Прэзідэнт — выпускнікам: На чужой зямлі вы не будзеце беларусамі

Аляксандр Лукашэнка павіншаваў маладых людзей з заканчэннем ВНУ і атрыманнем доўгачаканага дыплома, які назваў самым важным дакументам у жыцці любога чалавека.

«І сённяшні выпускны баль, на які запрошаны лепшыя з лепшых, застанецца адным з самых светлых успамінаў аб цудоўным студэнцкім часе. Перш за ўсё таму, што гэта час юнацтва і таму, што ў вас яшчэ столькі часу наперадзе, каб рэалізаваць задуманае. Я ведаю, гэтыя гады былі яркімі і цікавымі, але і нялёгкімі. Засвоіць прафесію — вялікая праца. І я шчыра ганаруся тым, што вы прайшлі гэты шлях годна. Вы зрабілі галоўнае — зразумелі сваё прызначэнне. Гэта сведчыць аб вашай грамадзянскай сталасці. І ўжо заўтра вы пачнеце ўвасабляць у жыццё свае мары і рэалізаваць амбіцыйныя планы», — звярнуўся да моладзі кіраўнік дзяржавы.

Прэзідэнт думае, што ў большасці гэтыя мары і планы менавіта такія: глабальныя і ў добрым сэнсе дзёрзкія, якімі і павінна адрознівацца кожнае новае пакаленне моцнай і незалежнай краіны. Таму Аляксандр Лукашэнка перакананы, што ў выпускнікоў усё атрымаецца.

«Абавязкова атрымаецца, калі вы будзеце жадаць і імкнуцца да гэтага. Па-іншаму быць не можа, таму што мы — беларусы, нацыянальны характар якіх фармаваўся стагоддзямі», — звярнуў увагу лідар краіны.

Па словах першай асобы дзяржавы, у кожным з удзельнікаў сённяшняй урачыстасці закладзеныя лепшыя нацыянальныя рысы — беларуская працавітасць, адказнасць, дысцыплінаванасць, а таксама неабыякавасць, адкрытасць і адданасць роднай зямлі.

«Хачу нагадаць, што ўсе мы — яшчэ і спадчыннікі пераможцаў. Гэта да многага абавязвае, але, галоўнае, дае вам права ганарыцца сваім паходжаннем, сваёй краінай і сваёй гісторыяй. І гледзячы на вас, такіх прыгожых, разумных, мэтанакіраваных, я думаю толькі аб адным: каб праз гады вы таксама, як і мы, старэйшае пакаленне, распавядалі сваім дзецям і ўнукам, як будавалі сваю незалежную Беларусь, як захавалі і прымножылі наша нацыянальнае багацце, як збераглі мір і згоду ў грамадстве, як ганарыцеся продкамі і захоўваеце традыцыі», — марыць Прэзідэнт.

Аляксандр Лукашэнка выказаў радасць, што моладзь ужо ўключаная ў рэальнае жыццё, а не ілюзорнае, якое часам спрабуюць навязаць, што многія з іх адбыліся як маладыя навукоўцы, педагогі, лекары, вытворцы, актыўна рэалізуюць свае таленты ў культуры і мастацтве.

Асабліва Прэзідэнт адзначыў выпускнікоў медыцынскіх ВНУ, якія ў экстрэмальнай сітуацыі праявілі сябе сапраўднымі прафесіяналамі: у барацьбе за здароўе чалавека смела, плячом да пляча ўсталі побач са сваімі старэйшымі калегамі, у складаны перыяд паказалі, што айчынная ахова здароўя, жыццё і здароўе людзей, будучыня краіны, як і раней, будзе ў надзейных руках.

