на поўдні Афрыкі і не толькі.

Дарэчы, згодна з падпісаным на форуме ў Харарэ дакументам, у 2023-2024 гадах Мінскі трактарны завод паставіць у Зімбабвэ 3575 трактароў. У далейшым колькасць тэхнікі і тэрміны паставак будуць вызначацца па выніках перагавораў з зімбабвійскімі сельгаспрадпрыемствамі.

Старшыня Мінгарвыканкама Уладзімір Кухараў расказаў, што ў рамках дзяржаўнага візіту ў Зімбабвэ беларускага лідара запланавана падпісанне пагаднення аб устанаўленні пабрацімскіх адносін паміж Мінскам і Харарэ. "Тут мы адпрацавалі шмат напрамкаў дзейнасці. Плануем прадоўжыць супрацоўніцтва, таму што бачым, што вельмі запатрабаваны многія нашы тавары - як прамысловыя, так і "Беллегпрама", тавары паўсядзённага ўжытку. Будзем весці перагаворы па пашырэнні нашых тавараў", - расказаў ён.

"Трэба працаваць у гэтым напрамку больш інтэнсіўна, таму што Зімбабвэ - гэта краіна, якая мае вельмі добры патэнцыял у самых розных сферах дзейнасці. Вядома ж, з улікам нашых магчымасцей мы павінны актыўна працаваць на іх рынку", - падкрэсліў мэр Мінска.

Перспектывы для развіцця супрацоўніцтва бачыць і кіраўнік канцэрна "Беллегпрам" Таццяна Лугіна. Пакуль што бакі толькі прапрацоўваюць перспектывы, хаця ўжо ёсць канкрэтныя намёткі.

"Мы зацікавіліся, што ж тут па гарбарнай, абутковай тэме. Даведаліся, што тут вырошчваюць бавоўну. Ужо адна наша рабочая дэлегацыя выязджала ў снежні - быў першы дэсант па вывучэнні вытворчых магутнасцей гарбарных заводаў. Плюс да нас звярнулася міністр прамысловасці Зімбабвэ ў частцы тэхнічнай і кансультацыйнай дапамогі, каб мы, маючы пэўныя кампетэнцыі, дапамаглі ім, падказалі, у якім напрамку развіваць гарбарны бізнес. У нас ёсць некалькі варыянтаў развіцця. Можна, зноў жа, праз розныя схемы прапанаваць ім увесь тэхналагічны ланцужок апрацоўкі скур. Мы будзем наведваць гарбарныя заводы, паглядзім на якасць скур. Тое ж самае па бавоўне. Тут ёсць даволі вялікае прадпрыемства. Таму таксама будзем абмяркоўваць, які аб'ём яны змогуць зарэзерваваць пад пастаўку на беларускі рынак", - расказала кіраўнік канцэрна.

Таццяна Лугіна таксама падзялілася падрабязнасцямі сустрэчы з кіраўніком мясцовай паліцыі. "Мы прывезлі вялікія каталогі, узоры нашых тканін са спецыяльнымі якасцямі, рознымі апрэтамі. Прывезлі ўзоры нашага абутку спецыяльнага прызначэння, якое можа падысці як для ваенізаваных структур, так і для спецвыкарыстання", - падкрэсліла кіраўнік "Беллегпрама".

Спрабаваць працаваць трэба на любым рынку, упэўнена Таццяна Лугіна. "А сёння Афрыка якраз кантынент, на які робяць стаўкі многія эканомікі свету. І мы не павінны быць выключэннем", - дадала яна.

Вядома, гэта далёка не ўсе вынікі форуму і беларуска-зімбабвійскага супрацоўніцтва. Наперадзе вялікая практычная работа, абмеркаванне шэрага пытанняў, у тым ліку на ўзроўні кіраўнікоў дзяржаў. Але кожны прадстаўнік беларускай дэлегацыі прыехаў у Харарэ са сваімі прапановамі і інтарэсамі. Аб частцы новых падрабязнасцей мы даведаемся ўжо ў бліжэйшыя дні візіту кіраўніка беларускай дзяржавы, аб іншых, магчыма, стане вядома пазней, калі бакі дадаткова прапрацуюць і ўзгодняць пазіцыі. Паколькі ў цяперашні неспакойны час не толькі грошы любяць цішыню, але і бізнес-кантракты.

БЕЛТА, 30 студзеня 2023