«З такімі маладымі людзьмі я яшчэ сустрэнуся. Хачу ўсім вам, нашы дарагія выпускнікі, пажадаць галоўнага — зберагчы сваю краіну. Гэта (суверэнітэт) не абстрактнае паняцце — гэта тое, што дазволіць вам і наступным пакаленням заставацца беларусамі. На чужой зямлі вы не будзеце беларусамі — толькі на сваёй. Гэта дазволіць самім прымаць рашэнні ў сваім жыцці і жыцці краіны, а не азірацца па баках і думаць, што скажуць ці, яшчэ горш, пакажуць з Усходу ці Захаду, не пакланяцца ўсяму замежнаму, не пераймаць чужыя традыцыі, а самім стаць узорам, на які захочуць раўняцца іншыя краіны і народы», — падкрэсліў кіраўнік Беларусі.

Сустрэчы кіраўніка дзяржавы з выпускнікамі ўжо сталі традыцыйнымі, і Аляксандр Лукашэнка заклікаў зрабіць усё, каб традыцыі жылі. Па яго словах, пакуль яны ёсць, народ мае права так называцца.

«Я ўпэўнены, што вы можаце зрабіць гэта. Зрабіце гэта, калі ласка. І нашай роднай Беларуссю, якую вы захаваеце і зробіце яшчэ больш прыгожай і моцнай, будуць тады ганарыцца вашы нашчадкі!», — звярнуўся да моладзі Прэзідэнт.

Ён падкрэсліў, што падобнага дня ў жыцці хлопцаў і дзяўчат не будзе. Будзе шмат нагод для радасці: нараджэнне дзяцей, іх выпускны. Але ўласны выпускны бывае аднойчы.

«Нават калі вы атрымаеце яшчэ адну-дзве-тры адукацыі, ужо такой радасці не будзе. Вы пераадолелі самы цяжкі этап свайго жыцця», — зазначыў Аляксандр Лукашэнка.

«Калі вы сёння чагосьці не зрабілі, заўтра, магчыма, не зможаце. Прыдуць іншыя людзі, наступіць новы час, які запатрабуе ад вас іншых дзеянняў і крокаў. Таму тое, што вы павінны зрабіць сёння, рабіце сёння. Пакажыце ўсяму свету і некаторым нашым, хто не бачыць ці аслеп, што ў нас ёсць сапраўдная моладзь — прыгожая, разумная, якая разумее тое, што адбываецца ў жыцці і абавязкова накіраваная ў будучыню», — папрасіў Прэзідэнт.

Аляксандр Лукашэнка ўзнагародзіў лепшых выкладчыкаў і выпускнікоў і яшчэ раз павіншаваў прысутных з радасным днём.

У знак падзякі выпускнікі падрыхтавалі першай асобе падарунак «Беларусь — мая Радзіма», выраблены з выкарыстаннем лазерных тэхналогій і нанясеннем спецыяльных пакрыццяў.

Сукенкі да падлогі ў дзяўчат, бабачкі ў хлопцаў, ва ўсіх узнёслы настрой і шчаслівыя ўсмешкі… Выдзяляюцца сярод выпускнікоў тыя, хто ў і гэты ўрачысты дзень у форме. Вядома, асабліва параднай.

Выпускніца Магілёўскага інстытута МУС Марыя Гарнастаевамарыла аб форме з дзяцінства, хаця ніхто са сваякоў у органах унутраных спраў не працаваў.

«Напэўна, гэта нейкае ўяўленне аб ідэале, што супрацоўнік — нейкі ўзор, прыклад. Мара ўвасобілася ў тое, што я паступіла і праз чатыры гады нарэшце атрымала лейтэнанцкія пагоны. Вядома, у нас адрозніваецца ад цывільных ВНУ шмат у чым: у нас пэўны распарадак дня, дадатковыя вучэбныя заняткі і гэтак далей. Плюс Інстытут дадае самаарганізацыі, мы вучымся правільна планаваць свой час, правільна дзейнічаць. Гэта таго варта», — распавяла дзяўчына.

Лейтэнант нават ледзь адшукала словы, каб перадаць сваё захапленне, калі пачула запрашэнне на Прэзідэнцкі баль.

«Такая дзіцячая радасць!.. Вядома, ёсць доля і хвалявання, таму што столькі людзей, вельмі адказнае мерапрыемства. Разам з тым, я лічу, што мы гэтага заслужылі і ад балю атрымаем мора пазітыўных эмоцый», — падзялілася выпускніца.

Марыя будзе служыць па месцы жыхарства ў Оршы, у інспекцыі па справах непаўналетніх. Спярша афіцэр хоча цалкам асвоіцца ў прафесіі, каб стаўшы сапраўдным прафесіяналам укараняць нешта сваё. А пол у гэтым ролі ніякай не адыгрывае, упэўнена дзяўчына.

Выпускнік Беларуска-расійскага ўніверсітэта Мікіта Суднікаў, інжынер-тэхнолаг, абраў гэту прафесію, можна сказаць, выпадкова — хацеў вучыцца менавіта ў БРУ, многія раілі.

«Іду працаваць на Магілёўскі ліфтмаш. Спадзяюся, лёс складзецца, і я буду старацца для сваёй радзімы, прасоўвацца кар’ерна і нешта новае прыдумляць. Магчыма, нейкае новаўвядзенне і трэба. Здаецца, вытворчасць добрая, але прагрэс павінны быць прагрэсам», — лічыць малады спецыяліст.

Хлопец упэўнены, што Беларусь будзе развівацца ў лепшы бок — «Магчыма, калісьці мы дагонім і перадавыя краіны». Высока Мікіта ацаніў адукацыю: калі ёсць жаданне вучыцца, то з ВНУ выйдзеш першакласным спецыялістам.

Пра баль хлопцу паведамілі каля двух тыдняў таму. Не сумняваўся — прапанову прыняў адразу.

«Такое не кожны дзень здараецца. Чаму б не адпачыць пасля чатырох гадоў вучобы? Працаваў — трэба неяк эмоцыі выплюхнуць свае. Бацькі, думаю, ганарацца мною, таму што чагосьці я ўжо ды дабіўся. Спортам займаюся, творчасцю. Мама сказала: «Ты малайчына, ты вельмі стараўся для гэтага». Ужо адчуваю лёгкую эйфарыю, выйшаў з аўтобуса — музычка, пачаў прытанцоўваць. Думаю, усё будзе вельмі крута», — расказаў хлопец.

Дызайнер інтэр’ера Наталля Старжынская — выпускніца ВДУ імя П.М.Машэрава заўсёды марыла трапіць на Прэзідэнцкі баль, але да апошняга моманту не ведала, што атрымае «чырвоны» дыплом. За актыўны ўдзел у жыцці ўніверсітэта абралі, з удзячнасцю расказала выпускніца. Ва ўніверсітэце яе цікавіла не толькі вучоба: Наталля ўдзельнічала ў розных канцэртах, займалася вялікім і настольным тэнісам, спявала, грала на фартэпіяна.

«Сваякі ўвесь час кажуць, што гэта (запрашэнне на баль) было чакана. Пыталі, дзе паглядзець можна», — усміхаецца дзяўчына.

Малады дызайнер знайшла размеркаванне ў родным Дзяржынску ў прыватнай кампаніі, якая вырабляе фарбу і лакафарбавую прадукцыю. А саму прафесію Наталля выбрала дзякуючы яе цікавасці і творчасці. Дызайн выпускніца лічыць адной з прафесій будучыні, бо яна звязана з камп’ютарамі і тэхнічнымі ведамі.

Першы аб’ект, дзе Наталля збіраецца прымяніць навыкі, — свая кватэра. А ўвогуле марыць рабіць буйныя аб’екты, якія застаюцца на дзясяткі гадоў. Беларуская адукацыя, на думку дзяўчыны, гэта дазваляе.

«У параўнанні з Еўропай вельмі на добрым узроўні. Дае дастаткова ведаў, каб потым прыйсці на працу і добра праявіць сябе як спецыяліст», — лічыць дзяўчына.

На ўзроўні вышэйшай адукацыі ў 2020 годзе будзе выпушчана 53,5 тысячы спецыялістаў (у 2019 годзе 57,5 тысячы).

Ва ўстановах вышэйшай адукацыі Беларусі дзяржаўнай формы ўласнасці ў 2020 годзе будзе падрыхтавана 49,5 тысячы спецыялістаў (у 2019 годзе — 53,3). З іх навучаліся ў дзённай форме атрымання адукацыі 29,8 тысячы чалавек (у 2019 годзе — 31), у вячэрняй і завочнай — 19,7 тысячы чалавек (у 2019 годзе — 22,3).

Выпуск спецыялістаў з вышэйшай адукацыяй, якія навучаліся за кошт сродкаў рэспубліканскага бюджэту, складзе ў 2020 годзе 24,1 тысячы чалавек (у 2019 годзе — 24,4). З іх навучаліся ў дзённай форме атрымання адукацыі 19,5 тысячы чалавек (у 2019 годзе — 19,3), у вячэрняй і завочнай — 4,6 тысячы чалавек (у 2019 годзе — 5,1).

Выпуск спецыялістаў з прыватных устаноў вышэйшай адукацыі складзе ў 2020 годзе чатыры тысячы чалавек (у 2019 годзе — 4,2). З іх 1,4 тысячы чалавек навучаліся ў дзённай форме атрымання адукацыі (у 2019 годзе — 1,4) і 2,6 у завочнай (у 2019 годзе — 2,7).

Міністэрствам адукацыі прыняты належныя меры ў мэтах забеспячэння ў 2020 годзе выпускнікоў устаноў вышэйшай адукацыі першым рабочым месцам.

Колькасць выпускнікоў дзяржаўных устаноў вышэйшай адукацыі, якія навучаюцца на першай ступені вышэйшай адукацыі за кошт сродкаў рэспубліканскага бюджэту і падлягаюць абавязковаму размеркаванню (накіраванню на працу), у 2020 годзе складае 19 377 чалавек (у 2019 годзе — 19 366 чалавек). Месца працы на сённяшні дзень атрымалі 18 751 чалавек, або 96,8 працэнта (у 2019 годзе — 19 344 чалавекі, або 99,9 працэнта), у тым ліку 2 036 чалавек, якія навучаліся на ўмовах мэтавай падрыхтоўкі (у 2019 годзе — 2 216 чалавек).

Выпускнікам, якія навучаліся за кошт уласных сродкаў у дзённай форме атрымання адукацыі, прапануюцца працоўныя месцы, якія засталіся пасля размеркавання. Выказалі жаданне атрымаць першае працоўнае месца 998 выпускнікоў першай ступені вышэйшай адукацыі, якія навучаліся за кошт уласных сродкаў (у 2019 годзе — 966 чалавек). Усе яны атрымаюць пасведчанні аб накіраванні на працу.

Выпадкаў надання выпускнікам 2020 года права на самастойнае працаўладкаванне ў сувязі з адсутнасцю месцаў работы па атрыманай спецыяльнасці і прысвоенай кваліфікацыі не адзначана.

У цяперашні час працягваецца праца па размеркаванні астатніх выпускнікоў, якія падлягаюць размеркаванню (3,2 працэнта). Выпускнікі праходзяць прафесійныя сумоўі і медыцынскія камісіі, праверачныя працэдуры ўзгаднення ў дзяржаўных органах і арганізацыях. Праводзіцца работа па падборы месцаў працаўладкавання для выпускнікоў з ліку тых, каму месца працы надаецца ў адпаведнасці з пунктам 6 артыкула 83 Кодэкса Беларусі аб адукацыі (па месцы жыхарства сям’і, замацавання жылога памяшкання, з улікам стану здароўя).

Летась пацверджана прыбыццё да месца працы 17 926 чалавек (без уліку выпускнікоў, якія навучаліся на ўмовах аплаты), што складае 92,7 працэнта размеркаваных (накіраваных на працу) выпускнікоў (у 2018 годзе — 17 198 чалавек, або 89,1 працэнта).

Асноўныя прычыны, па якіх выпускнікі не прыбываюць да месца працы, уважлівыя — прызыў на вайсковую службу, навучанне ў магістратуры ў дзённай форме атрымання адукацыі за кошт сродкаў рэспубліканскага бюджэту.

Аўтар: Варвара Марозава
Звязда, 27 чэрвеня 2020